"Backstop jest martwy". Co dalej z brexitem?

Jeremy Hunt i Boris Johnson, ubiegający się o stanowisko szefa torysów a zarazem kolejnego premiera Wielkiej Brytanii w czasie debaty organizowanej przez "The Sun" wykluczyli możliwość zachowania mechanizmu tzw. backstopu po wyjściu Wielkiej Brytanii z UE.

Aktualizacja: 16.07.2019 14:21 Publikacja: 16.07.2019 14:06

"Backstop jest martwy". Co dalej z brexitem?

Foto: AFP

Backstop, czyli dosłownie tzw. siatka ochronna, to mechanizm wpisany w umowę wynegocjowaną przez Theresę May z UE, który miał pozwolić na uniknięcie powstania regularnej granicy celnej między Irlandią Północną a Irlandią po brexicie. Przewidywał on tymczasowe pozostanie Wielkiej Brytanii w unii celnej z UE już po brexicie. To właśnie mechanizm backstopu sprawił, że przeciwko umowie May, odrzuconej przez Izbę Gmin trzy razy, głosowała część torysów obawiających się, że rozwiązanie zaprojektowane jako tymczasowe okaże się stałe i trwale zwiąże Wielką Brytanię z polityką celną UE.

Teraz jednak Hunt i Johnson deklarują, że nie zgodzą się na backstop w żadnej formie.

Johnson stwierdził, że nie zaakceptuje poprawionej wersji backstopu, która ustanawiałaby sztywne ramy czasowe regulujące długość stosowania tego mechanizmu.

- "Nie" dla limitów czasowych lub jednostronnych wyjść awaryjnych, ani wszystkich tych gloss, kodycyli i innych rozwiązań, które może odnieść do backstopu - podkreślił.

- "Backstop", taki jaki jest, jest martwy - dodał Hunt. - Musimy znaleźć inne rozwiązanie - stwierdził.

Niektórzy politycy uznali taką deklarację za równoznaczną z gotowością do twardego brexitu. UE wyklucza bowiem zmiany w umowie wynegocjowanej z Wielką Brytanią.

Simon Hoare, poseł torysów stwierdził, że deklaracje te są "bardzo groźnym krokiem" i dodał, że ma nadzieję, iż jest to efekt "gorącej kampanii wyborczej".

Z kolei Martina Anderson, europarlamentarzystka z Sinn Fein ostrzegła, że oznacza to "brak porozumienia i brak przyszłych relacji z UE".

Tymczasem Sky News przypomina, że ok. 30 posłów torysów, na czele z kanclerzem skarbu Philipem Hammondem przygotowuje plan, który ma zablokować możliwość twardego brexitu.

Partia Konserwatywna zapowiedziała, że 23 lipca poznamy nazwisko nowego lidera torysów a zarazem nowego premiera Wielkiej Brytanii, którego 160 tys. członków partii wybierze spośród dwójki: Boris Johnson (były szef MSZ, były mer Londynu) i Jeremy Hunt (obecny szef MSZ).

Dwójkę kandydatów na stanowisko szefa partii i premiera wyłonili w serii głosowań posłowie Partii Konserwatywnej. Ostatecznego wyboru dokonują jednak wszyscy członkowie partii. Faworytem wyborów jest Johnson.

Boris Johnson zapowiedział, że jako premier Wielkiej Brytanii na pewno doprowadzi do brexitu do 31 października. Johnson jest przekonany, że uda mu się wynegocjować nową umowę ws. brexitu z UE, ponieważ umowa wynegocjowana przez Theresę May jest "martwa".

Johnson zadeklarował też, że jest gotów przeprowadzić tzw. twardy brexit - czyli brexit bez umowy. Przeciwko takiemu rozwiązaniu przeciwna jest jednak część parlamentarzystów Partii Konserwatywnej. Niektórzy z nich deklarują, że gdyby rząd Johnsona zmierzał do twardego brexitu, zagłosowaliby za wotum nieufności dla własnego gabinetu, co oznaczałoby przedterminowe wybory do Izby Gmin.

Do zmiany premiera doszło po tym, jak w związku z impasem ws. brexitu, spowodowanym trzykrotnym odrzuceniem przez Izbę Gmin umowy wynegocjowanej z UE przez Theresę May, Bruksela musiała opóźnić datę wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii (pierwotnie miało do tego dojść 29 marca) - najpierw na 12 kwietnia/22 maja, a potem na 31 października.

W tzw. głosowaniach orientacyjnych przeprowadzonych w Izbie Gmin żadne z rozwiązań impasu, alternatywnych wobec umowy Theresy May, nie zdobyło większości. Najbliżej większości była propozycja wejścia przez Wielką Brytanię w unię celną z UE po brexicie.

Umowa wynegocjowana przez May była za każdym razem odrzucana m.in. głosami części posłów Partii Konserwatywnej i popierającej rząd Demokratycznej Partii Unionistycznej. Powodem sprzeciwu polityków partii rządzącej wobec umowy brexitowej wynegocjowanej przez szefową rządu jest zawarty w niej mechanizm tzw. backstopu, czyli tymczasowe pozostanie przez Wielką Brytanię w unii celnej z UE, aby uniknąć odtworzenia regularnej granicy celnej między Irlandią a Irlandią Północną, co stałoby w sprzeczności z postanowieniami tzw. porozumienia wielkopiątkowego z 1998 roku, które zakończyło konflikt w Irlandii Północnej.

W związku z drugim przełożeniem daty brexitu na Wyspach musiały odbyć się wybory do PE, które wygrała Partia Brexitu Nigela Farage'a, a torysi ponieśli w nich największą porażkę w wyborach powszechnych w swojej historii.

May podała się do dymisji 7 czerwca. Premierem Wielkiej Brytanii była od 2016 roku, od czasu referendum, w którym Brytyjczycy opowiedzieli się za wyjściem z UE, po którym do dymisji podał się David Cameron.

Brytyjczycy podjęli decyzję o wyjściu z UE w referendum z 23 czerwca 2016 roku. Za wyjściem z Unii głosowało 51,89 proc. respondentów, przeciw - 48,11 proc. Zwolennicy pozostania w UE stanowili większość spośród głosujących w Szkocji (62 proc.) oraz Irlandii Północnej (56 proc.), a także na Gibraltarze (95,9 proc.).

Backstop, czyli dosłownie tzw. siatka ochronna, to mechanizm wpisany w umowę wynegocjowaną przez Theresę May z UE, który miał pozwolić na uniknięcie powstania regularnej granicy celnej między Irlandią Północną a Irlandią po brexicie. Przewidywał on tymczasowe pozostanie Wielkiej Brytanii w unii celnej z UE już po brexicie. To właśnie mechanizm backstopu sprawił, że przeciwko umowie May, odrzuconej przez Izbę Gmin trzy razy, głosowała część torysów obawiających się, że rozwiązanie zaprojektowane jako tymczasowe okaże się stałe i trwale zwiąże Wielką Brytanię z polityką celną UE.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 786
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 785
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 784
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 783
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 782