Gospodarka Ukrainy odzyskuje formę po kryzysie

Decyzja MFW o udzieleniu Ukrainie 14,9 mld dolarów kredytu była najważniejszym czynnikiem stabilności fiskalnej kraju w 2010 r. Premier Mykoła Azarow zapowiada, że ukraińska gospodarka w 2012 r. będzie się rozwijała w tempie sprzed kryzysu. Dwa lata temu PKB tego kraju spadł o 15 proc., co było najsłabszym wynikiem w Europie.

W przededniu V Forum Ekonomicznego Europa – Ukraina, które rozpoczęło się w Kijowie, prezydent Wiktor Janukowycz złożył obietnicę reformowania kraju i zdecydowanej walki z korupcją.

Jest co zmieniać – raport dotyczący transformacji Ukrainy w 2010 r. zaprezentowany podczas forum punktuje wysoki poziom korupcji, nieprzyjazne stanowisko ukraińskich sądów wobec zagranicznych udziałowców większościowych, a także brak reform strukturalnych. Wszystko to sprawia, że Ukraina wypada źle w światowych rankingach biznesu. W tegorocznym zestawieniu Banku Światowego, obejmującego 183 krajów z przyjaznym klimatem dla inwestorów, Ukraina znalazła się na 145. pozycji (dwa punkty wyżej niż przed rokiem). W sprawozdaniu Indeksu Wolności Gospodarczej Economic Freedom uplasowała się na 164. miejscu, obok Uzbekistanu.

– W 2011 rok Ukraina wkroczyła z ustabilizowaną sytuacją polityczną i władzami, które są zdolne kierować państwem i podejmować decyzje. Daje to możliwość prowadzenia określonej polityki we wszystkich sferach życia, także w gospodarce – mówi "Rz" Ołeksandr Suszko z Instytutu Współpracy Euroatlantyckiej w Kijowie, który stworzył raport o transformacji. – Jednak wyniki rankingów wskazują, że istotne zmiany nie są odczuwalne, a do liberalizacji rynku jeszcze daleko – zaznacza.

Gospodarka Ukrainy wychodzi jednak z kryzysu. W zeszłym roku PKB tego kraju wzrósł o ok. 4 proc. Od stycznia do października ub.r. wzrost ukraińskiej produkcji sięgnął 10 proc. Deficyt tegorocznego budżetu – 3,1 proc. – będzie finansowany m.in. z prywatyzacji strategicznych  przedsiębiorstw: monopolisty na rynku łączności UkrTeleKomu, zakładu przyportowego w Odessie, a także obwodowych dystrybutorów energii elektrycznej.

Wskaźnik ukraińskiej inflacji w ub. roku po raz pierwszy od siedmiu lat był  jednocyfrowy: 9,1 procent. Parlament zatwierdził też nowy kodeks podatkowy, który zakłada obniżenie stawki podatkowej CIT z 25 procent do 16 procent w 2014 roku. Obiecuje zachodnim inwestorom bardziej skuteczne procedury zwrotu nadpłaconego VAT.  Płynność finansową odzyskuje również sektor bankowy – depozyty wzrosły o ponad 26 proc.

Łączny poziom bezpośrednich inwestycji zagranicznych na Ukrainie w 2010 r. przekroczył 40 mld dol.

– Wśród  inwestorów dominują kraje Unii Europejskiej (74 proc.). Na pierwszym miejscu listy znalazł się jednak Cypr (22,5 proc. inwestycji), co oznacza, że statystyki mogą nie odzwierciedlać rzeczywistości, ponieważ tam rejestrują się zazwyczaj spółki offshore'owe.

Dotyczy to także inwestycji z Rosji (7 procent). Są niskie, bo rosyjskie firmy wchodzą na ukraiński rynek za pośrednictwem spółek córek lub offshorów – dodaje Ołeksandr Suszko.  Rosja jest najbardziej zainteresowana ukraińskim lotnictwem, hutnictwem i sektorem bankowym.

Według raportu odwraca się tendencja w ukraińskim handlu zagranicznym. – Rola Unii Europejskiej spadła do 26 procent z 30 procent w poprzednim roku. Coraz większe znaczenie mają kraje Azji Środkowej – dodaje Suszko.

Ukraina nadal jest krajem z wysokim spożyciem gazu naturalnego. Jej udział w globalnej konsumpcji tego surowca wynosi 3 proc. Porozumienie w Charkowie o obniżeniu ceny rosyjskiego gazu o 100 dol. za tys. metrów sześciennych zamiast za stacjonowanie na Krymie rosyjskiej Floty Czarnomorskiej nie zadowala władz w Kijowie. Są zdania, że nadal płacą za surowiec zbyt wygórowaną cenę (po obniżce 250 dol. za tys. m sześc.) w porównaniu z innymi krajami w regionie.