Samorządy zadłużają się ?w parabankach

Nikt nie kontroluje, gdzie gminy pożyczają pieniądze, a resort finansów nie widzi problemu.

Aktualizacja: 04.03.2014 09:13 Publikacja: 04.03.2014 08:02

Nawet 300 samorządów może być obecnie zadłużonych w parabankach.

Nawet 300 samorządów może być obecnie zadłużonych w parabankach.

Foto: Fotorzepa, Marta Bogacz

Coraz więcej samorządów w trudnej sytuacji finansowej stara się o pożyczkę w parabanku. Ten, w przeciwieństwie do banku, nie bada ich kondycji. Problem w tym, że to drogie źródło finansowania.

400 proc. rocznie

– Ile gmin pożycza w parabankach, tego chyba nie wie nikt – mówi Marzena Machałek, poseł PiS. – Wiem o 70 gminach zadłużonych tylko w jednym z nich. To niepokoi, głównie ze względu na wysokie koszty takiego zadłużenia – mówi poseł Machałek.

Z usług takiej instytucji skorzystał w 2010 r. Przemków w woj. dolnośląskim. Pożyczka pozwoliła dokończyć inwestycję.

– Pieniądz faktycznie był droższy, ale pomimo pozytywnej opinii regionalnej izby obrachunkowej żaden bank nie chciał udzielić nam kredytu – tłumaczy Stanisław Pępkowski, burmistrz Przemkowa.

Rafał Parvi z Wyższej Szkoły Bankowej w Opolu szacuje, że nawet 300 samorządów może być obecnie zadłużonych w parabankach. – Udzielają tych pożyczek, bo wychodzą z założenia, że pieniądze zawsze da się odzyskać – jak nie od gminy, to od Skarbu Państwa, a ryzyko rekompensują sobie wysokimi zyskami. Realne oprocentowanie roczne takiej pożyczki może sięgać nawet 400 proc. – mówi Parvi. Dlatego jego zdaniem możliwość zaciągania kredytu w parabankach powinna być ograniczona. – Płacenie przez podmioty publiczne tak drogich odsetek to nic innego jak niegospodarność – tłumaczy.

Tymczasem tak naprawdę nikt nie kontroluje, gdzie i jak gminy pozyskują finansowanie. Choć resort finansów twierdzi, że zarząd samorządu zamierzającego ubiegać się o kredyt czy pożyczkę jest zobowiązany uzyskać opinię właściwej RIO o możliwości spłaty tego zobowiązania, to w praktyce to nie działa.

Bez odpowiedzialności

– Izby opiniują zaciągane przez samorządy zobowiązania, ale nie dotyczy to tzw. pożyczek krótkoterminowych, które są zaciągane i mają zostać spłacone w trakcie roku budżetowego – mówi Ryszard Krawczyk, prezes RIO w Łodzi. – Jednocześnie żaden przepis ustawy nie nakłada na samorząd obowiązku informowania RIO o tym, gdzie zamierza zaciągnąć pożyczkę – dodaje.

Co więcej, wójt upoważniony przez radę gminy sam decyduje, gdzie pozyska pieniądze. W takiej sytuacji przetarg nie jest konieczny, a pożyczki pieniężnej może udzielić gminie każdy, zarówno osoba fizyczna, jak i prawna. Karę zaś można wymierzyć jedynie wójtowi, który nadmiernie zadłuża gminę. Najpierw trzeba jednak udowodnić mu winę.

– Nie znam wójta, który został ukarany za pożyczanie w parabankach – mówi Ryszard Krawczyk.

W ubiegłym roku głośno było o Głuszycy, która w parabanku pożyczyła 1 mln zł. Sprawą zajmowała się nawet prokuratura. Stwierdziła, że decyzja burmistrza nie przyniosła gminie szkody.

OPINIA dla Rz

Lesław ?Fijał, skarbnik Krakowa

Zaciąganie pożyczki pieniężnej w instytucjach pośrednictwa finansowego niebędących bankami, jak również – a prawo tego nie wyklucza – u osób fizycznych czy innych osób prawnych nie jest bezpośrednio wymienione w katalogu naruszeń dyscypliny finansów publicznych. I to niezależnie od wysokości kosztów bieżącej obsługi tego zobowiązania pieniężnego. ?Osobiście nie regulowałbym nadmiernie kompetencji jednostek samorządu terytorialnego do zaciągania pożyczek pieniężnych. Postawiłbym na świadomość stopnia podejmowanego ryzyka przez organy gmin. Domagając się samodzielności w podejmowaniu decyzji finansowych (w tym i obarczonych ryzykiem), wójt i rada muszą przyjmować na siebie odpowiedzialność za nie, a także ponosić konsekwencje tych, które okazują się nadmiernie kosztowne.

Coraz więcej samorządów w trudnej sytuacji finansowej stara się o pożyczkę w parabanku. Ten, w przeciwieństwie do banku, nie bada ich kondycji. Problem w tym, że to drogie źródło finansowania.

400 proc. rocznie

Pozostało 94% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów