Chodzi o pierwsze dwa konkursy z nowego programu operacyjnego dla przedsiębiorstw ogłoszone przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR) w kwietniu br. Pierwszy z nich dotyczy poddziałania 1.1.1 kierowanego wyłącznie do firm z sektora MŚP. Jest ono zwane potocznie szybką ścieżką, którą zastosowano już pilotażowo w ubiegłym roku w konkursie finansowanym jeszcze z programu „Innowacyjna gospodarka".

Nazwa bierze się stąd, że decyzja o przyznaniu dotacji ma być znana już po 60 dniach od złożenia aplikacji, choć resort infrastruktury i rozwoju zarządzający tym i pozostałymi krajowymi programami operacyjnymi zastrzega jednak, że w przypadku wpływu dużej liczby wniosków do NCBiR okres ten może ulec wydłużeniu. Wnioski (w formie elektronicznej) w „szybkiej ścieżce" mikro, mali i średni przedsiębiorcy mogą składać do NCBiR od 4 maja.

Co ważne, ten pierwszy w programie „Inteligentny rozwój" nabór projektów potrwa aż do 31 grudnia br., bo ma charakter ciągły. Dofinansowanie można pozyskać na badania przemysłowe i eksperymentalne prace rozwojowe. Przedmiotem przedsięwzięć firm mają być rozwiązania wpisujące się w tzw. krajowe inteligentne specjalizacje. Minimalna wartość kosztów kwalifikowanych to 2 mln zł, a maksymalna wartość dofinansowania wynosi w zależności od projektu od 15 (eksperymentalne prace rozwojowe) do 20 mln euro (badania przemysłowe).

Budżet konkursu to 1,6 mld zł. Jest on podzielony na dwie pule. 140 mln zł przeznaczono dla projektów zlokalizowanych w województwie mazowieckim, a 1,46 mld zł na przedsięwzięcia z pozostałych regionów.

Kasa na prototypy

Od 7 maja przedsiębiorcy mogą też składać aplikacje w poddziałaniu 1.1.2 (wcześniej znanym jako pilotażowy program „Demonstrator" realizowany przez NCBiR w latach 2013–2014). To jedna z nielicznych szans na dotacje dla dużych firm, bo konkurs jest kierowany do wszystkich przedsiębiorstw bez względu na ich wielkość. Będą one mogły sięgnąć po 500 mln zł na prace badawczo-rozwojowe związane z wytwarzaniem instalacji pilotażowych i demonstracyjnych. To pomoc dla firm, które chcą przetestować opracowane w wyniku prac badawczych produkty, usługi i technologie przed ich wprowadzeniem na rynek. W szczególności chodzi o weryfikację nowych rozwiązań w warunkach zbliżonych do rzeczywistych i operacyjnych.

Firmy będą realizowały projekty samodzielnie. Współpraca z innymi podmiotami, w tym jednostkami naukowymi, będzie możliwa w ramach podwykonawstwa na zasadach komercyjnych.

Jak spodziewają się eksperci z firm doradczych i sami przedsiębiorcy, oba konkursy będą się cieszyły dużym zainteresowaniem. Wiąże się z nimi jednak i niemiła niespodzianka. W obu nie przewidziano zaliczek. Jednak, jak dowiedziała się „Rzeczpospolita", mają one powrócić przy kolejnych konkursach. Trwają w tej sprawie rozmowy pomiędzy Ministerstwem Infrastruktury i Rozwoju a Ministerstwem Finansów. Pierwszy z resortów lobbuje za przywróceniem zaliczek. Taka forma finansowania projektów firm (i nie tylko) działała w programie „Innowacyjna gospodarka" od 2009 r.

Badania na topie

Program „Inteligentny rozwój" ma pomóc w podniesieniu innowacyjności polskiej gospodarki. Dlatego pomoc finansowa z niego jest kierowana na rzecz współpracy biznesu (w szczególności mikro-, małych i średnich firm) i nauki. Obie te sfery mają się skoncentrować, przede wszystkim wspólnie, na pracach badawczo-rozwojowych, których efektem będą komercyjne wdrożenia wypracowanych rozwiązań. Dotowane projekty mają prowadzić wprost od pomysłu do rynku.

Resort infrastruktury i rozwoju zaplanował w br. kilkanaście konkursów w tym programie, NCBiR ogłosił dotychczas trzy. Poza dwoma wymienionymi, również w sektorowym programie „Innolot" będącym teraz częścią „Inteligentnego rozwoju". W „Innolocie" jest do wzięcia 400 mln zł. Nabór wniosków rozpocznie się już 18 maja.

Efektem startu wszystkich zaplanowanych w br. konkursów ma być uruchomienie 5 mld zł. Poza NCBiR nabory wniosków ogłoszą jeszcze Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Ministerstwo Gospodarki, Bank Gospodarstwa Krajowego i Ośrodek Przetwarzania Informacji.

