Ułatwienia w nabywaniu budynków i lokali już obowiązują

Takie rozwiązanie wprowadza obowiązująca od 7 stycznia 2010 r. [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=333887]nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami (opublikowana w DzU z 2009 r. nr 206, poz. 1590)[/link].

Uściślając, zmieniony jej treścią art. 34, do którego dodany został nowy ustęp 6a.

Nakazuje on stosować przepis art. 34 ust. 6 do budynków mieszkalnych lub użytkowych stanowiących w całości przedmiot najmu lub dzierżawy.

W konsekwencji przepis ten upoważnia radę gminy (powiatu) lub sejmik do podjęcia uchwały, w której przyznane zostanie najemcy lub dzierżawcy budynku mieszkalnego albo użytkowego pierwszeństwo w ich nabyciu.

To jednak nie wszystko. Nowelizacja dodała do art. 34 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=175872]ustawy o gospodarce nieruchomościami[/link] ust. 6b, zgodnie z którym [b]w przypadku realizacji pierwszeństwa w nabywaniu lokali lub budynków (mieszkalnych, użytkowych) przedmiotem zbycia jest również grunt niezbędny do racjonalnego korzystania ze sprzedawanych w tym trybie nieruchomości. [/b]

Zaznaczyć w tym miejscu trzeba, że jeżeli nieruchomość jest zbywana na rzecz osoby, której przysługuje pierwszeństwo w jej nabyciu, to odbywa się to bez konieczności organizowania przetargu (art. 37 ust. 2 pkt 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami).

[srodtytul]Rozwiane wątpliwości[/srodtytul]

Zgodnie z art. 37 ust. 1 omawianej ustawy zasadą jest to że stanowiące własność Skarbu Państwa, powiatu czy gminy nieruchomości mogą być zbywane (np. sprzedawane) wyłącznie po przeprowadzeniu przetargu. Taka sama zasada obowiązuje, gdy np. gminna nieruchomość ma być przedmiotem umowy najmu lub dzierżawy zawartej na okres dłuższy niż trzy lata albo na czas nieoznaczony.

Co prawda, art. 37 ust. 4 przewidywał możliwość zawarcia takich umów w drodze bezprzetargowej, ale jego redakcja budziła wątpliwości.

Ustawodawca nakazywał w nim odpowiednie stosowanie art. 37 ust. 1 przy zawieraniu umów dzierżawy, najmu lub użytkowania na czas oznaczony dłuższy niż trzy lata lub na czas nieoznaczony, zastrzegając jednocześnie, że wojewoda albo odpowiednia rada lub sejmik mogą wyrazić zgodę na odstąpienie od obowiązku przetargowego trybu zawarcia tych umów.

Kłopoty interpretacyjne rodziło właśnie odesłanie do art. 37 ust. 1. Sądy administracyjne uznawały bowiem, że w jego wyniku art. 37 ust. 4 nie może być samodzielną podstawą do podjęcia np. przez radę gminy uchwały w sprawie odstąpienia od przetargu, wskazując, że do podjęcia takiej uchwały konieczne jest wystąpienie przesłanek, o których mowa w art. 37 ust. 2 lub 3 (więcej na ten temat w GPP z 2 listopada 2009 r. nr 214 s. 8).

Uchwalona 5 listopada 2009 r. nowelizacja te wątpliwości interpretacyjne rozwiała. Zmieniła bowiem treść art. 37 ust. 4, usuwając z niego odesłanie do ustępu 1 omawianego artykułu i nadając mu następującą treść:

[b]zawarcie umów użytkowania, najmu lub dzierżawy na czas oznaczony dłuższy niż trzy lata lub na czas nieoznaczony następuje w drodze przetargu. Wojewoda albo odpowiednia rada lub sejmik mogą wyrazić zgodę na odstąpienie od obowiązku przetargowego[/b] trybu zawarcia tych umów.

[srodtytul]Bonifikata na zasadach określonych w uchwale[/srodtytul]

Znowelizowane przepisy precyzują zasady udzielania bonifikaty przy sprzedaży nieruchomości. Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem art. 68 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami bonifikaty udziela właściwy organ (wójt, burmistrz, prezydent miasta), jeśli występują przesłanki wymienione w pkt 1 – 11 tego przepisu.

Jednocześnie wymaga to wyrażenia przez organ stanowiący (np. radę gminy) zgody na udzielenie bonifikaty. W praktyce stosowania tego przepisu pojawiały się wątpliwości, które w szczególności dotyczyły ustalenia, czy zgoda na udzielenie bonifikaty może mieć charakter ogólny, czy też winna być wyrażana przez organ indywidualnie w sprawach dotyczących konkretnie zdefiniowanych nieruchomości.

Ostatecznie ustawodawca uznał, że wystarczające będzie przyznanie organom stanowiącym kompetencji do podejmowania w tych sprawach uchwał o charakterze generalnym.