Sondaż o patriotyzmie

Wychowanie dzieci w duchu patriotycznym, płacenie podatków oraz gotowość poświęcenia życia lub zdrowia dla ojczyzny – to cechy, które posiada współczesny polski patriota. Taki obraz wyłania się z sondażu IBRiS na temat postaw Polaków wobec obronności.

Ankietowani spośród dziesięciu określeń mogli wybrać maksymalnie trzy, które ich zdaniem najlepiej opiszą patriotę. Najczęściej wskazywali na: wychowanie dzieci w duchu patriotyzmu (49 proc.), płacenie podatków w kraju (37 proc.) i na trzecim miejscu – gotowość do poświęcenia zdrowia lub życia dla kraju (31 proc.). Podobny odsetek respondentów wskazał też na udział w wyborach (30 proc.).

Na wychowanie dzieci w duchu patriotyzmu w większym stopniu wskazują kobiety niż mężczyźni. Z kolei na poświęcenie swojego życia lub zdrowia dla ojczyzny w większym stopniu gotowi są mężczyźni, a także ludzie młodzi (w przedziale wiekowym 18– 24 lata).

Prawie co czwarty ankietowany (24 proc.) przyznał, że patriotyzm interpretuje jako pomoc innym, a także jako aktywność społeczną (23 proc.).

Najmniejszą popularnością cieszyły się takie cechy, jak „deklarowanie miłości do ojczyzny" (13 proc.) czy „deklarowanie patriotyzmu" (10 proc.).

Gotowi do poświęceń

Zdaniem autorów badania jego wyniki wskazują na to, że większość Polaków „przedkłada konkretne zachowania czy działania nad słowa".

Prof. Romuald Szeremietiew, były wiceminister obrony narodowej, wskazuje na wysoki odsetek osób gotowych do poświęcenia życia lub zdrowia dla ojczyzny. – Wynika to z naszej dumy i tradycji, stanowi element polskiej tożsamości – mówi i dodaje, że renesans postaw patriotycznych widać szczególnie wśród młodych ludzi, np. uczniów i studentów.

Widoczne jest to w liczbie członków organizacji proobronnych (ok. 30 tys. osób), dużej popularności klas mundurowych (uczy się w nich ok. 57 tys. uczniów).

Doktor Michał Laszczkowski, historyk, prezes Fundacji Dziedzictwa Kulturowego, nie ma wątpliwości, że Polacy są narodem przywiązanym do historii, swojej tożsamości i dziedzictwa.

– Jednocześnie prezentują tzw. nowoczesny patriotyzm. Są gotowi do płacenia podatków, udziału w wyborach – mówi Laszczkowski. – Takie zachowania jeszcze kilka lat temu nie były traktowane jako patriotyczne. Charakterystyczna dla naszego patriotyzmu jest też gotowość do poświęceń np. życia i zdrowia dla ojczyzny.

Z kolei według dr. Andrzeja Zawistowskiego, historyka z IPN oraz SGH w Warszawie, odpowiedzi ankietowanych trafnie definiują patriotyzm czasu pokoju, czyli „budowania pomyślności kraju".