Odbiór odpadów: czy miasta będą zwracać opłaty

Efektem kontrowersyjnej uchwały NSA w sprawie zarządzania gminną gospodarką odpadami może być konieczność zwrotu opłaty za śmieci.

Publikacja: 09.01.2017 07:29

Odbiór odpadów: czy miasta będą zwracać opłaty

Foto: Fotorzepa, Sławomir Mielnik

Rada gminy nie może upoważnić zarządu spółki komunalnej ani też kierownika gminnej jednostki czy zakładu budżetowego do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji publicznej w sprawach dotyczących opłaty śmieciowej. Tak wynika z podjętej 19 grudnia 2016 r. uchwały siedmiu sędziów NSA (sygn. akt II FPS 3/16). Dla miast, które jak Białystok, Kraków, Sopot czy Wrocław powierzyły gospodarowanie odpadami spółkom czy jednostkom albo zakładom budżetowym, może to oznaczać duże problemy.

Uchwały do zmiany

– Co prawda uchwały NSA nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, a w konsekwencji nie wiążą organów gmin czy powiatów, ale mogą na ich działania wpływać pośrednio – wskazuje Stanisław Bułajewski, konstytucjonalista z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. – Uchwały takie wiążą bowiem sądy administracyjne, które orzekając w sprawie uchwał przekazujących zarządzanie odpadami komunalnymi spółkom, zakładom (jednostkom) budżetowym, będą musiały brać pod uwagę stanowisko NSA z 19 grudnia 2016 r. – dodaje prawnik.

– Dlatego gminy powinny ustalić, czy możliwa jest (a jeśli tak, to w jakim zakresie) zmiana po stronie organu prowadzącego postępowanie np. w sprawie opłat za śmieci oraz jakie są jej skutki – wskazuje Maciej Kiełbus, partner w kancelarii Dr Krystian Ziemski & Partners. – Powinny też ustalić, czy właściciele nieruchomości muszą składać nowe deklaracje o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami – mówi „Rz". I dodaje, że zmiany organizacyjne mogą się wiązać z koniecznością przeniesienia pracowników. – Co może być problemem w przypadku relacji spółka komunalna – urząd gminy – wskazuje Maciej Kiełbus.

Miasta badają

– Wydział Gospodarki Komunalnej UM Krakowa wystąpił do radców prawnych Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania Sp. z o.o. oraz Wydziału Podatków i Opłat UM Krakowa o opinię w sprawie dalszego obowiązywania uchwały rady w sprawie upoważnienia zarządu MPO Sp. z o.o. do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi – informuje Monika Chylaszek, rzecznik prasowy Krakowa.

Po ich otrzymaniu władze Krakowa zadecydują o dalszych działaniach w sprawie zasad zarządzania systemem gospodarowania odpadami.

Problem opłat

A co gdy sąd uchyli gminną uchwałę w sprawie powierzenia zarządzania gospodarką odpadami np. spółce?

– Stwierdzenie nieważności uchwały oznacza jej usunięcie z obrotu prawnego od daty podjęcia – wskazuje Maciej Kiełbus. – Taki wyrok może skutkować kolejnymi sporami dotyczącymi np. zwrotu pobranych np. przez spółkę opłat za odbiór śmieci – dodaje.

Czy groźba zwrotu opłat jest realna? Być może przekonamy się wkrótce, kiedy NSA rozpatrzy skargę wrocławskich spółdzielni mieszkaniowych, domagających się stwierdzenia nieważności uchwały upoważniającej spółkę do załatwienia indywidualnych spraw z zakresu gospodarowania odpadami (sygn. akt II SA/Wr 641/14).

masz pytanie, wyślij e-mail do autora: m.cyrankiewicz@rp.pl

Opinia

Mariusz Filipek, partner zarządzający w Kancelarii Prawnej Filipek & Kamiński sp. kom.

Jeżeli sądy administracyjne będą teraz orzekać nieważność uchwał gminnych rad w sprawie upoważnienia zarządu spółki komunalnej do załatwiania spraw indywidualnych z zakresu utrzymania czystości i porządku w gminie, to będzie to podstawa do dochodzenia zwrotu opłat za odbiór i zagospodarowanie odpadów. Trzeba bowiem zawsze liczyć się z konsekwencjami naruszenia przepisów wyznaczających kompetencje (właściwość) organów administracji publicznej. Skoro nastąpiło przekroczenie delegacji ustawowej przez udzielenie upoważnienia zarządowi spółki komunalnej do wydawania decyzji administracyjnych, to tym samym należy rozważyć, czy dla tak uzyskanych danin publicznych można znaleźć podstawę prawną. A jeżeli nie, to rozważyć konieczność ich zwrotu.

Rada gminy nie może upoważnić zarządu spółki komunalnej ani też kierownika gminnej jednostki czy zakładu budżetowego do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji publicznej w sprawach dotyczących opłaty śmieciowej. Tak wynika z podjętej 19 grudnia 2016 r. uchwały siedmiu sędziów NSA (sygn. akt II FPS 3/16). Dla miast, które jak Białystok, Kraków, Sopot czy Wrocław powierzyły gospodarowanie odpadami spółkom czy jednostkom albo zakładom budżetowym, może to oznaczać duże problemy.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Edukacja i wychowanie
Jedna lekcja religii w szkołach, dwie w przedszkolach i grupy międzyszkolne. Jest projekt zmian
Prawo dla Ciebie
Nowy obowiązek dla właścicieli psów i kotów. Znamy szacowany koszt
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw