Twarze Thomasa Bernharda

Książka Petera Fabjana, przyrodniego brata Thomasa Bernharda, autora „Wymazywania", w 90. rocznicę jego urodzin, porządkuje wiedzę o austriackim pisarzu.

Publikacja: 09.04.2021 18:00

Peter Fabjan, przyrodni brat Thomasa Bernharda, przed hotelem Pod Łabędziem w Gmunden (Austria). Ber

Peter Fabjan, przyrodni brat Thomasa Bernharda, przed hotelem Pod Łabędziem w Gmunden (Austria). Bernhard też lubił tam siadywać. Pisarz zmarł w Gmunden w 1989 r.

Foto: archiwum autora

Zapowiada się rok bogaty w publikacje na temat Thomasa Bernharda. Po wydaniu jego biografii pióra germanisty Manfreda Mittermayera (Residenz Verlag, Salzburg 2015), która solidnie zakotwiczyła twórczość tego autora w kolejach jego życia, w tym samym wydawnictwie Suhrkamp w styczniu 2021 r. wyszła kolejna: humorystyczny komiks prezentowany piórkiem rysownika Nicolasa Mahlera: „Thomas Bernhard: Niepoprawna biografia".

Jednakże dla szerokiej rzeszy czytelników podstawową biografią pisarza pozostaje pięć tomów napisanych pod koniec lat 70. „Autobiografii". Swemu rodzeństwu wyznał Bernhard otwarcie, że pisze je, ponieważ nie chce, by o jego życiu świat dowiedział się od nich. No i pokazał rzeczy tak, jak chciał, by inni je widzieli. Czyli, według brata: „On przedstawiał się tak, by ludzie zobaczyli go innym, niż był. Chciał kontrolować". Niby po to, by nikt nie poprzekręcał faktów, ale przecież w jego własnym tekście też jest mnóstwo przekrętów. Jest to w końcu dzieło literackie, więc jako takie dopuszcza formułę: artysta, nie mówiąc prawdy o pewnych faktach, może być bliższy prawdy o życiu niż ten, co kurczowo się ich trzyma. Peter w wielu wypowiedziach już od dawna starał się niektóre przekręty prostować. Thomas nie mógł temu zapobiec, choć próbował chyba nawet interweniować zza światów. A teraz wyszła książka „Moje życie u boku Thomasa Bernharda". Peter Fabjan (ur. 1938) stał obok – i w cieniu – pisarza przez całe życie i 22 lata po śmierci brata wciąż jeszcze stoi.

Pozostało 95% artykułu

Kontynuuj czytanie tego artykułu w ramach subskrypcji rp.pl

Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Rzetelne informacje, różne perspektywy, komentarze i opinie. Artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.

Plus Minus
Inwazja chwastów Stalina
Plus Minus
Piotr Zaremba: Reedukowanie Polaków czas zacząć
Plus Minus
Bogusław Chrabota: Putin skończy źle. Nie mam wątpliwości
Plus Minus
Michał Szułdrzyński: Elon Musk na Wielkanoc
Plus Minus
Kobiety i walec historii