6 mld zł oszczędności dzięki nowym drogom

Co najmniej tyle zaoszczędziła gospodarka dzięki powstaniu nowych dróg i autostrad. To efekt skrócenia czasu przejazdu między głównymi miastami.

Publikacja: 17.10.2013 05:24

6 mld zł oszczędności dzięki nowym drogom

Foto: Fotorzepa, Andrzej Bogacz Bogacz Andrzej

Od 2007 roku nie tylko powstało 1,5 tys. km nowych dróg. Jak wynika z raportu PwC, zmienił się cały rynek budowlany w Polsce, co miało niebagatelny wpływ na polską gospodarkę.

W ciągu ostatnich siedmiu lat długość dróg ekspresowych i autostrad w Polsce zwiększyła się blisko dwuipółkrotnie.

Wzrost konkurencji

Liczba firma startujących w przetargach wzrosła prawie trzykrotnie, liczba składanych ofert zwiększyła się ponad dwukrotnie. O ile w 2007 roku do przetargów zgłaszało się średnio 5 firm, to już w roku 2012 o rządowe zlecenia na budowę dróg konkurowało ze sobą średnio po 12 podmiotów.

Koszt budowy 1 km  autostrady zmniejszył się o 36 proc., a drogi ekspresowej - o 31 proc.

Obecnie średni koszt budowy jednego kilometra autostrady w Polsce wynosi 9,6 mln euro, podczas gdy średnia europejska to 9,4 mln euro za km.

Tańsze drogi niż w Polsce powstają m.in. w Czechach, Niemczech czy w Hiszpani. Budowa jednego kilometra w Norwegii jest już jednak dwukrotnie droższa, a w Holandii - pięciokrotnie.

O ile budowa 1 km drogi ekspersowej w Polsce w 2008 roku kosztowała 12,6 mln euro to obecnie koszt ten spadł do ok. 8,7 mln euro. - Udało się to osiągnąć dzięki liberalizacji rynku, dopuszczeniu większej liczby firm do przetargów i temu, że nie zgadzaliśmy się na popisywanie aneksów, które podnosiły koszty realizacji inwestycji - mówi Andrzej Maciejewski, zastępca Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.

Korzyści dla gospodarki

Na lata 2007-2013 GDDKiA dostała ponad 10 mld euro unijnych dotacji na swoje inwestycje. Na polskie place budowy ściągały i nadał ściągają firmy pochodzące nie tylko z Europy, ale i z całego świata. Ok. 16 proc. umów zawartych w latach 2008 – 2012 przez GDDKiA stanowiły kontrakty podpisane z firmami, w których kapitał lidera konsorcjum bądź głównego wykonawcy został sklasyfikowany jako polski. W postępowaniach wszczętych w I połowie 2013 r biorą udział 74 firmy, w tym 46 z Polski.

Na boomie inwestycyjnym skorzystali przedsiębiorcy, polska gospodarka i gminy, zwłaszcza te, na terenie których były realizowane inwestycje. Jak wyliczyli eksperci PwC zsumowane roczne oszczędności dla gospodarki wynikające ze skrócenia czasu przejazdu na wybranych pięciu odcinkach dróg oddanych do użytku w latach 2007 - 2013 wynoszą od 1,3 do 2 mld zł. Dla wszystkich tras oddanych do użytku w tym czasie oszczędności wyniosły ok. 6 mld zł, czyli ok. 0,3 proc. PKB.

W przypadku gmin na terenie których lub w pobliżu których realizowane  były inwestycje drogowe, nie do przeceniania są korzyści  zarówno długookresowe jak i krótkookresowe. Te pierwsze,  ze względu na krótki okres od zakończenia i prac są jeszcze niemożliwe do oszacowania. Co zyskały gminy na chwile obecną? Nowe drogi dojazdowe - wykonawca, zgodnie z podpisanym z GDDKiA kontraktem ma obowiązek obudować zniszczone w trakcie realizacji inwestycji drogi.

GDDKiA realizowała w ciągu ostatnich pięciu lat inwestycje na terenie 81 powiatów - dochody z PIT zasilające ich budżety wzrosły średnio o 3,3 pkt proc. bardziej niż pozostałych, szybciej niż w innych regionach kraju rosła liczba zatrudnionych - o 2,6 pkt. procentowych.

Kolejne zmiany

Mimo, że zdaniem ekspertów PwC i GDDKiA stosowanie kryterium cen jako jedynego w wyborze oferty na budowę drogi nie uniemożliwia  efektywnej realizacji inwestycji, GDDKiA planuje zmiany. W odpowiedzi m.in. ma postulaty środowiska, rząd przyjął, że na ocenę oferty wpływać będzie również okres na jaki została udzielona gwarancja i proponowany termin zakończenia prac. Obecnie cena stanowi 80 proc. wagi oferty. GDDKiA planuje ogłaszać przetargi na budowę ok. 15 km odcinków o wartości ok. 500 mln zł. Dariusz Blocher, prezes Budimeksu,  negatywnie podchodzi do pomysłu dzielenia inwestycji na jeszcze mniejsze , jego zdaniem za małe odcinki. - To samo w sobie nie byłoby może złe, gdyby nie fakt, że nie można składać ofert cenowych na dwa sąsiadujące ze sobą kawałki tras, tak jak to było np. w przypadku obwodnicy Marek – mówił Dariusz Blocher.

Dla mniejszych firm będzie to szansa na ubieganie się o rządowe kontrakty. Zwłaszcza, że zaliczki dla wykonawców są obligatoryjne we wszystkich ogłaszanych obecnie przetargach.

Eksperci PwC przyznali GDDKiA rację w wielu kwestiach spornych dotyczących ich realizacji z firmami budującymi drogi. Stwierdzili m.in, że wykonawcy mają wpływ na zapisy warunków zamówienia, a czas na składanie oferty jest zbyt krótki. Wskazali, że średni realny termin składania ofert był prawie dwukrotnie dłuższy od minimalnego.

Autorzy raportu stwierdzili, że ryzyka w kontraktach są rozłożone na obie strony, a ich podział oparty jest o międzynarodowe wytyczne FIDIC. Do kategorii mitów włożono również stwierdzenie dotyczące braku waloryzacji cen, bez czego inwestycja nie może zostać zrealizowana. Po waloryzacji cen w dwóch pilotażowych kontaktach wartość kontraktu wzrosła o 1 proc. Podkreślono również, iż GDDKiA realizuje zobowiązania wobec podwykonawców w terminie.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki, a.stefanska@rp.pl

Od 2007 roku nie tylko powstało 1,5 tys. km nowych dróg. Jak wynika z raportu PwC, zmienił się cały rynek budowlany w Polsce, co miało niebagatelny wpływ na polską gospodarkę.

W ciągu ostatnich siedmiu lat długość dróg ekspresowych i autostrad w Polsce zwiększyła się blisko dwuipółkrotnie.

Pozostało 94% artykułu
Biznes
Ministerstwo obrony wyda ponad 100 mln euro na modernizację samolotów transportowych
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Biznes
CD Projekt odsłania karty. Wiemy, o czym będzie czwarty „Wiedźmin”
Biznes
Jest porozumienie płacowe w Poczcie Polskiej. Pracownicy dostaną podwyżki
Biznes
Podcast „Twój Biznes”: Rok nowego rządu – sukcesy i porażki w ocenie biznesu
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Biznes
Umowa na polsko-koreańską fabrykę amunicji rakietowej do końca lipca