W opublikowanych niedawno raportach, Komisja Europejska i FSB – Rada Stabilności Finansowej powołana przez kraje G20 (ang. Financial Stability Board) najwięcej uwagi poświęciły konieczności poprawienia regulacji prawnych obejmujących fundusze inwestycyjne i spółki sekurytyzacyjne oraz ryzyku związanemu z ich funkcjonowaniem.
Sekurytyzacja to działalność polegająca na kupowaniu pakietów wierzytelności od banków. KE w Zielonej Księdze Równoległego Systemu Bankowego opublikowanej w marcu tego roku rozważa, czy ograniczenia wprowadzone po 2009 r. na działalność sekurytyzacyjną są skuteczne. UE zastanawia się także nad przeniesieniem ograniczeń nałożonych na sekurytyzację w sektorze bankowym, również na inne sektory (sekurytyzację niebankową).
FSB oraz UE przyglądają się również funduszom inwestycyjnym, przede wszystkim pieniężnym. Fundusze tego typu kupują m.in. obligacje emitowane przez przedsiębiorstwa. Przyjmują od inwestorów pieniądze na nieokreślony czas, teoretycznie nawet bardzo krótki – z funduszu otwartego można wycofać się codziennie – i kupują za nie obligacje firm o określonym czasie do wykupu. Biorą więc na siebie ryzyko kredytowe – płynnymi lokatami finansują niepłynny kredyt. W warunkach załamania na rynkach finansowych, inwestorzy wycofując się masowo z funduszy pieniężnych, zmuszają zarządzających do wyprzedawania mało płynnych obligacji korporacyjnych. Okazuje się wtedy, że ich rynkowa wartość ma niewiele wspólnego z wartością wynikającą z powszechnie stosowanej wyceny księgowej – duża podaż obligacji na rynku ze strony funduszy powoduje drastyczny spadek ich cen, a uczestnicy funduszy tracą swoje oszczędności.
FSB w raporcie z 18 listopada zwraca uwagę, że niezbędne jest wprowadzenie dodatkowych regulacji na fundusze rynku pieniężnego. Powinny one stosować księgową wycenę aktywów jedynie w ograniczonych przypadkach. Powinny również wdrożyć procedury umożliwiające im określenie, jakie rodzaje i ile instytucji jest ich uczestnikami.
Opinia dla „Rz"
dr Aneta Waszkiewicz adiunkt w Katedrze Finansów Międzynarodowych SGH
