Czy zakup energii elektrycznej dla urzędu może być przedsięwzięciem w rozumieniu ustawy o finansach publicznych

- W gminie planowana jest zmiana wieloletniej prognozy finansowej na lata 2018-2022, w ten sposób, że w załączniku do niej zostaną dodane dwa nowe tzw. przedsięwzięcia, związane z zakupem energii elektrycznej dla urzędu. Czy będzie to właściwe rozwiązanie?

Z wysokim prawdopodobieństwem będzie to wadliwe rozwiązanie. Skoro w zapytaniu mowa o tzw. wieloletniej prognozie finansowej (wpf), to przede wszystkim odwołać się należy do stosownych regulacji ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (ufp). W art. 226 ust. 1 ww. ustawy ustawodawca określił elementy składowe wpf. W wyroku z 22 marca 2017 r. (sygn. akt II GSK 1911/15) Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził: wskazanie danych jakie powinny znaleźć się w wieloletniej prognozy finansowej nie jest wyczerpujące, a jej zawartość i szczegółowość zależy od ustaleń konkretnych jednostek. Wieloletnia prognoza finansowa nie stanowi planu, a prognozę, czyli plan działań finansowych na przyszłość, tym niemniej, jest to dokument, który powinien zawierać realistyczne dane odnoszące się do gospodarki finansowej konkretnej jednostki w sposób maksymalnie realny, z uwzględnieniem wielu zmiennych czynników, które mogą w przyszłości mieć wpływ na wspomnianą gospodarkę finansową jednostki samorządu terytorialnego.

W kontekście podanego zapytania, istotne są nadto regulacje ust. 3 i 4 art. 226 ufp. Wynika z nich, że w załączniku do uchwały w sprawie wpf - określa się odrębnie dla każdego tzw. przedsięwzięcia: nazwę i cel, jednostkę organizacyjną odpowiedzialną za realizację lub koordynującą wykonywanie przedsięwzięcia, okres realizacji i łączne nakłady finansowe, limity wydatków w poszczególnych latach, limit zobowiązań. Zaś przez przedsięwzięcia, o których mowa w ust. 3, należy rozumieć wieloletnie programy, projekty lub zadania, w tym związane z:

- programami finansowanymi z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 ufp,

- umowami o partnerstwie publiczno-prywatnym.

Natomiast uszczegółowienie tzw. katalogu przedsięwzięć nastąpiło w rozporządzeniu z 10 stycznia 2013 r. ministra finansów w sprawie wieloletniej prognozy finansowej jednostki samorządu terytorialnego, gdzie w załączniku nr 2 (wykaz przedsięwzięć wieloletnich) wyodrębniono trzy grupy przedsięwzięć: związane z udziałem środków o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy, związane z partnerstwem publiczno-prywatnym oraz przedsięwzięcia związane z innymi programami, projektami i zadaniami.

W kontekście ww. regulacji, trafną ocenę dopuszczalności zakupu energii elektrycznej przez pryzmat definicji przedsięwzięcia w wpf, dokonano w uchwale kolegium RIO z 26 stycznia 2018 r. (nr 0102-44/18). Tam wskazano m.in., że katalog przedsięwzięć jest katalogiem zamkniętym, o czym świadczy treść art. 226 ust. 4 ufp. Wprost podkreślono, że: (...) „zakup energii elektrycznej" nie jest zaliczany do przedsięwzięć, w rozumieniu art. 226 ust. 4 ustawy o finansach publicznych. Argumentowano za wadliwością takiej koncepcji odnosząc się do art. 228 ust. 1 pkt 1 i 2. Z nich zaś wynika, że uchwała w sprawie wpf może zawierać upoważnienie dla zarządu jednostki samorządu terytorialnego do zaciągania zobowiązań:

- związanych z realizacją zamieszczonych w niej przedsięwzięć,

- z tytułu umów, których realizacja w roku budżetowym i w latach następnych jest niezbędna do zapewnienia ciągłości działania jednostki i z których wynikające płatności wykraczają poza rok budżetowy.

W oparciu o powyższe przyjęto wniosek, że: (...) umowy zawierane dla zapewnienia ciągłości działania jednostki nie mieszczą się w pojęciu przedsięwzięcia, gdyż są wyodrębnione w innym artykule ustawy. Tym innym artykułem jest więc wspomniany wyżej art. 228 ust. 1 pkt 2, który nie zawiera w swej treści odesłania do – przedsięwzięć, tak jak to z kolei wynika z pkt 1 tego artykułu.

Marcin Nagórek, radca prawny