Reklama

Odwołanie darowizny dla córki - uchwała Sądu Najwyższego

Jeśli rodzice odwołali darowiznę dla córki, mogą żądać zwrotu tylko jej udziału w domu darowanym do majątku wspólnego.

Aktualizacja: 01.04.2016 11:06 Publikacja: 01.04.2016 08:02

Odwołanie darowizny dla córki - uchwała Sądu Najwyższego

Foto: 123RF

W czwartek na posiedzeniu niejawnym Sąd Najwyższy podjął w pełnym składzie ważną uchwałę. Dotyczy ona darowizny nieruchomości. SN przesądził, że po jej odwołaniu w stosunku do jednego z obdarowanych małżonków staje się ona przedmiotem współwłasności obojga w częściach równych. Darczyńca może więc żądać przeniesienia na niego udziału należącego do małżonka, w stosunku do którego darowiznę odwołał, gdyby zaś nie było to możliwe – zwrotu wartości tego udziału. Uchwała to odpowiedź na pytanie prawne jednego ze składów orzekających SN. Trafiła do niego skarga kasacyjna w tej sprawie.

Tadeusz i Irena K. (dane zmienione) podarowali córce Iwonie D. piętro domu jednorodzinnego, a sami zamieszkali na parterze. Córka była w związku małżeńskim. Z mężem łączyła ją wspólnota majątkowa, a darowizna nie została uczyniona do majątku odrębnego. Po kilku latach mieszkania pod jednym dachem relacje rodzinne zaczęły się psuć. Dochodziło do kłótni, awantur i rękoczynów.

Tadeusz i Irena K. postanowili więc odwołać darowiznę udziału w nieruchomości na podstawie art. 898 ust. 1 kodeksu cywilnego. Zgodnie z nim darczyńca może odwołać darowiznę nawet już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności.

W 2012 r. złożyli córce oświadczenie w tej spawie. Wezwali ją również do wydania piętra domu i wyprowadzki oraz do stawienia się u notariusza w celu sporządzenia umowy przenoszącej na nich własność udziału. Gdy córka odmówiła, wystąpili do Sądu Okręgowego w Gliwicach. Ale ten oddalił ich pozew, bo nie udowodnili rażącej niewdzięczności.

Małżeństwo K. odwołało się do Sądu Apelacyjnego w Katowicach. Ale i ten oddalił apelację. Wydając wyrok, kierował się jednak innymi przesłankami aniżeli sąd okręgowy. Według niego małżeństwo K. odwołało darowiznę tylko w stosunku do córki, a skoro tak, nie przysługuje mu roszczenie o powrotne przeniesienie własności udziału, ale roszczenie pieniężne z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia.

Reklama
Reklama

W tej sytuacji małżonkowie wystąpili ze skargą kasacyjną do Sądu Najwyższego. Ich zdaniem niższe instancje błędnie interpretują kodeks cywilny oraz art. 35 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Mianowicie, że ze względu na łączącą ich córkę i jej męża wspólnotę majątkową, córka nie może sama zwrotnie przenieść własności udziału w domu na swoich rodziców.

SN nabrał wątpliwości natury prawnej i wystąpił z pytaniem prawnym do pełnego składu. Chodzi o to, czy odwołanie darowizny w stosunku do jednego z małżonków uczynionej do majątku wspólnego uprawnia daroczyńcę do żądania przeniesienia na niego udziału niewdzięcznego małżonka we własności tej nieruchomości.

SN uznał, że do tej pory w tego typu sprawach orzecznictwo posługiwało się trzema uchwałami SN, w tym z 28 września 1979 r. (III CZP 15/79).

W czwartek SN stwierdził, że nie odstępuje od zasady prawnej wyrażonej w uchwale z 1979 r. Wynika z niej, że w razie odwołania darowizny w stosunku do jednego z małżonków rzecz darowana staje się przedmiotem współwłasności obojga małżonków w częściach równych, a darczyńca może żądać przeniesienia na niego udziału należącego do małżonka, w stosunku do którego darowiznę odwołał. Gdyby zaś nie było to możliwe – zwrotu wartości tego udziału (art. 405 k.c.).

Sygnatura akt: III CZP 72/15

Prawo karne
Prokurator krajowy o śledztwach ws. Ziobry, Romanowskiego i dywersji
Konsumenci
Nowy wyrok TSUE ws. frankowiczów. „Powinien mieć znaczenie dla tysięcy spraw”
Nieruchomości
To już pewne: dziedziczenia nieruchomości z prostszymi formalnościami
Praca, Emerytury i renty
O tym zasiłku mało kto wie. Wypłaca go MOPS niezależnie od dochodu
Nieruchomości
Co ze słupami na prywatnych działkach po wyroku TK? Prawnik wyjaśnia
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama