Mimo różnicy zdań wewnątrz koalicji rządowej, ile i komu pomocy przyznać na ożywienie gospodarki, po trwającej niemal dobę dyskusji udało się wypracować kompromis. Zakłada przeznaczenie na ten cel sumy 130 mld euro. Przy tym, jak zwraca uwagę „Frankfurter Allgemeine Zeitung", niewykorzystane są w całości inne środki pomocowe na ponad bilion euro, kwestionując celowość obecnego pakietu.

Niższy VAT na pół roku

Najważniejszym jego elementem jest obniżenie VAT z 19 do 16 proc. i z 7 do 5 proc na żywność i inne towary pierwszej potrzeby. Obniżka wchodzi w życie 1 lipca i trwać będzie do końca tego roku. Ma napędzać konsumpcję wewnętrzną i tym samym ożywić gospodarkę. Obniżone zostaną także koszty energii elektrycznej poprzez zwiększenie dotacji budżetowych na finansowanie inwestycji w sektorze OZE, które wliczane są obecnie do ceny energii.

Każda rodzina otrzyma także jednorazowo 300 euro na każde dziecko bez względu na wypłacane obecnie świadczenia na dzieci. Rząd planuje także zwiększenie dotacji budżetowych do systemu ubezpieczeń społecznych tak, aby otrzymać wysokość odpisów na te cele na poziomie nieprzekraczającym 40 proc. wpływów. Ma to ochronić dochody netto obywateli.

Koalicja rządowa nie uległa żądaniom lobby motoryzacyjnego i nie zdecydowała się na wprowadzenie premii na zakup nowych samochodów benzynowych i diesli, jak zrobiono po kryzysie finansowym z końca ubiegłej dekady. Producentom wystarczyć musi obniżka VAT. Za to podwojona zostanie do 6 tys. euro dotacja do aut elektrycznych.

Sporą pomoc przeznaczono na wsparcie branży hotelowej, turystyki, gastronomii, jak i sportu zawodowego niższych lig. Przedsiębiorstwa te będą mogły liczyć na dotacje na pokrycie stałych wydatków przez trzy miesiące do wysokości 150 tys. euro. 25 mld euro zostanie przeznaczone na tzw. pomoc pomostową dla firm, co ma zapobiec fali bankructw. Nie będzie jednak żadnej pomocy dotyczącej przejmowania starych długów. Wielomiliardową pomoc otrzyma Deutsche Bahn. W sumie pakiet ma 57 punktów. – Naszym celem jest dynamiczne wyjście z kryzysu – twierdzi minister finansów Olaf Scholz (SPD).

Wsparcie pośrednie

Nie jest jasne, w jakim stopniu podjęte decyzje wpłyną na ożywienie niemieckiej gospodarki. Eksperci zwracają uwagę, że obniżenie VAT przełoży się na zwiększenie popytu jedynie w sytuacji, gdy producenci nie podwyższą cen. Takie obawy formułował już wcześniej Niemiecki Instytut Badań Gospodarczych (DIW). Zwraca się także uwagę, iż gospodarstwa domowe nie cierpią obecnie na brak środków finansowych. Okazuje się, że i tak wysoka stopa oszczędności utrzymująca się do niedawna na poziomie 9,7 proc. wzrosła w wyniku epidemii i zbliża się do 20 proc.

Pytanie, czy zmasowane wsparcie silnej na tle innych państw UE niemieckiej gospodarki nie doprowadzi do dodatkowego zwiększenia dysproporcji. Jak wynika z szacunków „Handelsblatt", pomoc dla niemieckiej gospodarki sięga 35 proc. PKB, a średnia dla UE wynosi 25 proc.

– Jeżeli niemiecka gospodarka stanie mocno na nogach, pomoże to znacznie naszym partnerom handlowym – tłumaczy „Rzeczpospolitej" prof. Galina Kolev z Instytutu Niemieckiej Gospodarki w Kolonii (IW). Zwraca uwagę, że ponad połowa (55 proc.) z 600 mld niemieckiego importu podzespołów pochodziło w roku ubiegłym z krajów UE. Polska jest dla Niemiec piątym najważniejszym partnerem handlowym na świecie. Wartość wzajemnych obrotów wyniosła przed rokiem 116 mld euro. Ich stan miał być przedmiotem niemiecko-polskich konsultacji rządowych odłożonych ostatnio z powodu pandemii.