Styczeń bez pensji w Poczcie Polskiej? Spółka ma coraz większe kłopoty

Pocztowcy na etacie będą od stycznia dostawać mniej pieniędzy, niż przewiduje ustawa o minimalnej płacy. Ale państwowa spółka może mieć w ogóle problem z wypłatami – ustaliła „Rzeczpospolita”.

Aktualizacja: 09.01.2024 06:12 Publikacja: 09.01.2024 03:00

Styczeń bez pensji w Poczcie Polskiej? Spółka ma coraz większe kłopoty

Foto: Adobe Stock

Potężna strata za 2023 r. (wedle naszych nieoficjalnych informacji sięgająca co najmniej 700 mln zł) i brak decyzji Komisji Europejskiej ws. zgody na wypłatę z budżetu państwa niemal 700 mln zł rekompensaty za świadczenie nierentownych usług powszechnych sprawiają, że pracownicy Poczty Polskiej (PP) nie tylko nie otrzymali corocznej premii świątecznej i nie wynegocjowali podwyżek, ale od 2024 r. czeka ich wręcz obniżka względem ustawowej pensji minimalnej. Minimalne wynagrodzenie w PP od stycznia br. to 4023 zł, a zatem o 219 zł mniej niż przewidują przepisy – dowiedziała się „Rzeczpospolita”.

Związek Zawodowy Pracowników Poczty alarmuje: 80 proc. pocztowców zarabiać będzie poniżej minimum krajowego. Z kolei Solidarność zwróciła się do ministra aktywów państwowych Borysa Budki o pomoc. „PP traci możliwość sprawnego działania”, a „pracownicy pozbawieni są motywacji do pracy” – ostrzegają związkowcy w piśmie do resortu.

Czytaj więcej

Czy Poczta Polska doczeka rekompensaty?

Premie dla każdego

Poczta nie złamie jednak przepisów o płacy minimalnej. Różnica między wynagrodzeniem na etacie a ustawową stawką ma być wyrównana premią. – Problem w tym, że w ten sposób regulamin premiowania staje się martwy. Czy ktoś spełni warunki premiowania czy nie i tak dostanie premię lub dodatek w postaci wyrównania do płacy minimalnej – mówi Piotr Moniuszko, szef Wolnego Związku Zawodowego Pracowników Poczty.

Ale nie wiadomo, czy w ogóle państwowy moloch będzie w stanie wypłacić pensje ponad 60 tys. pracowników. Z naszych informacji wynika, iż sytuacja spółki jest na tyle trudna, że styczniowe wynagrodzenia mogą stanąć pod znakiem zapytania. Nie oznaczałoby to, że pocztowcy nie otrzymają pensji – wypłaty zapewniłby bowiem Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Ale PP miałaby wówczas kolejne zobowiązanie do uregulowania.

Opinia dla „Rz"
Mateusz Chołodecki, kierownik laboratorium rynku pocztowego, Centrum Studiów Antymonopolowych i Regulacyjnych UW

Sytuacja Poczty jest bardzo trudna. Nie znamy kwoty straty spółki na usłudze powszechnej, ale zapisany w noweli prawa pocztowego limit wydatków budżetu państwa na finansowanie kosztu netto obowiązku świadczenia tych usług w 2023 r. wynosił 697 mln zł. Do tego wzrost płacy minimalnej od stycznia br. to – przyjmując, iż dotyczy to 80 proc. z 63 tys. pracowników – kolejne ok. 800 mln zł kosztów w skali roku. Zakładając, że rekompensata z budżetu dla operatora sięgnie połowy maksymalnej kwoty, to widać, że w br. Poczcie może brakować nawet ponad 1,1 mld zł. ∑

W centrali PP zapewniają jednak, że pensje „wypłacane są na konta pracowników zgodnie z prawem”. – Osoby zatrudnione w Poczcie Polskiej i objęte zakładowym układem zbiorowym pracy poza wynagrodzeniem zasadniczym otrzymują również inne dodatki, dlatego też wypłata na konto nigdy nie jest niższa od wysokości wynagrodzenia minimalnego – zastrzegają w biurze prasowym operatora. – Pracownicy po spełnieniu określonych kryteriów mogą liczyć także na 13. pensję i dodatek stażowy oraz skorzystać z różnych świadczeń socjalnych – podkreślają.

