Wsparcie rodzinnych firm za pieniądze z Unii

- Dobrze, że w Polsce coraz więcej mówi się o sukcesji w firmach rodzinnych. Jeśli bowiem do zmiany pokoleniowej nie dochodzi, to najczęściej firma jest likwidowana - podkreśla prof. Andrzej Blikle, prezes zrzeszającej ponad 300 przedsiębiorstw Inicjatywy Firm Rodzinnych (IRS).

Wiele z ok. 1,5 mln familijnych biznesów w Polsce (spora część z nich działa od przełomu lat 90. XX wieku) właśnie zbliża się do etapu zmiany pokoleniowej.  Wsparciem w tej zmianie powinny być dwa  współfinansowane z unijnych środków projekty skierowane specjalnie do rodzinnych firm.

Lekcja zarządzania

Jeden z nich to Firmy Rodzinne 2- kolejna wspólna inicjatywa  Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości i stowarzyszenia IRS . W ramach projektu, który   ma poprawić  konkurencyjność rodzinnych firm,  co najmniej 105  z nich  będzie mogło skorzystać z bezpłatnych szkoleń, wsparcia  doradców oraz specjalnych studiów podyplomowych–  przeznaczonych dla osób, które przejmą  rodzinne biznesy. –Z badań i praktyki członków IRS wiemy, że rodzinność biznesu ma bardzo duży wpływ na sposób zarządzania firmą, na decyzje biznesowe. Do niedawna nie brano tego pod uwagę- podkreśla Małgorzata Zawadka, rzecznik projektu skierowanego do małych i średnich firm.

Teraz  w różnych miastach Polski trwają spotkania rekrutacyjne dla  przedsiębiorców, którzy wezmą udział w cyklu szkoleń. Ich pierwsza, półroczna  edycja (cały program potrwa do połowy 2015 roku)  ruszy w styczniu przyszłego roku- uczestnicy poza  serią sześciu dwudniowych warsztatów i konferencji będą korzystać ze  wsparcia profesjonalnych doradców oraz mentoringu w dużych rodzinnych przedsiębiorstwach.

Trwa też nabór kandydatów na studia podyplomowe dla sukcesorów   w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Poznaniu i Warszawie  –od stycznia 2014 przez półtora roku 50 przedstawicieli młodego pokolenia będzie się uczyć  innowacyjnego zarządzania firmą rodzinną.

Test dla biznesu

Już teraz firmy rodzinne, które chcą zacząć przygotowania  do sukcesji mogą wziąć udział w testowaniu innowacyjnych  narzędzi, które   będą powszechnie  dostępne wiosną. Wtedy ma  ruszyć bezpłatny  portal   sukcesja.org.pl przygotowany w ramach unijnego  projektu  Kody wartości, który ma wspierać sukcesję w  małych i średnich firmach.

W specjalnym teście ich właściciele będą mogli  zbadać, czy rodzina naprawdę chce nadal prowadzić  familijny biznes i czy da się go przekazać młodemu pokoleniu.  Z kolei kandydaci na sukcesorów będą mogli sprawdzić, czy mają  kompetencje, by zarządzać rodzinnym biznesem. Inny  kwestionariusz oceni prawno-formalne przygotowanie firmy do sukcesji- to tylko wybrane z  ponad 50 narzędzi, które powinny ułatwić wymianę pokoleń w familijnych biznesach.  Poza  testami i kwestionariuszami będą  także studia przypadków  (sukcesów jak i porażek), gry,   oraz poradnikowe słuchowisko o fikcyjnej rodzinie  Sierpińskich,  które przedstawia proces sukcesji  z perspektywy właścicieli,  sukcesorów , jak też menedżerów, doradców,  a nawet pracowników.

–Chcemy,  by firmy rodzinne mogły korzystać z narzędzi samodzielnie, bez konieczności sięgania po pomoc doradcy, przynajmniej na pierwszym etapie, gdy dopiero uświadamiają sobie potrzebę sukcesji –wyjaśnia Adrianna Lewandowska prezes Instytutu Biznesu Rodzinnego i lider projektu Kody Wartości.

FBA zamiast MBA

Jak się to sprawdza w praktyce  przetestuje teraz  kilkadziesiąt wybranych firm rodzinnych. Chętni mogą się jeszcze zgłaszać  do 8 listopada br.  W ramach projektu  powstał także   specjalny Przewodnik SOS- Sytuacja Nagłej Sukcesji, gdy trzeba szybko przejąć firmę najczęściej w przypadku nagłej śmierci właściciela. –To podręcznik dla sukcesora, który ma mu podpowiedzieć, o co trzeba zadbać i o co pytać prawnika-wyjaśnia Lewandowska.

Andrzej Blikle zaznacza,że   inicjatywy edukacyjne dla rodzinnych firm pomogą całej  gospodarce. Np. rozpoczęta  niedawno druga edycja dofinansowanych  z Unii studiów menedżerskich FBA  w Szkole Biznesu Politechniki Warszawskiej przygotowuje do zarządzania rodzinnymi biznesami już kolejną, 49-osobową grupę menedżerów.

Co prawda w Polsce rodzinne firmy kojarzą się głównie z MSP, ale    przybywa wśród nich dużych spółek. A na świecie  kilkadziesiąt ze stu najcenniejszych marek w raporcie Interbrand firmuje rodzinne biznesy-w tym BMW,H&M, IKEA,  czy Prada