Wanda Kruszewska nie żyje

W wieku 92 lat zmarła Wanda Kruszewska aktorka związana z Narodowym Starym Teatrem w Krakowie.

Aktualizacja: 02.01.2014 15:35 Publikacja: 02.01.2014 15:27

Wanda Kruszewska w Domu otwartym; 1973; W. Plewiński

Wanda Kruszewska w Domu otwartym; 1973; W. Plewiński

Foto: Narodowy Stary Teatr

Wanda Kruszewska (ur. 5 października1921 r.) była w zespole Starego Teatru jedyną artystką, która związała się z tą sceną od jej pierwszego powojennego sezonu 1945/46.

Aktorka uczyła się zawodu podczas okupacji, uczęszczając do działającego tajnie Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej w Warszawie. Po wojnie zdała egzamin kwalifikacyjny przed komisją ZASP. Debiutowała – rolą Księżniczki Olany w sztuce Jerzego Zawieyskiego Masław w reżyserii Janusza Warneckiego – 19 grudnia 1945 roku. Młodej artystce partnerował znakomity aktor Tadeusz Białoszczyński, a także rozpoczynający, podobnie jak ona, karierę sceniczną – Tadeusz Łomnicki i Władysław Sheybal.

Wśród mistrzów, dzięki którym Wanda Kruszewska rozwinęła oraz ukształtowała swój talent i pod okiem których szlifowała rzemiosło, byli najwybitniejsi twórcy polskiego teatru: Władysław Woźnik, Edmunt Wierciński, Roman Zawistowski, Władysław Krzemiński, Halina Gallowa, Bronisław Dąbrowski, Henryk Szletyński. Kostiumy projektowali dla niej legendarni scenografowie: Andrzej Pronaszko, Karol Frycz, Andrzej Stopka.

Oryginalna uroda brunetki o wyrazistych rysach i pięknych zielonych oczach, mocny, sugestywny głos, naturalna ekspresja predestynowały artystkę do ról amantek w repertuarze dramatycznym m.in.: Aglae w Orfeuszu Świrszczyńskiej (reż. Władysław Woźnik), Desdemona w Otellu Szekspira (reż. Jerzy Karbowski), Tania w Płodach edukacji Tołstoja i Helena w Śnie nocy letniej Szekspira (reż. Bronisław Dąbrowski - scena Teatru im. J. Słowackiego). Reżyserzy wykorzystywali też talent wokalny aktorki obsadzając ją w komediach muzycznych, by wspomnieć brawurowe role Hrabiny Andaluzji w Jajku Kolumba Flukowskiego, Cyganki Huguette w Królu włóczęgów Hookera i Posta.

Lata 60. to okres pełnej dojrzałości artystycznej, poszerzenia emploi, czas współpracy z nowym pokoleniem reżyserów, obfitującym w wybitne indywidualności. Role Marty Boll w Fizykach Dürrenmatta i Lucyny Beer w Matce Witkacego, zagrane w słynnych przedstawieniach Jerzego Jarockiego, wydobyły cechy charakterystyczne aktorstwa Kruszewskiej. Artystka odważnie wkroczyła w nową estetykę poszukiwań teatralnych, wnosząc wytrawne rzemiosło: kulturę i precyzję słowa, połączoną z nienaganną emisją głosu, temperament sceniczny, wyrazistość gestu. Wszechstronne możliwości aktorskie pozwoliły jej zrealizować się w zróżnicowanym repertuarze u najwybitniejszych reżyserów Starego Teatru: Jerzego Jarockiego (udział w dziewięciu inscenizacjach), Konrada Swinarskiego (Nieboska komedia; Woyzeck; Wszystko dobre, co się dobrze kończy; Dziady) Andrzeja Wajdy (znakomita Marysia w Weselu z 1963; Biesy; rola Demeter przejęta po Zofii Jaroszewskiej w Nocy listopadowej), Józefa Szajny (Łaźnia, Oni, Nowe wyzwolenie), Jerzego Kreczmara (m.in.: Kornelia w Irydionie; Port Royal), Jerzego Grzegorzewskiego (Klimina w Weselu) po udział w przedstawieniu Krystiana Lupy debiutującego na scenie Starego Teatru Iwoną, księżniczką Burgunda Gombrowicza w 1978 (rola Ciotki Iwony).

Wanda Kruszewska od 1970 roku była pedagogiem krakowskiej PWST. Prowadziła zajęcia z zakresu wymowy scenicznej. Dzięki jej ofiarności i doświadczeniu kolejne pokolenia absolwentów szkoły im. Ludwika Solskiego wyróżnia znakomita dykcja oraz szacunek do słowa padającego ze sceny.

Elżbieta Bińczycka

Wanda Kruszewska (ur. 5 października1921 r.) była w zespole Starego Teatru jedyną artystką, która związała się z tą sceną od jej pierwszego powojennego sezonu 1945/46.

Aktorka uczyła się zawodu podczas okupacji, uczęszczając do działającego tajnie Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej w Warszawie. Po wojnie zdała egzamin kwalifikacyjny przed komisją ZASP. Debiutowała – rolą Księżniczki Olany w sztuce Jerzego Zawieyskiego Masław w reżyserii Janusza Warneckiego – 19 grudnia 1945 roku. Młodej artystce partnerował znakomity aktor Tadeusz Białoszczyński, a także rozpoczynający, podobnie jak ona, karierę sceniczną – Tadeusz Łomnicki i Władysław Sheybal.

Pozostało 80% artykułu
Wydarzenia
Bezczeszczono zwłoki w lasach katyńskich
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Materiał Promocyjny
GoWork.pl - praca to nie wszystko, co ma nam do zaoferowania!
Wydarzenia
100 sztafet w Biegu po Nowe Życie ponownie dla donacji i transplantacji! 25. edycja pod patronatem honorowym Ministra Zdrowia Izabeli Leszczyny.
Wydarzenia
Marzyłem, aby nie przegrać
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Materiał Promocyjny
4 letnie festiwale dla fanów elektro i rapu - musisz tam być!