Raport: Jak Unia może walczyć z ekonomiczna agresją

UE mogłaby zbudować europejski bank eksportowy, ustanowić cyfrowe euro i nałożyć osobiste sankcje na urzędników wrogich rządów, aby przeciwdziałać agresji gospodarczej ze strony Chin, Rosji, Stanów Zjednoczonych i innych światowych potęg - wynika z raportu opublikowanego przez think tank „European Council on Foreign Relations" (ECFR).

Publikacja: 23.10.2020 07:58

Raport: Jak Unia może walczyć z ekonomiczna agresją

Foto: Bloomberg

Raport „Ochrona Europy przed przymusem gospodarczym" określa „zestaw narzędzi" i środków, z których mogą skorzystać europejscy prawodawcy, aby zwiększyć odporność gospodarczą UE i jej państw członkowskich w obliczu sankcji gospodarczych. UE dokonuje przeglądu własnej zewnętrznej polityki handlowej, określając środki zaradcze, które zwiększają suwerenność gospodarczą i powodują, że łamanie światowych zasad jest kosztowne dla krajów trzecich.

Raport przytacza studia przypadków, w których główne mocarstwa próbowały naruszyć suwerenność Europy, w tym groźby sankcji USA wobec znacznej części europejskiego handlu z Turcją; amerykański zakaz wydawania europejskim bankom przekazywania rachunku bankowego głównej prokuraturze Międzynarodowego Trybunału Karnego, ponieważ badała ona możliwe zbrodnie wojenne Stanów Zjednoczonych; oraz zastraszanie przez USA niemieckich urzędników państwowych ze względu na ich rolę w projekcie rurociągu Nor Stream 2. Podnosi również groźbę Chin nałożenia kontroli na niemiecki eksport, aby zmusić Berlin do zaakceptowania oferty Huawei w zakresie rozwoju krytycznej infrastruktury 5G, oraz groźbę Pekinu dotyczącą odcięcia dostaw medycznych do Holandii.

• Wśród możliwości zareagowania na sankcje gospodarcze, jakie mogłaby wprowadzić Unia, jest utworzenie Europejskiego Banku Eksportu (EEB). Centralne znaczenie dolara amerykańskiego i amerykańskiego systemu finansowego w handlu i finansowaniu projektów oznacza, że podmioty UE są często narażone na zagrożenia, nawet jeśli nie są wyraźnie zaangażowane w handel między UE a USA. EEB nie miałby żadnej ekspozycji na system finansowy USA ani dolara amerykańskiego i który mógłby świadczyć usługi płatnicze obejmujące przekazy pieniężne i akredytywy. Państwa europejskie utworzyłyby i obsadziły EEB przedstawicieli wysokiego szczebla ze swoich rządów i służby cywilnej, aby uczynić ją mniej podatną na szantaż i groźby.

• Ponieważ Europejczycy nie są obecnie w stanie przeprowadzić realistycznej oceny kosztów i zniekształcających rynek skutków przymusu gospodarczego, UE powinna obliczyć koszty nakładane na europejskie firmy i wprowadzić instrument zapewniający równe szanse w celu naprawienia zakłóceń spowodowanych zagranicznymi subsydiami. To dałoby im pogląd na skalę szantażu gospodarczego, a jednocześnie wzmocniłoby wolny i uczciwy handel.

• Ważną sprawą jest ochrona przed wymuszonym przesyłaniem wrażliwych danych. W obronie przed tym raport proponuje negocjowanie wzajemnych umów w sprawie przejrzystej obsługi przekazywania danych z krajami trzecimi. Zauważa, że po obu stronach Atlantyku powinno być zainteresowanie osiągnięciem porozumienia w sprawie przepływów danych, po zniesieniu przez ETS Tarczy Prywatności UE-USA na początku tego roku, a także poprawą dostępu do rynku dla firm takich jak Amazon i Google, które świadczą usługi w oparciu o dane. Gdyby nie można było negocjować umowy, należałoby utworzyć organ UE-27, którego zadaniem byłaby ochrona przedsiębiorstw europejskich, wymagając zgody na przekazywanie wrażliwych danych do krajów trzecich. Organ ten mógłby w razie potrzeby być wspierany przez władze krajowe i zapewniałby europejskie przedsiębiorstwa, że nie są same w przypadku nacisków ze strony władz spoza UE.

• Kolejnym elementem walki było ustanowienie cyfrowego euro. Stany Zjednoczone mogą obecnie uzyskać obszerny wgląd we wszystkie rodzaje transakcji płatniczych, w które angażują się europejskie firmy. System ten zapewnia obecnie skuteczność i celowość sankcji finansowych. Jednak wraz z rozwojem nowej infrastruktury płatniczej w Chinach i Stanach Zjednoczonych, jest prawdopodobne, że kraje te będą próbowały wprowadzić partnerów transakcyjnych do swoich sieci płatniczych, aby zbudować i wykorzystać wynikające z tego efekty sieciowe - i uzyskać jeszcze więcej wglądu w transakcje. W odpowiedzi EBC powinien stworzyć europejską infrastrukturę płatniczą dla cyfrowego euro. Zmniejszyłoby to ryzyko pełnego ujawnienia danych dotyczących transakcji. Cyfrowe euro mogłoby zatem zwiększyć suwerenność Europy w zakresie infrastruktury płatniczej, a tym samym zmniejszyć jej zależność od zagranicznych sieci płatniczych w celu zwiększenia odporności europejskich stosunków handlowych na sankcje.

Raport „Ochrona Europy przed przymusem gospodarczym" określa „zestaw narzędzi" i środków, z których mogą skorzystać europejscy prawodawcy, aby zwiększyć odporność gospodarczą UE i jej państw członkowskich w obliczu sankcji gospodarczych. UE dokonuje przeglądu własnej zewnętrznej polityki handlowej, określając środki zaradcze, które zwiększają suwerenność gospodarczą i powodują, że łamanie światowych zasad jest kosztowne dla krajów trzecich.

Raport przytacza studia przypadków, w których główne mocarstwa próbowały naruszyć suwerenność Europy, w tym groźby sankcji USA wobec znacznej części europejskiego handlu z Turcją; amerykański zakaz wydawania europejskim bankom przekazywania rachunku bankowego głównej prokuraturze Międzynarodowego Trybunału Karnego, ponieważ badała ona możliwe zbrodnie wojenne Stanów Zjednoczonych; oraz zastraszanie przez USA niemieckich urzędników państwowych ze względu na ich rolę w projekcie rurociągu Nor Stream 2. Podnosi również groźbę Chin nałożenia kontroli na niemiecki eksport, aby zmusić Berlin do zaakceptowania oferty Huawei w zakresie rozwoju krytycznej infrastruktury 5G, oraz groźbę Pekinu dotyczącą odcięcia dostaw medycznych do Holandii.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Gospodarka
Norweski fundusz: ponad miliard euro/dolarów zysku dziennie
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Gospodarka
Pozytywne sygnały z niemieckiej gospodarki
Gospodarka
Ban na szybkie pociągi i hotele za niespłacane długi
Gospodarka
Polska rozwija się tak, jakby kryzysów nie było
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Gospodarka
prof. Agnieszka Chłoń-Domińczak: Im starsze społeczeństwo, tym więcej trzeba pieniędzy na zdrowie