Z dniem 8 lutego 2017 r. zacznie obowiązywać w Polsce większość przepisów określonych w nowelizacji ustawy dotyczącej usług płatniczych, która została uchwalona pod koniec listopada ubiegłego roku. Jedną z kluczowych zmian jest to, że wszystkie banki i SKOK-i (z wyjątkiem KSKOK) będą miały od teraz obowiązek oferowania klientom darmowych kont, o ile ci jeszcze ich nie mieli.
Tzw. podstawowe rachunki płatnicze będzie można założyć osobiście w placówce bądź zdalnie, jeśli instytucja, z której usług chcemy korzystać, dopuszcza taką możliwość. Dodatkowo, banki i SKOK-i będą musiały nieodpłatnie na żądanie klienta przedstawić informację o prowadzeniu rachunku i warunkach tej usługi. Zakres darmowej oferty obejmuje takie czynności, jak dokonywanie wpłat w placówce lub w bankomacie w dowolnym kraju UE oraz w terminalach, wykonywanie przelewów i poleceń zapłaty, realizacja zleceń stałych oraz dokonywanie płatności kartą. Są jednak pewne ograniczenia – miesięcznie możemy za darmo wykonać najwyżej 5 krajowych transakcji płatniczych oraz 5 transakcji w bankomatach i wpłatomatach na terenie kraju. Za kolejne oraz transakcje międzynarodowe będzie trzeba zapłacić.
Projekt stworzenia „podstawowego rachunku dla każdego” został zaprezentowany przez Unię Europejską już w 2013 r. Miał on na celu zmniejszenie nierówności społecznych i rozpowszechnienie płatności bezgotówkowych poprzez zagwarantowanie każdemu obywatelowi, niezależnie od sytuacji finansowej, dostępu do rachunku bankowego oraz możliwości zarządzania własnymi środkami.
W Polsce ustawa wejdzie w życie dopiero w bieżącym roku, ale zmiany nastąpią stopniowo. Kary dla banków i SKOK-ów za nieudzielanie klientom darmowych rachunków będą obowiązywać dopiero od sierpnia 2018 r. Możliwe jest więc, że do tego czasu jeszcze nie we wszystkich placówkach będziemy mogli skorzystać z tej oferty. Po tym okresie przejściowym trwającym półtora roku kary będą jednak wysokie – w przypadku banków mogą sięgnąć 1 mln zł, natomiast w przypadku kas oszczędnościowo-rozliczeniowych mogą wynieść 100 tys. zł.