Na samą pomoc suszową dla rolników rząd planuje pół miliarda na początek. To kolejny wydatek spowodowany drugim już rokiem bez deszczu. Na wieś trafi także miliard na budowę systemów nawadniających, a także część inwestycji z programu poprawy polskiej retencji. Rząd ma nadzieję, że swoje dorzuci też Bruksela.

Czytaj także: Susza już niemal w całej Polsce

Pół miliarda we wtorek

– Rada Ministrów w najbliższy wtorek zdecyduje o zakresie pomocy dla rolników, którzy ponieśli straty w wyniku tegorocznej suszy – zapowiedział Jan Krzysztof Ardanowski, minister rolnictwa.

Wysokość wsparcia zacznie się od 500 mln zł, jednak najprawdopodobniej nie skończy się na tym. W ubiegłym roku rząd wypłacił rolnikom z budżetu 2,1 mld zł pomocy suszowej, według resortu rolnictwa najwięcej w UE.

W tym roku opady ponownie nie nadeszły w oczekiwanym natężeniu (szczegóły na grafice obok).

To jednak niejedyne wydatki związane z suszą w rolnictwie. Z pomocą Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach resort przygotował warty miliard zł program dopłat dla rolników na wsparcie budowania systemów nawadniania. Rolnik może liczyć na 100 tys. zł na gospodarstwo. Systemy te sprawdzają się szczególnie w produkcji warzyw czy owoców, oprócz kukurydzy, nie mają zastosowania do zbóż. Wsparcie trafi na podatny grunt, w Polsce udział nawadnianych użytków rolnych jest niski – około 1 proc. Tymczasem średnia unijna jest na poziomie 5,9 proc., co ciekawe, np. Malta nawadnia 31 proc. obszaru upraw, Grecja – 24 proc., a Włochy – 20 proc. według danych Eurostatu.

Do tego dochodzi największy od lat program wspierania retencji, który ma zwiększyć ilość zatrzymywanej w środowisku wody z 6 do 15 proc. Koszt – ok. 14 mld zł. Program zakłada budowę wielu zbiorników wodnych, z których rolnicy będą mogli czerpać wodę do podlewania upraw. Na pierwsze efekty poczekamy jednak dobre kilka lat.

Trudne ubezpieczenia

– Większość rolników nie może więc liczyć na pomoc publiczną, bo na wsparcie mogą liczyć tylko ci rolnicy, którzy w dniu ogłoszenia klęski mieli jeszcze plony na polach – mówi Rafał Mładanowicz, prezes Krajowej Federacji Producentów Zbóż. Dodaje, że nie można mówić o katastrofie, czyli braku zbóż paszowych czy konsumpcyjnych, bo warunki klęski panują tylko w kilku województwach.

Susza przyszła już drugi rok z rzędu, dotknęła 175 tys. gospodarstw na obszarze 2,5 mln ha, straty szacowane są w 1586 gminach. W ubiegłym roku rolnicy nie mieli możliwości wykupienia ubezpieczeń upraw od tego ryzyka ze wsparciem państwa. W tym roku ruszyły pilotaże, ale po stronie ubezpieczycieli nie widać entuzjazmu. Na podsumowanie skutków suszy jest jeszcze za wcześnie – mówi Marcin Tarczyński z Polskiej Izby Ubezpieczeń zapytany o wyniki pilotażu i wysokość wypłaconych polis. Obecnie susza jest tematem rozmów podkomisji ds. ubezpieczeń rolnych w PIU. – Decyzję biznesową, jak do tego ryzyka podchodzić, każdy zakład podejmuje samodzielnie – dodaje Tarczyński.

Za powściągliwością ubezpieczycieli kryje się obawa przed zbyt wielkimi kosztami. Susza, gdy przychodzi, generuje ogromne straty, co widać w wysokości pomocy z ub. roku, a jednocześnie jest nieprzewidywalna.