Reklama

Sąd o powołaniach notariuszy

Samorząd notarialny ma prawo uczestniczyć na prawach strony w postępowaniu administracyjnym, którego przedmiotem jest powołanie notariusza i wyznaczenie mu siedziby kancelarii – wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Publikacja: 01.02.2014 13:00

Sąd o powołaniach notariuszy

Foto: Fotorzepa, Łukasz Solski Łukasz Solski

Minister Sprawiedliwości powołał C.S. na stanowisko notariusza i wyznaczył mu siedzibę kancelarii notarialnej w W. Od tej decyzji Rada Izby Notarialnej w W. złożyła wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Minister, jednak umorzył postępowanie odwoławcze, wskazując, iż Rada nie miała interesu prawnego w złożeniu wniosku, ponieważ żaden przepis prawa administracyjnego nie przewiduje wprost udziału samorządu notarialnego jako strony w postępowaniach dotyczących powołania na stanowisko notariusza i żaden przepis takiego przymiotu samorządowi notarialnemu nie nadaje.

Minister podkreślił, że dotychczasowa praktyka, uznająca rady izb notarialnych za stronę postępowania administracyjnego o powołanie czy odwołanie notariusza wynikała z uchwały 7 sędziów Sądu Najwyższego (sygn. III AZP 26/95), w której stwierdzono, iż choć żaden przepis materialnego prawa administracyjnego nie przyznaje samorządowi statusu stron, nie byłoby możliwe spełnienie przez rady większości uprawnień przyznanych im przepisami Prawa o notariacie, bez wyposażenia ich we właściwe instrumenty prawnej.

Minister Sprawiedliwości nie podzielił jednak stanowiska Sądu Najwyższego, i wskazał na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. II GSK 708/10), w którym uznano, iż samorządowi notarialnemu jako organowi opiniodawczemu w toku postępowania o powołanie bądź odwołanie notariusza nie przysługuje prawo występowania w charakterze strony. Zdaniem Ministra, za stronę można uznać jedynie podmiot posiadający indywidualny interes prawny, natomiast sprawy o powołanie na stanowisko notariusza nie dotyczą indywidualnego interesu prawnego izby notarialnych, lecz indywidualnych interesów osób ubiegających się o powołanie na to stanowisko.

Wojewódzki Sąd Administracyjny podzielił opinię Ministra, iż rada izby notarialnej nie posiada interesu prawnego pozwalającego jej skutecznie wnieść wniosek o ponownie rozpatrzenie sprawy od decyzji powołującej notariusza i wyznaczającej mu siedzibę kancelarii, gdyż nie jest stroną tego postępowania.

Orzeczenie WSA zaskarżyła Rada Izby Notarialnej, która wskazała, że interes prawny samorządów specjalnych – analogicznie jak w przypadku jednostek samorządu terytorialnego – obejmuje samodzielne administrowanie powierzoną im dziedziną spraw publicznych. Dalej Rada podniosła, że przyznanie izbie notarialnej praw strony w postępowaniu w przedmiocie powołania na stanowisko notariusza jest naturalną konsekwencją obarczenia samorządu notarialnego zadaniem sprawowania pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu zaufania publicznego.

Reklama
Reklama

Ta argumentacja przekonała Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z 13 listopada 2013 roku (sygn. akt II GSK 938/12) uchylił zaskarżony wyrok.

Argumentując takie rozstrzygnięcie NSA podzielił stanowisko Sądu Najwyższego (sygn. III AZP 26/95), w którym stwierdzono m.in., iż kompetencje Ministra Sprawiedliwości nie mogą być wyłączne i pozbawiać organów samorządowych gwarancji uczestnictwa w postępowaniu z uprawnieniami choćby o charakterze kontrolnym, gdyż w ten sposób uniemożliwiono by korporacji wykonywanie jej podstawowych zadań".

NSA wskazało ponadto, iż swój interes prawny izba notarialna może wywodzić z art. 17 Konstytucji, który mówi o uprawnieniu tworzenia samorządów zawodowych, reprezentujących osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące piecze nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego. – Przepis ten wyznacza pozycję ustrojową samorządu zawodowego i odnosi się również do samorządu zawodowego notariuszy jako reprezentanta osób wykonujących zawód zaufania publicznego – stwierdził sąd.

Dalej NSA wyjaśnił, że piecza czyli dbałość o należyte wykonywanie zawodu wymaga wyposażenie samorządu w środki prawne umożliwiające sprawowanie tej pieczy. Jednym z nich jest wpływ na skład osoby samorządu notarialnego poprzez udział w charakterze strony w postępowaniu w przedmiocie powołania na stanowisko notariusza i wyznaczenia siedziby jego kancelarii.

Prawo karne
Prokurator krajowy o śledztwach ws. Ziobry, Romanowskiego i dywersji
Konsumenci
Nowy wyrok TSUE ws. frankowiczów. „Powinien mieć znaczenie dla tysięcy spraw”
Nieruchomości
To już pewne: dziedziczenia nieruchomości z prostszymi formalnościami
Praca, Emerytury i renty
O tym zasiłku mało kto wie. Wypłaca go MOPS niezależnie od dochodu
Nieruchomości
Co ze słupami na prywatnych działkach po wyroku TK? Prawnik wyjaśnia
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama