Przeciek ws. Richarda Nixona na długo przed WikiLeaks

Pogodnego poranka 13 czerwca 1971 roku, otwierając niedzielne wydanie "New York Timesa", Amerykanie ujrzeli to, co wielu od dawna podejrzewało – że rząd ich okłamuje.

Publikacja: 12.06.2011 21:15

Richard Nixon

Richard Nixon

Foto: AFP

Zobacz film o Danielu Ellsbergu

W dzienniku opublikowano pierwszą transzę z ponad siedmiu tysięcy stron ściśle tajnego raportu Pentagonu dokumentującego historię wojny w Wietnamie. Wydźwięk raportu podsumował H. R. Haldeman, szef sztabu Nixona, w prywatnej rozmowie z prezydentem: "Z tej żargonowej paplaniny wyłania się jasna rzecz: nie można ufać rządowi, nie można wierzyć w to, co rządzący mówią, nie można na nich liczyć".

Raport pokazywał, że kolejni prezydenci zwodzili społeczeństwo. Wszyły na jaw tajne bombardowania Laosu i Kambodży, zaangażowanie Ameryki w zamach na prezydenta Diema oraz eskalacja konfliktu po to, aby – cytując raport – "uniknąć upokarzającej porażki USA".

Przeciek był sprawką dwóch analityków RAND Corporation (think tanku współpracującego z Pentagonem) Daniela Ellsberga i Anthony'ego Russo. – Mając styczność z tajnymi dokumentami dotyczącymi wojny widziałem, jak beznadziejna to sprawa, w której bezsensownie giną żołnierze – opowiada Ellsberg "Rzeczpospolitej". – Nixon, mimo że obiecywał szybki powrót, też tylko eskalował wojnę, był nawet o krok od użycia bomby atomowej. Dlatego zrobiłem, co mogłem, żeby tę wojnę zakończyć. Choć wiedziałem, że mogę pójść do więzienia – mówi.

Mimo prób zastosowania cenzury "New York Times" wygrał historyczny proces z rządem, ustanawiając precedens umacniający wolność prasy. Potem na jaw wyszły próby podejmowane przez administrację Nixona, aby skompromitować Ellsberga. Do jego domu włamali się agenci prezydenta. A to już doprowadziło do afery Watergate. Wkrótce i wojna w Wietnamie, i administracja Nixona, były skończone.

– Gdyby nie nielegalne działania administracji przeciwko mnie, nie tylko do dziś siedziałbym w więzieniu, ale Nixon zachowałby prezydenturę – mówi Ellsberg, któremu groził wyrok 115 lat więzienia.

Dziś jest on znanym orędownikiem wolności słowa. Ostatnio zaangażował się w obronę szeregowego Bradleya Manninga, domniemanego sprawcy przecieku WikiLeaks.

Zobacz film o Danielu Ellsbergu

W dzienniku opublikowano pierwszą transzę z ponad siedmiu tysięcy stron ściśle tajnego raportu Pentagonu dokumentującego historię wojny w Wietnamie. Wydźwięk raportu podsumował H. R. Haldeman, szef sztabu Nixona, w prywatnej rozmowie z prezydentem: "Z tej żargonowej paplaniny wyłania się jasna rzecz: nie można ufać rządowi, nie można wierzyć w to, co rządzący mówią, nie można na nich liczyć".

Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1024
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Świat
Szwajcaria odnowi schrony nuklearne. Już teraz kraj jest wzorem dla innych
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1023
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1022
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1021