Czy udział w wydaniu zaskarżonej decyzji uzasadnia wyłączenie urzędnika

- Strona wniosła podanie o wznowienie postępowania zakończonego ostateczną decyzją. Czy w zainicjowanym tym podaniem postępowaniu może brać udział urzędnik, który wydał kwestionowaną decyzję?

Nie.

W art. 24 § 1 pkt 5 kodeksu postępowania administracyjnego (dalej k.p.a.) zastrzeżono, że pracownik organu podlega wyłączeniu od udziału w postępowaniu w sprawie, w której brał udział w wydaniu zaskarżonej decyzji. W orzecznictwie podkreśla się, że wyłączenie pracownika organu od udziału w postępowaniu jest następstwem nie tylko samego wydania decyzji, ale także podejmowania czynności procesowych mających lub mogących mieć wpływ na wynik (rozstrzygnięcie) sprawy. Omawiane rozwiązanie wprowadzono, aby uniknąć sytuacji, gdy treść decyzji – wydanej przez daną osobę z upoważnienia organu – mogłaby być zdeterminowana wcześniejszym doświadczeniem tej osoby, wynikającym z udziału w postępowaniu administracyjnym.

Czytaj także: Wyłączenie urzędnika z postępowania administracyjnego

Pracownik, który już raz uczestniczył w czynnościach procesowych, może mieć ugruntowane poglądy na stan faktyczny oraz na sposób rozstrzygnięcia sprawy. Może to nasuwać uzasadnione wątpliwości co do jego bezstronności i obiektywizmu (por. np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 17 stycznia 2018 r., sygn. I SA/Gl 1029/17, LEX nr 2435435). W takim przypadku wyłączenie pracownika organu następuje z mocy prawa, bez wymogu zbadania czy rzeczywiście związek tej osoby ze sprawą może mieć wpływ na jej dalsze działania.

Zwraca się jednak uwagę, że wyłączenie jest skutkiem udziału danej osoby tylko w czynnościach procesowych. Jeżeli pracownik organu wykonuje wyłącznie czynności techniczne lub porządkowe (np. kieruje do strony korespondencję zawiadamiając o dokonanych bądź przewidywanych czynnościach organu), to takie działania nie powinny być uznawane za branie udziału w wydaniu decyzji w rozumieniu przepisów o wyłączeniu pracownika (wyrok WSA w Warszawie z 27 lutego 2018 r., sygn. VII SA/Wa 1142/17, LEX nr 2506727).

Obowiązek wyłączenia pracownika wynikający z art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a. dotyczy nie tylko sytuacji, gdy decyzja, w wydaniu której uprzednio uczestniczył ten pracownik, jest poddawana kontroli w postępowaniu zwykłym (w toku instancji albo na podstawie art. 127 § 3 k.p.a.). Pojęcie „brania udziału w wydaniu zaskarżonej decyzji" odnosi się także do przypadków, gdy zaskarżenie decyzji jest realizowane w trybach nadzwyczajnych (wznowienia postępowania bądź stwierdzenia nieważności decyzji). Może zachodzić uzasadniona obawa, że pracownik, który był osobiście zaangażowany przy określonym sposobie rozstrzygnięcia sprawy, nie będzie obiektywny przy ocenie podania o wznowienie postępowania i uchyleniu decyzji, którą podpisał (wyrok WSA w Gdańsku z 8 sierpnia 2018 r., sygn. II SA/Gd 331/18, LEX nr 2533991). Wymóg wyłączenia pracownika na podstawie art. 24 § 1 pkt 5 k.p.a. nie odnosi się natomiast do sytuacji, gdy – w wyniku zastosowania przez organ odwoławczy kompetencji kasacyjnych (art. 138 § 2 k.p.a.) – sprawa zostaje przekazana do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji (por. np. wyrok WSA w Rzeszowie z 17 maja 2018 r., sygn. II SA/Rz 41/18, LEX nr 2507665). Zgodnie z art. 24 § 4 k.p.a. wyłączony pracownik powinien podejmować tylko czynności niecierpiące zwłoki ze względu na interes społeczny lub ważny interes stron. ?

—Anna Puszkarska, radca prawny

podstawa prawna: art. 24 § 1 pkt 5 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 2096 ze zm.).

Budżet Państwa Decyzje Ustrój i Kompetencje Samorządu Pracownicy Samorządowi Urzędnicy Państwowi W Urzędzie

Nie.

Pozostało 94% artykułu

2 / 3

artykułów

Czytaj dalej. Subskrybuj