Nowoczesne samorządy zachęcają mieszkańców do brania odpowiedzialności za kreowanie przestrzeni miejskiej w wymiarze gospodarczym, społecznym i przestrzennym oraz oddają im część władzy. Szansa wykorzystania idei human smart city, czyli aktywnej partycypacji mieszkańców w zarządzaniu miastem, została dostrzeżona na szczeblu rządowym. Ministerstwo Rozwoju znalazło i wdraża obecnie instrumenty stymulowania rozwoju miast w aspekcie wykorzystania inteligentnych rozwiązań służących tworzeniu przestrzeni przyjaznej do życia i inwestycji >patrz ramka.
Wykorzystanie inteligentnych rozwiązań
Czas inwestowania wyłącznie w sprzęt IT i rozproszone systemy informatyczne przemija. Widać to między innymi po topniejących środkach przeznaczanych na ten cel w regionalnych funduszach operacyjnych.
Nowym i dynamicznie rozwijającym się trendem są rozwiązania integrujące innowacyjną technologię, usługi oferowane przez miasta oraz ukierunkowujące aktywność mieszkańców i organizacji pozarządowych. Celem ich wdrożenia jest zapewnienie optymalizacji procesów społecznych, gospodarczych i urbanistycznych, wykorzystanie potencjału zmiany technologicznej oraz dalsza aktywizacja społeczności lokalnej. W tych inicjatywach ważne jest właściwe zrozumienie grupy docelowej – metod dotarcia do społeczności lokalnej, sposobów prowadzenia komunikacji oraz tego, jaki przekaz zastosować, aby w zamian otrzymać wartościowe informacje.
Siła współdecydowania
Kluczowym czynnikiem, który skłania przedsiębiorców do inwestycji i tworzenia nowych miejsc pracy jest elastyczność wobec nowych rozwiązań. Dziś miarą elastyczności jest wdrożenie w mieście mechanizmów, które pokażą, że miasto jest otwarte, a jego mieszkańcy szybko akceptują zmiany. Nie ma wątpliwości, że zdanie mieszkańców powinno być dla włodarzy najważniejsze, ale nie można ukryć, że decydenci zwykle spotykają się raczej z falą życzeniowych roszczeń, skarg i żądań, niż z konkretnymi propozycjami realnych rozwiązań. Sytuacja systematycznie się poprawia poprzez włączenie mieszkańców do partycypowania w podejmowaniu decyzji m.in. poprzez budżety obywatelskie lub inicjatywy lokalne. Dzięki nim, mieszkańcy przy zgłaszaniu pomysłów, podobnie jak samorządowcy, muszą zmieścić się w m.in. w ograniczonych ramach finansowych i prawno-organizacyjnych. Wdrażanie budżetów partycypacyjnych upowszechniło się w ostatnich kilku latach.
Bez względu na skalę budżetu ten rodzaj współpracy sprawdza się jednak głównie w lokalnych i doraźnych działaniach. Jednak przy realizacji dużych przedsięwzięć, odpowiedzialność i ciężar decyzji muszą wziąć na siebie władze miasta. Warto zastanowić się, o ile ten ciężar mógłby być mniejszy, jeżeli mieszkańcy jednogłośnie poparliby wdrożenie nowych inwestycji lub zmian społecznych i przestrzennych.