Ale jednocześnie nie możemy udawać, że nie widzimy cywilizacyjnego skoku jaki dokonuje się wokół. Lhasa rozbudowuje się jak wszystkie metropolie w Państwie Środka. Jednak rozbudowuje się tybetańskim kosztem i chińskim pożytkiem. Po prostu rośnie kolejny chiński  olbrzym urbanistyczny. Już w tej chwili szacuje się, że w całym Tybecie, jak w Lhasie Tybetańczycy są mniejszością. Chińczyków Han jest tu już trzykrotnie więcej.

Interaktywna mapa wyprawy

Oczywiście Lhasa służyć ma nie nam i dopasowywać do naszych gustów. O turystycznym (i w części pielgrzymkowym) rozwoju miasta decydują miliony chińskich turystów. Tybet stał się modnym celem wycieczkowym. Tybet jest też dla Chińczyków ambitnym celem turystyki kwalifikowanej i sportu wyczynowego. Dojechanie do Lhasy na rowerze ze wschodu lub zachodu olbrzymiego kraju to duże wyzwanie. Podejmują je tysiące chińskich cyklistów. Zagraniczni zniknęli od czasu, gdy muszą się poruszać w obstawie koncesjonowanego przewodnika. Krótko mówiąc w Lhasie to właśnie Chińczycy odpoczywają, bawią się, zwiedzają, uprawiają sporty, biorą śluby i cieszą się syczuańską, a nie tybetańską kuchnią. Bo z przeludnionego Syczuanu pochodzi 90 procent „nowych Tybetańczyków".  Lhasa stała się atrakcyjną ofertą od czasu wybudowania najwyżej na świecie funkcjonującej linii kolejowej Pekin-Lhasa. Linii dla turystyki wewnętrznej. Bo turyści zagraniczni są tylko marginesem. Być może zmieni się  to, gdy Chiny ukończą budowę linii kolejowej Lhasa-Katmandu. Wygląda na to (jak w całych Chinach), że zrobią to w ciągu następnego roku.

A wtedy religijna rola Lhasy znów się zmniejszy. I być może o to właśnie chodzi.

Szczegóły na www.rp.pl/Tybet2013 oraz na stronie www.discover4x4.com.