Strony krajowych programów operacyjnych

- „Infrastruktura i Środowisko 2014-2020": www.pois.gov.pl

- „Inteligentny rozwój": www.poir.gov.pl

- „Polska cyfrowa": www.popc.gov.pl

- „Wiedza edukacja rozwój": www.power.gov.pl

- „Polska wschodnia": www.polskawschodnia.gov.pl

- „Pomoc techniczna 2014–2020": www.popt.gov.pl

Opinia

prof. Krzysztof Jan Kurzydłowski, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju

W perspektywie unijnej 2014– –2020 mamy niepowtarzalną okazję, by stworzyć przedsiębiorcom optymalne warunki do zbudowania długotrwałej przewagi konkurencyjnej w oparciu o efekty prac B+R. Efektywne wykorzystanie największych w historii funduszy na wsparcie innowacyjności polskich firm pozwoli nam osiągnąć korzyści nie tylko w krótkim horyzoncie czasowym, jakim jest rok 2020, ale przede wszystkim zmienić model rozwoju gospodarczego i zapewnić wzrost oparty na nowych technologiach w dłuższej perspektywie. Sektor prywatny, zwiększając zaangażowanie w działalność B+R i korzystając z potencjału naszych naukowców, może zapewnić sobie ścieżkę dynamicznego rozwoju i przejścia z kategorii produktów o niskiej marży do wysokiej. Z naszych doświadczeń wynika, że coraz więcej przedsiębiorców wybiera tę drogę i  jest gotowych ponosić ryzyko związane z podejmowaniem prac badawczo-rozwojowych. Tym, którzy chcą stawiać na innowacje, oferujemy jednak nie tylko wsparcie finansowe w postaci dotacji. Współfinansując projekty, bierzemy na siebie część ryzyka związanego z ewentualnym niepowodzeniem. Otwieramy także przedsiębiorcom drogę do zasobów nauki i techniki polskiej, w której panteonie są twórcy znani na całym świecie. Możliwości te oferują m.in. nasze programy, w ramach których w zeszłym tygodniu ogłosiliśmy już nabory wniosków. Konkurs dedykowany MŚP ma na celu wyłonienie najlepszych projektów w tzw. szybkiej ścieżce, których realizacja zapewni wykorzystywanie rezultatów prac B+R w działalności naszych przedsiębiorców. Wsparcie w ramach programu „Demonstrator" pozwoli natomiast przetestować powstałe w wyniku prac badawczo-rozwojowych nowoczesne produkty, usługi i technologie tuż przed ich wprowadzeniem na rynek.

Wkrótce pierwsze nabory projektów na Mazowszu

We wrześniu ruszą pierwsze konkursy w regionalnym programie operacyjnym województwa mazowieckiego. Znany jest wstępny harmonogram konkursów na 2015 r. Region chce w tym roku rozdysponować 215,9 mln euro (ok. 870 mln zł) z nieco ponad 2 mld euro przyznanych z UE na lata 2014–2020. W III kwartale br. ogłoszony zostanie nabór na e-usługi dla Mazowsza. Na początek chodzi o  projekty związane z informatyzacją służby zdrowia oraz elektroniczną administracją (w sumie 28 mln euro do wykorzystania). Po dotacje na e-projekty w zakresie zdrowia będą mogły sięgać różnego typu placówki ochrony zdrowia posiadające kontrakty z Narodowym Funduszem Zdrowia. W tym czasie do wykorzystania będą również pieniądze na wzmocnienie potencjału ochotniczych straży pożarnych (zakup pojazdów i specjalistycznego sprzętu). Ta pula wynosi 2,95 mln euro. O te środki będą mogły się ubiegać zarówno same straże, jak i samorządy lokalne. W III kwartale ruszą też konkursy dotyczące aktywizacji społeczno-zawodowej osób wykluczonych. Do wzięcia będzie 3,2 mln euro.

Rusza program Polska–Słowacja 2014–2020

Komitet monitorujący program Polska–Słowacja 2014–2020 przyjął dokumenty niezbędne do uruchomienia naboru na koncepcje projektów flagowych. Mają one kluczowe znaczenie dla realizacji programu. Ich celem jest zwiększenie integracji instytucji działających na pograniczu obydwu państw oraz społeczności lokalnych. Na kolejnym spotkaniu zaakceptowane zostaną dokumenty związane z projektami standardowymi. Program Polska –Słowacja 2014–2020 jest jednym z pierwszych programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej zatwierdzonych przez Komisję Europejską, a szybkie tempo prac nad nim świadczy o dobrej współpracy pomiędzy obydwoma krajami. Budżet programu to 155 mln euro. Połowa zostanie przeznaczona na ochronę i rozwój zasobów środowiska i dziedzictwa kulturowego. Mniejsza część posłuży wsparciu rozwoju transportu, co ma się przełożyć na wyższą jakość lokalnych i regionalnych połączeń. Z pomocy skorzystają m.in. organy administracji rządowej i samorządowej, uczelnie i jednostki naukowe oraz organizacje pozarządowe.