Strażnik dziedzictwa

Należał do pokolenia Kolumbów. Jako jedyny z braci Giedroyciów urodził się w wolnej Polsce, w Warszawie. We wrześniu 1939 r. ukończył – podobnie jak brat Jerzy – Gimnazjum Towarzystwa im. Jana Zamoyskiego.

Publikacja: 30.11.2016 17:51

Henryk Giedroyc, brat Jerzego, po śmierci Zofii Hertz kierował Instytutem Literackim

Henryk Giedroyc, brat Jerzego, po śmierci Zofii Hertz kierował Instytutem Literackim

Foto: materiały prasowe

Zaraz po wybuchu wojny wraz z Jerzym opuścił Polskę i już nigdy do niej nie powrócił. Od tego momentu jego życie de facto było związane z losami najstarszego brata. Znalazł się w Bukareszcie, gdzie zdał maturę. Pracował w „Kurierze Polskim", uczył się języka francuskiego i angielskiego.

W 1941 r. został ewakuowany do Stambułu, a w kwietniu razem z bratem wstąpili do Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, dowodzonej przez płk. Stanisława Kopańskiego. Jako żołnierz służył w 3. Dywizji Strzelców Karpackich, walczył pod El-Gazal i Tobrukiem. Po reorganizacji Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie został żołnierzem 2. Korpusu Polskiego w 1943 r., przeszedł szlak bojowy przez Irak, Egipt do Włoch.

W 1946 r. podjął studia na Politechnice w Turynie. Pod koniec tegoż roku wskutek rozwiązania PSZ na Zachodzie wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia, wyjechał do Anglii. Został zdemobilizowany w 1948 r. w stopniu podporucznika. Rozpoczął pracę w znanej firmie angielskiej T. Wall & Sons, w jej fabryce lodów.

Do zespołu Instytutu Literackiego Henryk Giedroyc dołączył w 1952 r., ale jako jedyny nie zamieszkał w jego siedzibie i codziennie dojeżdżał z Paryża. W 1966 r. ożenił się z Włoszką Ledą, z d. Pasquali (1919–2002), która pracowała w domu mody Givenchy.

Obowiązki Henryka Giedroycia pokrywały się częściowo z czynnościami Zygmunta Hertza i dotyczyły spraw administracyjnych. Zajmował się prenumeratami, których prowadzenie z czasem stało się jego głównym zadaniem.

Po śmierci Zofii Hertz został dyrektorem Instytutu Literackiego. Włączył się czynnie w obchody 100. rocznicy urodzin Jerzego Giedroycia w 2006 r. w Polsce i za granicą. Z końcem 2009 r., tuż przed śmiercią, zdecydował o zamknięciu „Zeszytów Historycznych".

Jego zasługą było odnowienie części pomieszczeń domu „Kultury" oraz podpisanie pierwszej umowy z polskim Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego dotyczącej porządkowania Archiwum Instytutu Literackiego przez Bibliotekę Narodową i Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych.

Jerzy Giedroyc w „Autobiografii" powiedział o swoim bracie: Henryk, który po wyjeździe z Rumunii był ze mną w Brygadzie Karpackiej, w jednym oddziale, jest w pewnej mierze moją ofiarą. We Włoszech dostał stypendium na studia w Bolonii. Opanował doskonale włoski i zaliczył bez trudu pierwszy rok politechniki. Kiedy Drugi Korpus przenosił się do Londynu, nikt nie chciał mu specjalnie pomóc, zapewne ze względu na niechętny stosunek do mnie, a sytuacja Instytutu Literackiego też była wtedy bardzo trudna. Skończyło się tym, że poszedł do fabryki i pracował u Wall'sa, kręcąc lody razem z Miedzińskim. Dopiero kiedy stanęliśmy na nogi, ściągnęliśmy go do Maisons-Laffitte. Do Henryka należy u nas administracja. Jest jedynym człowiekiem w naszym zespole, który ma poczucie porządku: pracuje od godziny do godziny, wypowiada się rzadko, ale jego oceny są bardzo rzeczowe i krytyczne. Mam wobec niego wyrzuty sumienia, że nie potrafiłem bardziej mu pomóc czy bardziej ułatwić mu życia. Konfliktów czy tarć między nami nie było. Z jego strony była pełna przywiązania lojalność. Zawsze wiedziałem, że mogę na niego liczyć.

— mp

Cytaty w artykułach pochodzą z: B. Toruńczyk, „Rozmowy w Maisons-Laffitte 1981", Warszawa 2006; Jerzy Giedroyc, „Autobiografia na cztery ręce", oprac. i posłowiem opatrzył Krzysztof Pomian, Warszawa 1996.

Wydarzenia
Czy Unia Europejska jest gotowa na prezydenturę Trumpa?
Wydarzenia
Bezczeszczono zwłoki w lasach katyńskich
Materiał Promocyjny
GoWork.pl - praca to nie wszystko, co ma nam do zaoferowania!
Wydarzenia
100 sztafet w Biegu po Nowe Życie ponownie dla donacji i transplantacji! 25. edycja pod patronatem honorowym Ministra Zdrowia Izabeli Leszczyny.
Materiał Promocyjny
Kluczowe funkcje Małej Księgowości, dla których warto ją wybrać
Wydarzenia
Marzyłem, aby nie przegrać
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego