W sytuacji niewypłacalności spółki i niewypełnienia przez zarząd obowiązków ustawowych złożenia wniosku upadłościowego, członkowie zarządu odpowiadają za jej zobowiązania. Prawo reguluje w ten sposób odpowiedzialność zarządów spółek wobec ich wierzycieli. Ratunkiem przed upadłością dla przedsiębiorstw jest otwarcie we właściwym czasie postępowania restrukturyzacyjnego, mającego na celu wyjście z sytuacji kryzysowej i zawarcie układu z wierzycielami. Jednocześnie takie działania naprawcze uwalniają zarząd od odpowiedzialności osobistej za powstałe zobowiązania.
Niespodziewane zakłócenia, wpływające na powstanie sytuacji kryzysowej przedsiębiorstwa, wielokrotnie doprowadzają do fazy ostrego kryzysu, gdy zawodzą już działania antykryzysowe podejmowane przez zarząd, a wyczerpane zasoby zagrażają dalszej egzystencji.
– To przełomowy etap w cyklu życia przedsiębiorstwa, w przypadku którego wybór właściwych narzędzi zarządzania decyduje o przetrwaniu i dalszym rozwoju. W kryzysie niewypłacalności istotną kwestią stają się również obowiązki i odpowiedzialność zarządów wobec wierzycieli spółki. W sytuacji kryzysu finansowego spółki, doprowadzającego do jej niewypłacalności, zawinione niezłożenie przez zarząd wniosku o upadłość bądź brak wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego, dającego szansę na wyjście z kryzysu, skutkuje osobistą odpowiedzialnością zarządu – podkreśla Małgorzata Anisimowicz, prezes zarządu PMR Restrukturyzacje.
Odpowiedzialność ta jest bezwzględnie obowiązująca, nie jest ograniczona kwotowo, nie może być wyłączona na podstawie porozumienia wspólników i solidarnie obejmuje wszystkich członków zarządu (Art. 299 KSH, § 1,2). Nie ma również znaczenia źródło tego zobowiązania.
Funkcjonujące od 1.01.2016 roku prawo restrukturyzacyjne, ratujące spółkę przed upadłością i wyrównujące szanse wierzycieli, pozwala na wypracowanie skutecznego planu naprawczego przywracającego przedsiębiorstwu zdolność funkcjonowania i doprowadzającego do układu z wierzycielami.
