– Moja matka nie wiedziała, że zażywała contergan. Ojciec podawał go jej w napojach – mówi Christian Knabe. Ma 46 lat, jest karłem, nie ma rąk, jedynie same dłonie wyrastające prosto z barków. Podobnie wygląda kilkanaście tysięcy ofiar preparatu znanego też pod nazwą Talidomid, który prawie pół wieku temu zażywało na świecie 20 milionów kobiet.
– Przebaczyłem ojcu, bo skąd mógł wiedzieć, jakie będą skutki – tłumaczył Christian Knabe po programie. Lekarze zalecali contergan kobietom w ciąży, bo jak zapewniał niemiecki producent Grünenthal Chemie, był wyjątkowo nieszkodliwy. Nie zaszkodził nawet zbytnio jednemu z niedoszłych samobójców, który połknął 150 tabletek. Wielki skandal wybuchł na początku lat 60., gdy wyszło na jaw, jakie skutki powoduje. Do tej pory żyje 12 tysięcy osób zdeformowanych w wyniku działania tego leku. Tysiące już zmarły.
Talidomid nie trafił do polskich aptek wyłącznie dzięki opieszałości ówczesnych władz w rejestracji zagranicznych leków. Był jednak sprowadzany prywatnie i również w Polsce nie brak jego ofiar.
Firma Grünenthal działa nadal i ma się dobrze. Należy do rodziny Wirtz, która jest w trzeciej dziesiątce na liście niemieckich miliarderów (majątek szacuje się na 3,5 mld euro). Uznając przed laty swą winę, Grünenthal wpłacił na rzecz fundacji wspierającej ofiary conterganu 100 mln marek (50 mln euro), ale dziesięć lat temu pieniądze się wyczerpały.
Tacy ludzie jak Christian Knabe otrzymują dziś 545 euro zapomogi rządowej. Czy firma nie powinna nadal płacić? Grünenthal nie chce o tym słyszeć. Przez kilka miesięcy bezskutecznie usiłował sądownie zablokować emisję filmu. Sprawa stanęła nawet na wokandzie Trybunału Konstytucyjnego. Grünenthal udowadniał, że firma występuje w filmie w charakterze symbolu nieokiełznanej żądzy zysku bez zahamowań moralnych. Sąd nakazał jedynie wycięcie szczególnie drażliwych scen przedstawiających posiedzenia władz firmy.
