Ile trzeba odczekać przed zawarciem umowy

Co do zasady zamawiający nie może zawrzeć umowy w sprawie zamówienia publicznego przed upływem odpowiedniego terminu od przesłania, co (zgodnie z [b]wyrokiem SO w Warszawie z 10 września 2007 r., sygn. akt V Ca 1151/07)[/b] oznacza nadanie, a nie doręczenie, zawiadomienia o wyborze oferty.

Terminy na zawarcie umowy zależą od wartości przedmiotu zamówienia oraz środków komunikacji zastosowanych do przesłania informacji o wyborze oferty. Gdy zamawiający korzysta z formy pisemnej, są one odpowiednio dłuższe, gdyż niezbędne jest uwzględnienie czasu, w którym następuje doręczenie przesłanej informacji. Terminy te wynoszą 15 lub dziesięć dni, odpowiednio w zamówieniach o wartości większej lub mniejszej.

[srodtytul]Faksem szybciej[/srodtytul]

Przy wykorzystaniu formy faksu lub drogi elektronicznej terminy wynoszą odpowiednio dziesięć lub pięć dni. Zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego przed upływem wskazanego w ustawie terminu skutkuje jej unieważnieniem, jeśli zgodnie z art. 146 ust. 1 pkt 3 uniemożliwi to KIO rozpatrzenie odwołania, zanim została ona zawarta.

Zawarcie umowy nie wstrzymuje więc rozpatrzenia odwołania, ale nawet gdy odwołanie jest niezasadne, umowa musi zostać unieważniona, jeżeli została zawarta przedwcześnie (czyli zarówno przed terminem, jak i przed rozpatrzeniem odwołania).

[srodtytul]Gdy jest tylko jeden zainteresowany[/srodtytul]

Zachowanie ustawowych terminów na zawarcie umowy nie jest konieczne, gdy w chwili zawierania umowy nie ma innych wykonawców, którzy mogą się skutecznie ubiegać o udzielenie zamówienia. Chodzi o sytuacje, gdy w przetargu nieograniczonym złożono tylko jedną ofertę, a w przypadku trybów dwustopniowych – gdy dodatkowo nie toczą się już i toczyć nie będą ze względu na upływ terminu postępowania odwoławcze dotyczące wykluczenia z postępowania.

Nadto we wszystkich postępowaniach o wartości mniejszej od progów unijnych, gdy nie dokonywano czynności, na którą przysługuje odwołanie.

[srodtytul]Negocjacje bez ogłoszenia[/srodtytul]

Szczególna sytuacja dotyczy trybu negocjacji bez ogłoszenia, w którym umowa może być zawierana bez odczekania ustawowych terminów, mimo że przysługują środki ochrony prawnej wobec czynności oceny ofert dokonanej przez zamawiającego. Jeśli zamawiający prowadził postępowanie bez zamieszczenia ogłoszenia o zamiarze zawarcia umowy (według art. 62 ust. 2a [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=5F49DEE6A280A215ACEBBE1DC9C31D16?n=1&id=183332&wid=233273]prawo zamówień publicznych[/link]), odwołanie może być wnoszone w terminach, o których mowa w art. 182 ust 4 pzp, a więc po zawarciu umowy.

Jeśli ogłoszenie o zamiarze zawarcia umowy było publikowane, termin wniesienia odwołania określa art. 182 ust. 1, rozpoczynając jego liczenie od przesłania informacji o wyborze oferty.

Wykonawcy, będąc na podstawie art. 92 ust. 1pkt 4 informowani o terminie, po którego upływie umowa może być zawarta, powinni mieć to na względzie, korzystając ze środków ochrony prawnej.

Jeśli bowiem wniosą odwołanie po tym terminie, choć z zachowaniem terminów, o których mowa w art. 182 ust. 1 pzp, to KIO, rozpatrując je – podobnie jak w przypadku odwołania wnoszonego po zawarciu umowy zgodnie z art. 182 ust. 4 – orzeknie wyłącznie sankcje wynikające z art. 192 ust. 3 pkt 2 i 3 pzp. Nie będzie natomiast mogła orzec unieważnienia czynności w postępowaniu i nakazać powtórnej oceny oferty.

[srodtytul]Cała procedura na nowo[/srodtytul]

Rozwiązanie dopuszczające zawarcie umowy przed upływem terminu na wniesienie środków ochrony prawnej wobec czynności wyboru ofert należy ocenić jednoznacznie negatywnie. Wykonawcy, których bezprawnie wykluczono, odrzucono ich oferty lub z innych powodów nie uznano ich oferty za najkorzystniejszą, tracą bowiem szansę na uzyskanie zamówienia.

Nawet bowiem po unieważnieniu umowy przez KIO ponowna ocena ofert nie jest możliwa, a tym samym uzyskanie zamówienia zależy wyłącznie od tego, czy zamawiający zdecyduje się wszcząć kolejne postępowanie.

Z punktu widzenia zamawiających rozwiązanie jest równie dokuczliwe. Zamiast prostego powtórzenia czynności i ponownego wyboru oferty będą bowiem musieli od początku przeprowadzić całe postępowanie, co spowoduje znaczne wydłużenie czasu na udzielenie zamówienia.