Taki wniosek płynie z niedawnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu.
Uchwałę Rady Miejskiej w Nysie z 22 grudnia 2016 r. w sprawie ustalenia strefy płatnego parkowania zaskarżył rzecznik praw obywatelskich (RPO). Kwestionował zapis, w którym rada określiła podmioty zwolnione z pobierania opłat, przyjmując, że do zerowej opłaty w strefie płatnego parkowania uprawniony jest: mieszkaniec danego rejonu strefy płatnego parkowania, posiadający lub stale użytkujący pojazdy samochodowe. W myśl uchwały uprawnienie do takiego parkowania stwierdzane jest przy pomocy „winiety mieszkańca", która jest wydawana po przedstawieniu dowodu rejestracyjnego pojazdu lub konsumenckiej umowy leasingu i dokumentu potwierdzającego zamieszkiwanie w strefie płatnego parkowania.
Rzecznik wskazał, że zgodnie z art. 13b ust. 4 pkt 2 1 ustawy o drogach publicznych, rada gminy ustalając strefę płatnego parkowania może wprowadzić zerową stawkę opłaty za postój pojazdów w tej strefie. W tym zakresie rada gminy dysponuje dużą swobodą regulacyjną, jednak nie oznacza ona zupełnej dowolności w kształtowaniu kryteriów różnicowania stawek opłat za parkowanie dla poszczególnych kategorii użytkowników. RPO przypomniał, że ustalając kategorię użytkowników drogi uprawnionych do zerowej stawki opłaty rada gminy musi uwzględniać wynikający z art. 32 Konstytucji RP nakaz równego traktowania podmiotów prawa w obrębie określonej kategorii.
– Sytuacja faktyczna i prawna zmotoryzowanych mieszkańców strefy płatnego parkowania w Nysie – w kontekście ustawowego obowiązku ponoszenia opłat za parkowanie pojazdów w miejscu zamieszkania jest tożsama (podobne podmioty). Tym samym regulacja zawarta w § 6 ust. 1 pkt 1 zaskarżonej w tej części uchwały, różnicująca sytuację prawną podmiotów charakteryzujących się wspólną cechą istotną (tj. mieszkańca strefy płatnego parkowania) poprzez przyjęcie kryterium własności pojazdu samochodowego, którego potwierdzeniem jest wpis w dowodzie rejestracyjnym pojazdu lub kryterium władania pojazdem na podstawie konsumenckiej umowy leasingu, jako wyznacznika decydującego o uprawnieniu do zerowej stawki za postój pojazdu w strefie płatnego parkowania, nie pozostaje w związku z celem, jakiemu służy wprowadzenie tej stawki opłaty oraz narusza konstytucyjną zasadę proporcjonalności – wyjaśnił rzecznik.
W związku z tym, jego zdaniem, nieprzyznanie prawa do zerowej stawki opłaty za postój pojazdu zmotoryzowanym mieszkańcom strefy płatnego parkowania, którzy użytkują pojazdy samochodowe na podstawie umowy cywilnoprawnej innej niż konsumencka umowa leasingu, wprowadza niczym nieuzasadnione zróżnicowanie osób zamieszkujących na obszarze strefy płatnego parkowania.
W odpowiedzi na skargę samorząd podniósł, że uchwała w żaden sposób nie określa, jakim tytułem prawnym do pojazdu ma legitymować się mieszkaniec ubiegający się o skorzystanie z zerowej stawki opłaty, a w szczególności – wbrew zarzutom skargi – nie zawęża katalogu uprawnionych do skorzystania z tej stawki tylko do osób użytkujących pojazdy jako ich właściciele lub leasingobiorcy, gdyż w dalszej części tego przepisu nie zamieszczono sformułowania "na podstawie tytułu własności lub konsumenckiej umowy leasingu". Wskazał ponadto, że użyte w kwestionowany przepisie sformułowanie "po przedstawieniu dowodu rejestracyjnego pojazdu lub konsumenckiej umowy leasingu i dokumentu potwierdzającego zamieszkiwanie w strefie płatnego parkowania na ulicy, o której mowa wyżej" określa jedynie pozostałe warunki uzyskania "winiety mieszkańca" i nie stanowi instrumentu do oceny tytułu prawnego do pojazdu oraz nie jest traktowana jako wyłączny warunek do wydania winiety z punktu widzenia charakteru umowy, których rodzajów uchwałą nie określa.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu, do którego trafiła skarga, w wyroku z 13 września 2018 r. uznał, iż sporna regulacja nie narusza zasady równości, o której mowa w art. 32 Konstytucji, gdyż na jej podstawie wszyscy mieszkańcy strefy, którzy chcą uzyskać winietę, a posiadają lub stale użytkujący pojazd muszą spełnić warunek dotyczący okazania dowodu rejestracyjnego.
– Z zerowej stawki opłaty za parkowanie w strefie płatnego parkowania mogą skorzystać wszyscy mieszkańcy tej strefy jeśli charakteryzują się cechą relewantną, tj. zamieszkiwania w strefie oraz bycia posiadaczem lub podmiotem stale użytkującym pojazd, bez względu na tytuł prawny do niego – wyjaśniono w uzasadnieniu orzeczenia oddalającego skargę RPO.
Sygnatura akt: I SA/Op 281/18
