RPO ma wątpliwości w kwestii nowych zasad pracy psychologów

Rzecznik Praw Obywatelskich ma wątpliwości, czy nowa ustawa o zawodzie psychologa nie ingeruje w swobodę badań naukowych i nie uzależnia przyszłości początkujących fachowców od opinii tych bardziej doświadczonych. Chce też większej decyzyjności dla młodszych pacjentów.

Publikacja: 09.08.2024 18:47

RPO ma wątpliwości w kwestii nowych zasad pracy psychologów

Foto: Adobe Stock

Nowa ustawa o zawodzie psychologa ma umożliwić przedstawicielom tego zawodu tworzenie samorządu i wprowadzanie kar, a przez to wyeliminować z niego tych, którzy nie powinni pracować z pacjentami. Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek ma jednak wątpliwości, co do konkretnych jej zapisów. Swoją opinię przekazał  ministrowi rodziny Agnieszce Dziemianowicz-Bąk i chce, żeby została ona uwzględniona w toku prac legislacyjnych. 

Swoboda badań naukowych zagrożona? RPO ma wątpliwości 

RPO zwraca uwagę, że w myśl nowych przepisów możliwe byłoby pociągnięcie do odpowiedzialności zawodowej psychologa, który prowadził badania naukowe i prace rozwojowe oraz angażował się w działalność dydaktyczną, ale robił to niezgodnie z aktualnym stanem wiedzy psychologicznej. Konstytucja zaś gwarantuje – jak przypomina RPO – prawo do głoszenia takich tez i stawania w kontrze do przekonań większości naukowców.

RPO nie podoba się również zapis, zgodnie z którym na skorzystanie ze świadczeń psychologicznych przez małoletniego lub ubezwłasnowolnionego musi zgodzić się jego opiekun. Zdaniem rzecznika nie uwzględniono stopnia dojrzałości takich osób i ich możliwości wypowiedzenia się w tej kwestii. RPO wskazuje, że ustawa zasadnicza gwarantuje również prawo do dysponowania swoją osobą, bez względu na wiek czy fakt, że zostało się ubezwłasnowolnionym.

Czytaj więcej

Psychologowie z własnym samorządem i karami. Resort proponuje zmiany

Psycholog odmówi pomocy, pacjent zagrożony 

W projekcie ustawy przewidziano też sytuację, w której psycholog może odmówić udzielenia świadczenia. Rzecznik zauważa jednak, że nawet jeśli fachowiec wskaże innego specjalistę w swojej dziedzinie, może to oznaczać niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia potrzebującego, który już raz zdecydował się poprosić o pomoc.

Wątpliwości Marcina Wiącka budzi też możliwość ujawnienia – w wyjątkowych sytuacjach – tajemnicy zawodowej. Jego zdaniem nie przewidziano bowiem sytuacji, w której np. w trakcie rozwodu jeden z uczęszczających wcześniej na terapią par małżonków zgodzi się na to, a drugi nie.

Niejasne są dla RPO również kwestie dotyczące zasad współpracy początkującego psychologa z opiekunem, która trwać ma cały pierwszy rok działalności tego pierwszego. Zakończenie jej z negatywną opinią doświadczonego specjalisty, może skończyć się dla tego młodszego skreśleniem z listy wykonujących zawód. Podjęcie takiej współpracy jest zaś obowiązkowe, więc jeśli nikt nie zgodzi się prowadzić początkującego fachowca, temu można zamknąć się droga do wykonywania zawodu.

Nowa ustawa o zawodzie psychologa: uzdrowienie systemu 

Projekt nowej ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów autorstwa ministerstwa rodziny ukazał się pod koniec czerwca. Po wejściu w życie nowych przepisów obowiązywałyby jasne zasady, dotyczące m.in. uzyskiwania prawa do wykonywania zawodu, funkcjonowania samorządu i ponoszenia odpowiedzialności zawodowej.

Przynależność do samorządu byłaby obowiązkowa, a on sam dbałby o kwestię doskonalenia zawodowego zrzeszonych, w tym ich superwizji. Będzie mógł nakładać kary, w tym zawieszać lub odbierać prawo do wykonywania zawodu. Ponieważ psycholog jest zawodem zaufania publicznego, zgodnie z konstytucją można na mocy ustawy utworzyć samorząd zrzeszający jego przedstawicieli.

Zgodnie z nowymi regulacjami psycholog uzyska prawo wykonywania zawodu po wpisie na regionalną listę. Najpierw jednak będzie musiał on ukończyć studia pierwszego i drugiego stopnia lub jednolite magisterskie – i uzyskać tytuł zawodowy.

Nowa ustawa o zawodzie psychologa ma umożliwić przedstawicielom tego zawodu tworzenie samorządu i wprowadzanie kar, a przez to wyeliminować z niego tych, którzy nie powinni pracować z pacjentami. Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek ma jednak wątpliwości, co do konkretnych jej zapisów. Swoją opinię przekazał  ministrowi rodziny Agnieszce Dziemianowicz-Bąk i chce, żeby została ona uwzględniona w toku prac legislacyjnych. 

Swoboda badań naukowych zagrożona? RPO ma wątpliwości 

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Służba zdrowia
Psychologowie z własnym samorządem i karami. Resort proponuje zmiany
Prawo dla Ciebie
Myśliwi nie chcą okresowych badań. A rząd szykuje ograniczenie polowań
Prawo karne
Prof. Matczak o zatrzymaniu Ryszarda Czarneckiego: Władza lubi pokazać siłę
Płace
Biznes rozczarowany po zaskakującej decyzji rządu. Związkowcy zadowoleni
Sądy i trybunały
Ostre oświadczenie I Prezes SN. Małgorzata Manowska oburzona planami rządu
Materiał Promocyjny
Jak wygląda auto elektryczne