Tworzenie projektów aktów prawa miejscowego wystarczy do wpisu na listę radców prawnych - wyrok NSA

Działalność prawnika w urzędzie miasta nie może sprowadzać się do tworzenia prawa – tak Naczelny Sąd Administracyjny uzasadniał we wtorek wyrok, w którym oddalił skargę kasacyjną Krajowej Rady Radców Prawnych (KRRP).

Najkrócej mówiąc, poszło o odmowę wpisu na listę radców prawnych. Najpierw Rada, a potem minister sprawiedliwości odmówili go kobiecie, która po zdaniu egzaminu notarialnego przez kilka lat pracowała w urzędzie miasta jednej z podwarszawskich miejscowości. Najpierw jako inspektor w sekretariacie prezydenta miasta, potem jako p.o. naczelnika wydziału spraw obywatelskich, w końcu jako naczelnik tego wydziału. Wśród zadań miała m.in. przygotowywanie projektów aktów prawnych rady miasta. KRRP uznała, że to za mało. Wytknęła, że kobieta nie udokumentowała przesłanek wpisu, czyli trzyletniej praktyki zawodowej przy tworzeniu projektów prawa miejscowego.

Kobieta odwołała się do ministra sprawiedliwości.

Minister swoje

Ten z kolei uznał, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

– Obowiązki polegające m.in. na pisaniu projektów uchwał rady miasta mimo załączonych dokumentów potwierdzających ciągłość ich wykonywania wykonywane były tymczasowo i incydentalnie – uznał minister.

Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Ten skargę uwzględnił i przedstawił kilka argumentów. Po pierwsze, do czynności na pełnionym stanowisku należy przygotowywanie projektów aktów prawnych rady miasta. Po drugie, wykonywanie czynności polegających na tworzeniu projektów aktów prawa miejscowego jest, przy spełnieniu pozostałych wymagań ustawowych, wystarczającą przesłanką uzyskania wpisu na listę radców prawnych. I po trzecie, przepisy prawa nie wymagają, by tworzenie prawa było wykonywane w sposób ciągły.

Nie tylko pisanie

W trakcie całego postępowania kobieta wielokrotnie podnosiła też, że praca radcy prawnego polega przede wszystkim na stosowaniu prawa, a nie tworzeniu jego projektów. I WSA się z tym zgodził. Uznał ponadto, że podstawową wykładnią przepisów prawa w Polsce jest wykładnia literalna, a nie systemowa, jaką zastosował minister, odrzucając jej skargę.

KRRP po wyroku WSA złożyła skargę kasacyjną. NSA odrzucił ją we wtorek.

– Przepis ustawy o radcach prawnych traktujący o wymaganej praktyce nie mówi, że cała działalność prawnika musi polegać na tworzeniu prawa – uzasadniała sędzia Gabriela Jyż, sprawozdawca. Dodała, że działalność prawnika w urzędzie miasta nie może sprowadzać się do tworzenia prawa.

Na czym polega problem z interpretacją przepisu o wymaganej praktyce?

– Każdy wniosek o wpis na listę radców prawnych rozpatrujemy indywidualnie. Zarówno rodzaj wykonywanych czynności, jak i miejsca wykonywania praktyki uprawniających do wpisu określa ustawa. Wszystkie osoby, które spełniają jej wymagania, zostają wpisane na listę – mówi Włodzimierz Chróścik, dziekan warszawskich radców prawnych.