Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji zapowiedziało, że zakończy prace nad projektem ustawy o metropoliach do końca maja 2008 r. Nad jego przygotowaniem czuwa prof. Michał Kulesza, doradca ministra. Podobny dokument powstaje na zlecenie wojewody śląskiego Zygmunta Łukaszczyka. Unia Metropolii Polskich popiera z kolei projekt prof. Huberta Izdebskiego, przekazany w poprzedniej kadencji ówczesnej minister rozwoju regionalnego Grażynie Gęsickiej.
Jak powiedziała „Rzeczpospolitej” Wioletta Paprocka, rzecznik prasowy resortu, rządowa ustawa metropolitalna ułatwi politykę przestrzenną, modernizację i ujednolicenie infrastruktury w ramach metropolii, będzie promować rozwiązania komunikacji i transportu oraz ochrony środowiska. Pozwoli też na szybszy rozwój aglomeracji, które w stosunku do europejskich mają charakter regionalny. Ostateczny projekt dokumentu powstanie w drodze dialogu i konsultacji z przedstawicielami samorządów. MSWiA zapewnia, że weźmie pod uwagę wszystkie dotychczasowe opracowania. Czy jednak będzie to możliwe, skoro poglądy na rolę metropolii profesorów Kuleszy i Izdebskiego różnią się zasadniczo? A gdzie miejsce dla regionalnego projektu śląskiego?
Prof. Kulesza opowiada się za projektem kompromisowym, aby ustawa metropolitalna nie odbierała gminom i powiatom ich kompetencji na rzecz zespołu metropolitalnego. Uważa też, że rola tego zespołu nie polega na przejmowaniu zadań gminnych. Chodzi o funkcję koordynacyjną i uchwały programowe wiążące gminy i powiaty.
– Gdyby udało się stworzyć kompromis, sądzę, że byłaby to regulacja do zaakceptowania przez wszystkie duże aglomeracje w Polsce. Tak zbudowana ustawa umożliwiałaby modyfikacje konieczne w każdym indywidualnym przypadku. Zasady funkcjonowania takiego zespołu metropolitalnego regulowałby statut – powiedział prof. Michał Kulesza. – Podkreślam jednak, że to mój pogląd, a nie rządu.
Inaczej ocenia rolę zespołów metropolitalnych prof. Henryk Izdebski. W jego projekcie następuje wyodrębnienie publicznych obszarów metropolitalnych jako powiatów metropolitalnych. Stolica zyskuje status regionalny. Obszary metropolitalne przejmują niektóre zadania jednostek w nim położonych, np. uchwalanie planów zagospodarowania przestrzennego, zadania oświatowe, zarządzanie drogami gminnymi, wojewódzkimi oraz krajowymi. O ile więc prof. Kulesza widzi w zespołach rolę koordynatora zadań, o tyle prof. Izdebski przekazuje im pewne zadania.