Brazylia wybiera nowego prezydenta

Socjalistka, którą prezydent Luiz Inácio Lula da Silva wyznaczył na swoją następczynię, może uzyskać ponad 50 proc. głosów i wygrać wybory już w pierwszej turze – w niedzielę 3 października. Na jej głównego rywala, socjaldemokratę José Serrę, zamierza głosować około 30 proc. wyborców.

Kiedy prezydent ogłosił, że chce, by zastąpiła go Dilma Rousseff, wielu Brazylijczyków nie wiedziało, kto to jest. Inni zastanawiali się, dlaczego wybór Luli padł na kobietę po sześćdziesiątce, niezbyt urodziwą, bez charyzmy. Choć pełniła funkcję szefowej gabinetu prezydenta, a wcześniej ministra kopalń i energii, nie była znana opinii publicznej i nie budziła entuzjazmu w rządzącej socjalistycznej Partii Pracujących (PT).

Córka Brazylijki i imigranta z Bułgarii, z wykształcenia ekonomistka, jako studentka zaangażowała się w działalność lewicowych organizacji walczących z rządem wojskowych (1964 – 1985). Ten rozdział jej życia jest owiany tajemnicą. Ponoć uczyła się strzelać, ale twierdzi, że nie wykorzystała tej umiejętności. Mimo to w 1970 r. została zatrzymana. Po trzech tygodniach tortur spędziła trzy lata w więzieniu. To odcisnęło piętno na jej twarzy. Okazało się jednak, że i wygląd, i drugą wadę Rousseff – brak popularności – da się naprawić.

[srodtytul]Metamorfoza[/srodtytul]

Podobno Lula powiedział jej, że z takim wyglądem daleko nie zajdzie. Oddała się więc w ręce chirurga plastycznego. Na początku roku wzięła urlop, a gdy wróciła, koledzy jej nie poznali. Zmieniła fryzurę, zdjęła okulary i wyrzuciła bezkształtne garsonki. Wyraźnie odmłodniała.

Gdy wypiękniała i zgromadziła kolekcję nowych strojów, zaczęła się pojawiać w telewizji i pozować do zdjęć. Reszty dokonał już Lula, któremu konstytucja uniemożliwia ubieganie się o trzecią kadencję. Bezustannie pokazywał się u jej boku i wychwalał pod niebiosa, narażając się na reprymendy i kary komisji wyborczej. Osiągnął jednak cel: dla Brazylijczyków Dilma stała się „kandydatką Luli”. To przesądziło o jej sukcesie, bo 80 proc. Brazylijczyków pozytywnie ocenia prezydenta.

– Nie sądzę, by Brazylijczycy dobrze znali Dilmę – mówi „Rz” Carolina Moulin z Instytutu Stosunków Międzynarodowych Pa- pieskiego Uniwersytetu Kato-lickiego w Rio de Janeiro.

– Zbiera ona owoce rządów Luli, ale dziedziczy także schorzenia. Musi sama określić, gdzie kontynuacja będzie korzystna, a co (korupcja, zbyt silna obecność państwa i rozdęta biurokracja) trzeba zmienić – dodaje.

[srodtytul]Tsunami Dilma[/srodtytul]

Zdaniem Krzysztofa Głuchowskiego, polskiego działacza emigracyjnego i publicysty mieszkającego w Rio, Dilma Rousseff to „majstersztyk marketingowy Luli”. – Nic nie było w stanie jej zaszkodzić. Nawet skandale w administracji prezydenta, na której czele stała, nie miały wpływu na jej notowania. Straciła ostatnio parę punktów, głównie z powodu słabych wystąpień w debatach wyborczych, ale marketing Luli wciąż działa – podkreśla. Podobnie jak pani Moulin Głuchowski nie ma wątpliwości, że Brazylia dojrzała, by – jak wcześniej Chile i Argentyna – mieć kobietę prezydenta. – Dowodem są kobiety na stanowiskach gubernatorów i to, że wśród trojga czołowych kandydatów są dwie panie (trzecie miejsce zajmuje kandydatka zielonych Marina Silva – red.) – mówi.

Maria Betania de Melo Avila z Instytutu Feministycznego na rzecz Demokracji (Recife) podkreśla, że dla kobiet walczących o prawa Brazylijek wybór Dilmy to wielka sprawa. – Ale to, że zostanie prezydentem, nie oznacza, iż kobiety w Brazylii mają takie same prawa polityczne, społeczne i ekonomiczne jak mężczyźni. Mamy nadzieję, że wybór Dilmy to zmieni – mówi.