Trudna sytuacja życiowa a utrata prawa jazdy po przekroczeniu limitu punktów karnych - wyrok WSA

Na taką właśnie okoliczność powołała się kobieta, która w ciągu pół roku otrzymała 25 punktów karnych za pięciokrotne naruszenie przepisów ruchu drogowego, w tym dwie kolizje drogowe.

Skierowanie na powtórkowy egzamin dotyczyło aż siedmiu posiadanych przez nią kategorii prawa jazdy. Kobieta miała je m.in. na samochód ciężarowy i autobus.

W odwołaniu od decyzji starosty kobieta powołała się na swoją trudną sytuację materialną. Jest bezrobotna, samotnie wychowuje dwójkę dzieci (córka 12 lat, syn 14 miesięcy), a komornicza egzekucja alimentów od ojca dzieci jest bezskuteczna.

Utrata prawa jazdy spowoduje, że sytuacja materialna rodziny stanie się jeszcze trudniejsza, gdyż wykonanie decyzji pozbawi ją uprawnień do wykonywanego od ośmiu lat zawodu kierowcy. A sama tylko konieczność opłacenia ponownych egzaminów kosztowałaby ją ponad 1 tys. zł.

Nie przekonała jednak Samorządowego Kolegium Odwoławczego, które utrzymało w mocy decyzję starosty. Stwierdziło, że kobieta wielokrotnie naruszyła przepisy ruchu drogowego. Kierując samochodem osobowym, nie zastosowała się do zakazu ruchu w obu kierunkach. Prowadząc autobus, spowodowała kolizję z mikrobusem, a prowadząc samochód ciężarowy – kolizję z ciągnikiem siodłowym. Przekroczyła też prędkość od 41 do 50 km/h na obszarze wiejskim.

Wobec przekroczenia limitu 24 pkt karnych starosta był zobowiązany do wydania decyzji o skierowanie kierowcy na kontrolne badanie kwalifikacji. Samoistną podstawę stanowił do tego wniosek komendanta wojewódzkiego policji. Starosta nie ma możliwości uwzględniania sytuacji osobistej czy materialnej kierowcy i odstąpienia od skierowania na egzaminy kontrolujące wszystkie posiadane uprawnienia.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie kobieta zarzuciła, że przepisy o kierowaniu na egzamin kontrolny są niekonstytucyjne. Sprzeczne z zasadą proporcjonalności miałoby być nakazanie sprawdzenia kwalifikacji dla wszystkich kategorii praw jazdy.

– Powoduje to, że kierowca posiadający kilka kategorii uprawnień ponosi znacznie większe konsekwencje niż kierowca z jedną kategorią. Kara jest więc szczególnie dotkliwa – przekonywała kobieta.

WSA uznał jednak, że konieczność powtarzania odrębnych egzaminów na wszystkie posiadane kategorie uprawnień nie narusza konstytucyjnej zasady równości i proporcjonalności. Konieczność zdawania egzaminu wynika z ustawy – Prawo o ruchu drogowym i służy ochronie zdrowia i życia ludzkiego. Skarżąca nie kwestionowała wniosku komendanta wojewódzkiego policji, wyliczającego naruszenia i ilość punktów, a starosta był związany treścią wniosku. Nie miał więc prawnej możliwości uwzględnienia sytuacji osobistej czy materialnej kierowcy i odstąpienia od skierowania na egzaminy kontrolne dla wszystkich posiadanych kategorii praw jazdy. Przepisy nie przewidują odrębnego zliczania punktów karnych dla poszczególnych kategorii pojazdów – stwierdził sąd. Oddalając skargę, zwrócił uwagę, że kierowca może powtórzyć tylko jeden egzamin i odzyskać prawo jazdy w wybranej kategorii.

Skarżąca powtórzyła egzamin w lutym 2018 r. i odzyskała uprawnienia do prowadzenia pojazdów kategorii B.

Wyrok jest nieprawomocny.