- Strona chce uzyskać stwierdzenie nieważności decyzji z tej przyczyny, że wykonanie decyzji jest bardzo trudne technicznie. Czy można stwierdzić nieważność decyzji z tego powodu?
Nie.
Zgodnie z art. 156 § 1 pkt 5 kodeksu postępowania administracyjnego (dalej k.p.a.) stwierdza się m.in. nieważność decyzji, która była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma trwały charakter. W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 8 lipca 1999 r. (IV SA 970/97, LEX nr 47901) podkreślono, że niewykonalność decyzji powinna być spowodowana istnieniem przeszkód w jej wykonaniu, które mają dwie cechy: istniały już w dacie wydania decyzji oraz są nieusuwalne przez cały czas.
Zwraca się uwagę, że niewykonalność musi być rezultatem nieusuwalnych przeszkód technicznych lub prawnych, a nie innych trudności technicznych czy ekonomicznych, choćby bardzo poważnych. Decyzji nie można uznać za niewykonalną tylko dlatego, że jej wykonanie wywoła niekorzystne skutki ekonomiczne dla strony, spowoduje trudności w wykorzystaniu urządzeń technicznych lub wymaga znacznych nakładów finansowych (wyrok NSA z 5 lutego 2019 r., II OSK 606/17, LEX nr 2635997). Trudności techniczne lub ekonomiczne w wyegzekwowaniu wykonania obowiązku nałożonego decyzją, jak również negatywne stanowiska jej adresatów czy innych osób zainteresowanych utrzymaniem dotychczasowego stanu rzeczy, nie stanowią o niewykonalności nałożonego obowiązku (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 13 czerwca 2019 r., VII SA/Wa 2987/18, LEX nr 2700051).
W wyroku NSA w Warszawie z 15 czerwca 1999 r. (IV SA 505/96, LEX nr 47778) zwrócono uwagę, że niewykonalność decyzji powstała po jej wydaniu nie uzasadnia stwierdzenia nieważności decyzji, ale czyni ją bezprzedmiotową w ujęciu art. 162 § 1 pkt 1 k.p.a. Zgodnie z tym przepisem organ, który wydał decyzję w I instancji, stwierdza jej wygaśnięcie, jeżeli decyzja stała się bezprzedmiotowa, a stwierdzenie wygaśnięcia takiej decyzji nakazuje przepis prawa albo gdy leży to w interesie społecznym lub w interesie strony.
Warto także zwrócić uwagę na regulacje zawarte w art. 154-155 oraz art. 161 k.p.a. W myśl art. 154 § 1 k.p.a. decyzja ostateczna, na mocy której żadna ze stron nie nabyła prawa, może być w każdym czasie uchylona lub zmieniona przez organ, który ją wydał, jeżeli przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony. Decyzja ostateczna, na mocy której strona nabyła prawo, może być w każdym czasie – za zgodą strony – uchylona lub zmieniona przez organ, który ją wydał, jeżeli przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony (art. 155 k.p.a.). W art. 161 § 1 k.p.a. zastrzeżono, że minister może uchylić lub zmienić w niezbędnym zakresie każdą ostateczną decyzję, jeżeli w inny sposób nie można usunąć stanu zagrażającego życiu lub zdrowiu ludzkiemu albo zapobiec poważnym szkodom dla gospodarki narodowej lub dla ważnych interesów państwa. Uprawnienia te, w stosunku do decyzji wydanych przez organy jednostek samorządu terytorialnego w sprawach należących do zadań z zakresu administracji rządowej, przysługują także wojewodzie (art. 161 § 2 k.p.a.).
Autorka jest radcą prawnym
podstawa prawna: art. 154-155, art. 156, art. 161-162 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego. (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 2096 ze zm.)
