To nie pierwsze wybory do PE, ale wciąż wiemy niewiele o ordynacji wyborczej, jaka w nich obowiązuje...

Sam Parlament różni się od parlamentów krajowych – nie ma w nim większości rządzącej ani opozycji. Nie ma on prawa inicjatywy ustawodawczej i nie działa też w imieniu jednolitego suwerena, jako że w jego skład wchodzą przedstawiciele obywateli UE. Ale to niejedyne odrębności w stosunku do procedur wyborczych do parlamentów krajowych.

Odmienny jest też sposób ustalania wyników głosowania.

W Polsce ustalają je cztery organy wyborcze: komisje obwodowe, komisje rejonowe (ich istnienie uzasadnione jest wielkością okręgów wyborczych w wyborach do PE – 13, podczas gdy w wyborach do Sejmu jest ich 41), komisje okręgowe i na końcu PKW. Zgodnie z prawem UE wybory te przeprowadza się zgodnie z zasadą proporcjonalności, a w myśl polskiego kodeksu wyborczego są powszechne, równe, bezpośrednie, proporcjonalne i tajne. Zasady dotyczące podziału mandatów pozostawione są do uregulowania państwom.

Jest jeszcze tzw. klauzula zaporowa.

Powoduje ona, że w podziale mandatów uwzględnia się wyłącznie listy kandydatów tych komitetów wyborczych, które otrzymały co najmniej 5 proc. ważnych głosów w skali kraju.

A jak wygląda procedura ustalania przez PKW wyniku tych wyborów?

W pierwszej fazie PKW na podstawie danych z protokołów okręgowych komisji wyborczych ustala wyniki głosowania w skali kraju, stwierdzając, które listy kandydatów komitetów wyborczych przekroczyły 5 proc. W drugiej fazie PKW dokonuje podziału wszystkich mandatów (obecnie 52) między komitety, a w kolejnej – w ramach tych komitetów przydziela mandaty kandydatom. PKW wykonuje więc czynności niezbędne do ustalenia wyników wyborów, odmiennie niż w wyborach do Sejmu, w których o podziale mandatów decydują komisje okręgowe (faza druga).

Metody obliczania różnią się w zależności od fazy procedury?

Owszem, podział 52 mandatów pomiędzy uprawnione komitety wyborcze następuje za pomocą proporcjonalnej metody d'Hondta (stosuje ją większość krajów UE), natomiast rozdzielanie mandatów pomiędzy listy kandydatów (faza trzecia) następuje za pomocą metody Hare'a-Niemeyera (tzw. metoda największej reszty). Mandaty przypadające danej liście kandydatów rozdziela się podobnie jak w wyborach do Sejmu, tzn. w kolejności otrzymanej liczby głosów.