Strażnik dziedzictwa

Należał do pokolenia Kolumbów. Jako jedyny z braci Giedroyciów urodził się w wolnej Polsce, w Warszawie. We wrześniu 1939 r. ukończył – podobnie jak brat Jerzy – Gimnazjum Towarzystwa im. Jana Zamoyskiego.

Publikacja: 30.11.2016 17:51

Henryk Giedroyc, brat Jerzego, po śmierci Zofii Hertz kierował Instytutem Literackim

Henryk Giedroyc, brat Jerzego, po śmierci Zofii Hertz kierował Instytutem Literackim

Foto: materiały prasowe

Zaraz po wybuchu wojny wraz z Jerzym opuścił Polskę i już nigdy do niej nie powrócił. Od tego momentu jego życie de facto było związane z losami najstarszego brata. Znalazł się w Bukareszcie, gdzie zdał maturę. Pracował w „Kurierze Polskim", uczył się języka francuskiego i angielskiego.

W 1941 r. został ewakuowany do Stambułu, a w kwietniu razem z bratem wstąpili do Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, dowodzonej przez płk. Stanisława Kopańskiego. Jako żołnierz służył w 3. Dywizji Strzelców Karpackich, walczył pod El-Gazal i Tobrukiem. Po reorganizacji Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie został żołnierzem 2. Korpusu Polskiego w 1943 r., przeszedł szlak bojowy przez Irak, Egipt do Włoch.

W 1946 r. podjął studia na Politechnice w Turynie. Pod koniec tegoż roku wskutek rozwiązania PSZ na Zachodzie wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia, wyjechał do Anglii. Został zdemobilizowany w 1948 r. w stopniu podporucznika. Rozpoczął pracę w znanej firmie angielskiej T. Wall & Sons, w jej fabryce lodów.

Do zespołu Instytutu Literackiego Henryk Giedroyc dołączył w 1952 r., ale jako jedyny nie zamieszkał w jego siedzibie i codziennie dojeżdżał z Paryża. W 1966 r. ożenił się z Włoszką Ledą, z d. Pasquali (1919–2002), która pracowała w domu mody Givenchy.

Obowiązki Henryka Giedroycia pokrywały się częściowo z czynnościami Zygmunta Hertza i dotyczyły spraw administracyjnych. Zajmował się prenumeratami, których prowadzenie z czasem stało się jego głównym zadaniem.

Po śmierci Zofii Hertz został dyrektorem Instytutu Literackiego. Włączył się czynnie w obchody 100. rocznicy urodzin Jerzego Giedroycia w 2006 r. w Polsce i za granicą. Z końcem 2009 r., tuż przed śmiercią, zdecydował o zamknięciu „Zeszytów Historycznych".

Jego zasługą było odnowienie części pomieszczeń domu „Kultury" oraz podpisanie pierwszej umowy z polskim Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego dotyczącej porządkowania Archiwum Instytutu Literackiego przez Bibliotekę Narodową i Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych.

Jerzy Giedroyc w „Autobiografii" powiedział o swoim bracie: Henryk, który po wyjeździe z Rumunii był ze mną w Brygadzie Karpackiej, w jednym oddziale, jest w pewnej mierze moją ofiarą. We Włoszech dostał stypendium na studia w Bolonii. Opanował doskonale włoski i zaliczył bez trudu pierwszy rok politechniki. Kiedy Drugi Korpus przenosił się do Londynu, nikt nie chciał mu specjalnie pomóc, zapewne ze względu na niechętny stosunek do mnie, a sytuacja Instytutu Literackiego też była wtedy bardzo trudna. Skończyło się tym, że poszedł do fabryki i pracował u Wall'sa, kręcąc lody razem z Miedzińskim. Dopiero kiedy stanęliśmy na nogi, ściągnęliśmy go do Maisons-Laffitte. Do Henryka należy u nas administracja. Jest jedynym człowiekiem w naszym zespole, który ma poczucie porządku: pracuje od godziny do godziny, wypowiada się rzadko, ale jego oceny są bardzo rzeczowe i krytyczne. Mam wobec niego wyrzuty sumienia, że nie potrafiłem bardziej mu pomóc czy bardziej ułatwić mu życia. Konfliktów czy tarć między nami nie było. Z jego strony była pełna przywiązania lojalność. Zawsze wiedziałem, że mogę na niego liczyć.

— mp

Cytaty w artykułach pochodzą z: B. Toruńczyk, „Rozmowy w Maisons-Laffitte 1981", Warszawa 2006; Jerzy Giedroyc, „Autobiografia na cztery ręce", oprac. i posłowiem opatrzył Krzysztof Pomian, Warszawa 1996.

Zaraz po wybuchu wojny wraz z Jerzym opuścił Polskę i już nigdy do niej nie powrócił. Od tego momentu jego życie de facto było związane z losami najstarszego brata. Znalazł się w Bukareszcie, gdzie zdał maturę. Pracował w „Kurierze Polskim", uczył się języka francuskiego i angielskiego.

W 1941 r. został ewakuowany do Stambułu, a w kwietniu razem z bratem wstąpili do Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, dowodzonej przez płk. Stanisława Kopańskiego. Jako żołnierz służył w 3. Dywizji Strzelców Karpackich, walczył pod El-Gazal i Tobrukiem. Po reorganizacji Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie został żołnierzem 2. Korpusu Polskiego w 1943 r., przeszedł szlak bojowy przez Irak, Egipt do Włoch.

Wydarzenia
RZECZo...: powiedzieli nam
Materiał Promocyjny
Garden Point – Twój klucz do wymarzonego ogrodu
Wydarzenia
Czy Unia Europejska jest gotowa na prezydenturę Trumpa?
Wydarzenia
Bezczeszczono zwłoki w lasach katyńskich
Materiał Promocyjny
Mieszkania na wynajem. Inwestowanie w nieruchomości dla wytrawnych
Materiał Promocyjny
GoWork.pl - praca to nie wszystko, co ma nam do zaoferowania!