Czekając na Brukselę

Sytuację w PP mogłaby poprawić wypłata z budżetu państwa blisko 700 mln zł rekompensaty za straty poniesione przez spółkę na usługach powszechnych w latach 2021–2022. Ale ta pomoc publiczna wciąż nie ma zielonego światła z Komisji Europejskiej. Ta wydała wstępną zgodę („comfort letter”), ale to zbyt mało, by przekazać Poczcie choćby zaliczkę. Część związkowców, zarząd PP i byli ministrowie z PiS wskazywali, że wina leży po stronie Brukseli, która zablokowała wypłatę. Piotr Moniuszko tłumaczy jednak, że jedynymi winnymi tej patowej sytuacji są władze Poczty i byłe szefostwo Ministerstwa Aktywów Państwowych. – To, że PP ma bardzo poważne problemy jest wynikiem licznych szkodliwych i złych decyzji jej zarządu w ostatnich ośmiu latach. Wyrzucono w błoto setki milionów złotych, m.in. na Centralną Sortownię Gabarytów w Łodzi, która okazała się błędną inwestycją – komentuje. – Dodatkowo, na etapie legislacyjnym noweli prawa pocztowego w 2022 r., zarząd nie zabiegał o zapis w ustawie, aby – wzorem poczt innych krajów europejskich – już na etapie decyzji „comfort lettler” KE chociaż część środków mogła być spółce wypłacona. Obciążanie dziś Komisji Europejskiej za obecne kłopoty Poczty jest po prostu nieuczciwe – kontynuuje nasz rozmówca.

Pomysł dla poczty
Wzorem Saudyjczyków

Eksperci z branży logistycznej uważają, iż Pocztę Polską należałoby podzielić na dwa podmioty: część zajmującą się nierentownymi usługami powszechnymi i komercyjną „nogę” kurierską. Grzegorz Urban z Last Mile Experts twierdzi, że PP powinna być o połowę mniejsza niż obecnie. „Z elastycznym modelem kosztowym (...), świadcząca nowoczesne usługi paczkowe, usługi elektronicznej korespondencji urzędowej” – wylicza w poście na LinkedIn. I wskazuje, iż wzorem mogłaby być Arabia Saudyjska. „Kraj ten niezwykle szybko się modernizuje i nie mając czasu na długie procesy restrukturyzacyjne, postawił obok poczty krajowej, dawnej Saudi Post, nowy ale starannie zaprojektowany organizm SPL (Saudi Post Logistics), do którego przeszła cała zdrowa tkanka byłej poczty. SPL zwiększa swój wolumen paczek rokrocznie o 40 proc.” – wylicza w poście. ∑

Wydanie zgody przez Brukselę teoretycznie może więc jeszcze potrwać. Leszek Michoński, przewodniczący Związku Zawodowego Pracowników PP Wschód, zaznacza, że to proces długotrwały i trwa nawet trzy lata. Jego zdaniem to, że procesy decyzyjne w KE trwają bardzo długo, to wiedza powszechna, ale inne państwa UE w swoich przepisach dotyczących dopłat potrafiły właściwie zabezpieczyć interesy operatorów, formułując zapisy dotyczące udzielania pożyczek czy zaliczek. – U nas takiej prawnej możliwości nie ma – zauważa Michoński.

Solidarność zwróciła się o wsparcie do Globalnej Unii Związków Zawodowych. Ta już wstawiła się za związkowcami PP i wystąpiła do KE z apelem o jak najszybszą zgodę na wypłatę z budżetu państwa pomocy publicznej. Pojawia się jednak kolejny problem pozostawiony przez PiS. Choć poprzedni rząd sam zapisał w prawie pocztowym możliwy poziom rekompensaty dla PP na poziomie blisko 700 mln zł, to w budżecie na ten cel zabezpieczył jedynie niecałe 7 mln zł, a więc 1 proc. niezbędnej kwoty.

Biznes
„Rzeczpospolita” o perspektywach dla Polski i świata w 2025 roku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Biznes
Podcast „Twój Biznes”: Czy Polacy przestają przejmować się klimatem?
Biznes
Zygmunt Solorz wydał oświadczenie. Zgaduje, dlaczego jego dzieci mogą być nerwowe
Biznes
Znamy najlepszych marketerów 2024! Lista laureatów konkursu Dyrektor Marketingu Roku 2024!
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Biznes
Złote Spinacze 2024 rozdane! Kto dostał nagrody?