Przepisy przejściowe nie blokują zmian w uchwale rady gminy

Konieczność podjęcia nowej uchwały w określonym terminie nie oznacza, że do tego czasu rada gminy nie może nowelizować obowiązującego aktu prawa miejscowego.

Publikacja: 03.11.2015 05:00

Przepisy przejściowe nie blokują zmian w uchwale rady gminy

Foto: www.sxc.hu

Uchwały podejmowane przez rady gmin na podstawie przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej ustawa) budzą wiele emocji. Jednym z powodów jest nowelizacja tej ustawy (DzU z 2015 r., poz. 87), która weszła w życie 1 lutego 2015 roku.

Zmieniła ona m.in. przepisy, które dotyczą uchwał podejmowanych przez rady gmin. Pojawiła się więc obawa, że będą one musiały w krótkim czasie od wejścia w życie nowelizacji podjąć nowe uchwały ze stawkami opłat za śmieci, co w tak krótkim czasie było niewykonalne. Wielu prawników zajęło wówczas stanowisko, że nie trzeba zmieniać uchwał ze stawkami, jeżeli są one zgodne z nowelizacją ustawy. Teraz jednak ujawniają się kolejne problemy, którymi zajęły się sądy administracyjne.

Według dotychczasowych zasad

Przepisy przejściowe ustawy nowelizującej stanowią m.in., że uchwały dotyczące regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, terminu, częstotliwości i trybu uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, czy w sprawie wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi pozostaną ważne, ale przez 18 miesięcy od wejścia w życie noweli przepisów.

Tymczasem Rada Gminy Legnickie Pole podjęła 11 lutego 2015 r. uchwałę zmieniającą regulamin utrzymania czystości i porządku w gminie na podstawie art. 4  ustawy. To się nie spodobało wojewodzie dolnośląskiemu, który zaskarżył nowelizację uchwały do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu.

W swojej skardze wojewoda wskazywał, że dotychczasowa uchwała rady gminy z 2013 roku podjęta na podstawie art. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminie, który został zmieniony, zachowuje ważność przez 18 miesięcy. Tymczasem żaden przepis szczególny nie wprowadził tymczasowych reguł dopuszczających nowelizowania aktu wydanego w oparciu o podstawę prawną w brzmieniu już nieobowiązującym. I zdaniem wojewody dokonywanie zmian w uchwale ustanowionej na podstawie delegacji w brzmieniu już nieobowiązującym nie jest stanowieniem aktu w granicach upoważnienia. Jego zdaniem na podstawie zmienionych przepisów rada mogła więc podjąć zupełnie nową uchwałę, na co ustawodawca dał 18 miesięcy, ale nie mogła zmieniać dotychczasowej.

Dla dobra publicznego

Odpowiadając na zarzuty wojewody, gmina wskazywała, że przepisy nowelizacji ustawy, które określiły, że akty prawa miejscowego wydane na podstawie art. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach zachowują moc przez 18 miesięcy od dnia wejścia w życie noweli ustawy, nie wykluczają możliwości wprowadzania zmian w dotychczasowym regulaminie. Gmina zaznaczyła też, że ma ona obowiązek zapewnić czystość i porządek na swoim terenie. A podejmując uchwałę zmieniającą, kierowała się dobrem publicznym i koniecznością dostosowania obowiązującego regulaminu do rzeczywistego i aktualnego stanu faktycznego w gminie. Wprowadzane zaskarżoną uchwałą zmiany były uzasadnione zapewnieniem sprawnego i bezpiecznego gospodarowania odpadami komunalnymi.

Dopuszczalna zmiana

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 2 września 2015 roku (sygn. akt II SA/Wr 450 /15) podzielił argumenty gminy i oddalił skargę wojewody. W uzasadnieniu sąd wskazał, że nie ma wątpliwości, iż w chwili podjęcia zaskarżonej uchwały istniała podstawa prawna dla dokonania zmiany uchwały z 2013 roku. Cały czas obowiązuje przepis rangi ustawowej dający Radzie Gminy kompetencję w tym zakresie. WSA podkreślił, że nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z 28 listopada 2014 r. nie uchyliła art. 4 tej ustawy, na podstawie którego zmieniono dotychczasowy regulamin, a jedynie zmieniła brzmienie tego przepisu.

Sąd zaznaczył też, że argumenty wojewody dolnośląskiego byłyby trafne, gdyby ustawodawca uchylił art. 4 ustawy. Wówczas uchwała zmieniająca dotychczasową byłaby podjęta bez podstawy prawnej. Jednak wspomniany przepis w chwili podjęcia zaskarżonej uchwały obowiązywał nadal, a więc możliwe było podjęcie przez radę gminy uchwały na jego podstawie. Dlatego zdaniem sądu konkluzje wojewody dolnośląskiego w zakresie sprzeczności z prawem zaskarżonej uchwały były zbyt daleko idące.

WSA we Wrocławiu podkreślił jednak, że zgodnie z nowelizowaną ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, obecna uchwała rady gminy wraz ze wszystkimi jej zmianami utraci moc w terminie 18 miesięcy od dnia wejścia w życie tej ustawy.

—Łukasz Kuligowski

Komantarz

Maciej Kiełbus, partner w kancelarii Dr Krystian Ziemski & Partners

Wyrok WSA we Wrocławiu z 2 września 2015 roku stanowi kolejny przykład problemów interpretacyjnych związanych z wpływem nowelizacji ustawy na obowiązywanie aktów wykonawczych (w tym aktów prawa miejscowego) wydanych na jej podstawie. Należy przypomnieć, iż wiosną bieżącego roku podobne wątpliwości interpretacyjne dotyczące dalszego obowiązywania aktów prawa miejscowego podjętych na podstawie znowelizowanej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach dotyczyły uchwał w sprawie stawek opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Po kilku tygodniach wątpliwości i sporów prawnych przeważył pogląd o dalszym obowiązywaniu tych uchwał (z wyłączeniem przepisów o zwolnieniach przedmiotowych i dopłatach). Pogląd ten jednak nie ma charakteru powszechnego (por. raport NIK). Wątpliwości interpretacyjne w tym zakresie nie są związane z wielokrotnie nowelizowaną ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, lecz mają charakter dużo bardziej ogólny i wynikają z zasad techniki prawodawczej. Jest to wyraźny sygnał, iż rozporządzenie prezesa Rady Ministrów w tym zakresie winno zostać znowelizowane.

Uchwały podejmowane przez rady gmin na podstawie przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej ustawa) budzą wiele emocji. Jednym z powodów jest nowelizacja tej ustawy (DzU z 2015 r., poz. 87), która weszła w życie 1 lutego 2015 roku.

Zmieniła ona m.in. przepisy, które dotyczą uchwał podejmowanych przez rady gmin. Pojawiła się więc obawa, że będą one musiały w krótkim czasie od wejścia w życie nowelizacji podjąć nowe uchwały ze stawkami opłat za śmieci, co w tak krótkim czasie było niewykonalne. Wielu prawników zajęło wówczas stanowisko, że nie trzeba zmieniać uchwał ze stawkami, jeżeli są one zgodne z nowelizacją ustawy. Teraz jednak ujawniają się kolejne problemy, którymi zajęły się sądy administracyjne.

Pozostało 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów