Nawet miesiąc trzeba czekać w Warszawie na prywatną wizytę u psychiatry dziecięcego, a w ramach NFZ nawet rok – wynika z danych Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Psychologów. Mimo że większość z 436 pracujących w zawodzie psychiatrów dziecięcych przyjmuje w dużych miastach, niemal żaden nie jest w stanie przyjąć pacjenta od razu.
Tymczasem, jak alarmują psychiatrzy, z roku na rok rośnie liczba dzieci dokonujących zachowań autoagresywnych i targających się na własne życie. W 2017 r. samobójstwo popełniło 116 osób w wieku 7–18 lat.
Dlatego resort zdrowia chce poprawić dostęp do opieki psychologicznej i psychiatrycznej już na bardzo wczesnym etapie i wprowadza nowy, trzystopniowy model świadczeń w psychiatrii dzieci i młodzieży.
Takie rozwiązanie będzie przeciwieństwem obecnych rozwiązań, w których przyjęcie na oddział psychiatryczny np. po podjętej próbie samobójczej jest często pierwszym kontaktem nieletniego z jakąkolwiek formą opieki.
Teraz zaburzenia psychiczne mają być wychwytywane już na bardzo wczesnym etapie, np. przez nauczycieli, pedagogów i psychologów szkolnych, którzy mają kierować ucznia do ośrodka na pierwszym poziomie referencyjności. Projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień przewiduje, że na pierwszym poziomie opieki znajdą się ośrodki środowiskowej opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży (OSOPiPDM).
W skład zespołu terapeutycznego takiego ośrodka wejdzie psycholog z doświadczeniem w pracy z dziećmi i młodzieżą, specjalista w dziedzinie psychoterapii dzieci i młodzieży, a także terapeuta środowiskowy. Wśród świadczeń figurują m.in. porady: diagnostyczna i psychologiczna oraz sesje psychoterapeutyczne, zarówno indywidualne, jak i grupowe, w tym rodzinne.
Na drugim poziomie referencyjności znajdzie się środowiskowe centrum zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży (SCZPDiM), składające się z poradni zdrowia psychicznego, dziennego oddziału psychiatryczno-rehabilitacyjnego na co najmniej 15 osób i zespołu leczenia środowiskowego (domowego). W centrum prowadzone będzie także leczenie psychiatryczne, a wśród udzielanych w nim świadczeń znajdują się porady lekarskie: diagnostyczna, terapeutyczna i kontrolna. Terapeuci odwiedzą też chorego w domu.
Na trzecim poziomie znajdzie się ośrodek wysokospecjalistycznej całodobowej opieki psychiatrycznej, do którego trafiać mają m.in. dzieci w kryzysie psychicznym, a więc np. po próbie samobójczej.
Wśród świadczeń znajdą się całodobowe konsultacje lekarskie w stanach nagłych, leczenie na oddziale psychiatrycznym i leczenie na oddziale psychiatryczno-rehabilitacyjnym.
Nowy model ma być oparty na koordynacji działań między poszczególnymi poziomami opieki. Współpracę jednostek systemu ochrony zdrowia, oświaty i pomocy społecznej mają ułatwić wspólne konsylia i sesje koordynacji działań.
Jak wynika z projektu, z opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień mogłoby skorzystać nawet 1,4 mln nieletnich, w tym 1,26 mln w poradniach specjalistycznych, 24,6 tys. osób w ośrodkach opieki dziennej i 174 tys. osób w ośrodkach stacjonarnych.
Etap legislacyjny: konsultacje publiczne
