Lockheed rozlicza się z offsetowych inwestycji

Lockheed Martin po dziesięciu latach zamyka jeden z największych w historii firmy, wart 6028 mln dol , program offsetowy związany z polskim zamówieniem na 48 samolotów F 16

Publikacja: 17.04.2013 16:10

F16

F16

Foto: Fotorzepa, Rob Robert Gardziński

W środę Amerykanie  uruchomią  ostatni z projektów – w ramach offsetu pomogli stworzyć w Bydgoszczy Krajowe Centrum Serwisowe  dla wielozadaniowych polskich jastrzębi F – 16. Dzięki temu Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 2 będą mogły, wykorzystując technologie Lockheeda i jego przemysłowego partnera Goodrich, dokonywać technicznych przeglądów,  remontować  elementy awioniki, podwozi a także malować supermyśliwce. Inżynierowie WZL  będą mogli – dzięki specjalistycznym urządzeniom diagnostycznym dokonywać odbioru technicznego odrzutowców a firma  rozpocznie produkcje niektórych lotniczych  komponentów.

Centrum serwisowe dla F 16

Aż trzy lata trwało negocjowanie jednego z najtrudniejszych projektów offsetowych o kluczowym znaczeniu dla polskich sił powietrznych. Pozwoli on przejąć część amerykańskich technologii i remontować jastrzębie własnymi siłami w kraju. Nic dziwnego, że negocjacje były trudne: przeniesienie istotnej części serwisu  F16 do Polski ograniczy przyszłe dochody Lockeeda. Zanim ustąpili, Amerykanie długo twierdzili, że   wymóg utworzenia zaplecza obsługowego w Polsce nie znajduje się  ani w kontrakcie  na dostawę samolotów F 16 ani też w umowie offsetowej, zawartej z polskim rządem.  W oficjalnym stanowisku amerykański potentat podkreślał jedynie, że gotowy jest do udzielenia stronie polskiej „wszelkiej potrzebnej pomocy przy ocenie jej potrzeb w tym zakresie".

Vincent  Panzera wiceprezydent Lockheed Martin ds. rozwoju biznesu przyznaje, że offsetowemu finiszowi w Polsce, towarzyszy westchnienie ulgi ale też satysfakcja, że zobowiązania, jedne z największych w historii lotniczego potentata z Teksasu,  zostały dotrzymane. Lockheed  ma zresztą za sobą realizację przemysłowych kompensat  w 40 krajach o łącznej wartości ok. 40 mld dolarów.

Rząd sprawdzi Amerykanów

W Polsce weryfikacją i oceną wykonania zobowiązań offsetowych zajmie się teraz rząd, wiele biznesowych projektów rozpoczętych w przeszłości wciąż trwa. To dlatego  trudno powiedzieć , jaka będzie ostateczna wartość offsetowych zamówień i inwestycji. Zdaniem Vincenta Panzery Lockheed  znacznie przekroczy wartość zobowiązań zapisaną w 2003 roku w umowie offsetowej.

Amerykański dostawca samolotów F-16 zgodnie z prawem offsetowym musiał zainwestować, dostarczyć technologii lub kupić w polskich firmach towary za 6028 mln dolarów. To oczywiście nie wartość gotówki, lecz specjalnie wycenianych przedsięwzięć, które miały skompensować gospodarce ogromny budżetowy wydatek na samoloty.

Kompensaty krytykowane

Na początku inwestycje kompensacyjne Lockheeda krytykowane  były w kraju za skromną ofertę technologiczną. Błędy w początkowej realizacji programu wytknęła rządowi Najwyższa Izba Kontroli, jednak w konkluzji specjalnego raportu NIK ocenił offset Lockheeda pozytywnie. Do najważniejszych inwestycji można zaliczyć przeniesienie do Polski przez General Motors montażu opli astra i zafira (wycenione na 1, 5 mld „offsetowych" dol), ulokowanie montażu silników w rzeszowskich WSK , udział partnerów LM w modernizacji rafinerii Lotosu zakupy motoryzacyjnych i  lotniczych komponentów w polskich fabrykach. Znaczące inwestycje w zbrojeniówce postawiły na nogi produkcję amunicji w skarżyskich Zakładach Metalowych Mesko  i Dezamecie Nowa Dęba. Offsetowe kontrakty  uruchomiły sprzedaż do USA polskiego trotylu i otworzyły inne światowe rynki dla bydgoskiego Nitrochemu.

Biznesowe kontakty zaprocentują

Zdaniem Stana Stelmacha , szefa programu offsetowego LM dla Polski co najmniej 20 dużych polskich firm, skorzystało na kompensacyjnym wsparciu Lockheeda, w przypadku części z nich,  nawiązane dzięki offsetowi biznesowe kontakty,  będą procentować w przyszłości, już po wygaśnięciu samolotowej umowy.

- Amerykański offset, któremu od początku towarzyszyły przesadne oczekiwania a potem często był krytykowany przez przedsiębiorców,  jako wyjątkowo nieudany, z czasem – gdy po obu stronach przybyło doświadczeń -  stał się źródłem cennych technologii poprawiających konkurencyjność w gospodarce – podsumowuje  Dariusz Bogdan wiceminister gospodarki.

W środę Amerykanie  uruchomią  ostatni z projektów – w ramach offsetu pomogli stworzyć w Bydgoszczy Krajowe Centrum Serwisowe  dla wielozadaniowych polskich jastrzębi F – 16. Dzięki temu Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 2 będą mogły, wykorzystując technologie Lockheeda i jego przemysłowego partnera Goodrich, dokonywać technicznych przeglądów,  remontować  elementy awioniki, podwozi a także malować supermyśliwce. Inżynierowie WZL  będą mogli – dzięki specjalistycznym urządzeniom diagnostycznym dokonywać odbioru technicznego odrzutowców a firma  rozpocznie produkcje niektórych lotniczych  komponentów.

Pozostało jeszcze 86% artykułu
Biznes
Najmniejsze firmy zalegają ze spłatą 5,5 mld zł
Biznes
25 lat działań na rzecz zrównoważonego rozwoju
Biznes
Pięć powodów, dlaczego obrona w Izraelu jest skuteczniejsza od tej w Ukrainie
Biznes
Zaczyna się wojna sieci komórkowych o turystów. Orange kusi pakietami we Flex
Materiał Promocyjny
Bank Pekao nagrodzony w konkursie The Drum Awards for Marketing EMEA za działania w Fortnite
Biznes
Zmarł Leonard Lauder, twórca światowego sukcesu koncernu Estée Lauder