Nagroda ta jest przyznawana od 2008 roku osobom lub obywatelom, grupom, stowarzyszeniom lub organizacjom, które mają na swoim koncie szczególne dokonania lub wykazały się wyjątkowym zaangażowaniem w następujących obszarach:
- działalność na rzecz lepszego wzajemnego zrozumienia i głębszej integracji między obywatelami państw członkowskich lub na rzecz ułatwiania współpracy ponadgranicznej bądź ponadnarodowej w Unii Europejskiej;
- działalność obejmująca długoterminową ponadgraniczną lub ponadnarodową współpracę kulturalną przyczyniającą się do umocnienia ducha europejskiego;
- projekty związane z tematyką danego roku europejskiego;
- działalność w konkretny sposób odzwierciedlająca wartości zapisane w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej.
Prawo zgłaszania kandydatów do nagrody mają wyłącznie europarlamentarzyści, o wyborze nagrodzonych decyduje Kapituła.
WOŚP została zgłoszona przez europarlamentarzystów PO-PSL.
Oprócz Orkiestry nagrodę w formie specjalnego medalu honorowego lub w przypadku nagrody zbiorowej medalu lub tabliczki pamiątkowej o rozmiarach umożliwiających jej wyeksponowanie - otrzymali Alina Szatkowska, działaczka z Milicza związana z lokalnym Stowarzyszeniem Przyjaciół Dzieci i Osób Niepełnosprawnych, oraz Forum Żydów Polskich.