Ostatnie ogólnokrajowe referendum odbyło się bowiem w 2003 r. Dotyczyło bardzo ważnej kwestii – wejścia Polski do Unii Europejskiej. Zresztą zgodnie z konstytucją referendum ogólnokrajowe można zarządzić tylko w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa.
Więcej było referendów lokalnych: w latach 2010–2014 w 85 gminach odbyło się ich 111, w tym 81 dotyczących odwołania organów wykonawczych przed upływem kadencji, a 30 organów stanowiących. Ważnych było 16 referendów, w pozostałych frekwencja nie osiągnęła wymaganego progu.
W ustawie o referendum lokalnym, tak samo jak w ogólnopolskim, nie ma przepisów mówiących, że raz zarządzone referendum można odwołać. Czy to oznacza, że odwołanie jest niedopuszczalne?
– Zasadą jest, że czynność odwrotna w stosunku do powziętej powinna być podjęta przez to samo gremium decyzyjne – mówi Stefan Płażek, adiunkt w Katedrze Prawa Samorządowego Uniwersytetu Jagiellońskiego. – Oznacza to, że wniosku w sprawie referendum lokalnego pochodzącego od mieszkańców nie może wycofać rada gminy. Tylko grupa mieszkańców mogłaby wycofać swój wniosek. Ekspert dodaje jednak, że odwołanie wniosku w sprawie przeprowadzenia referendum byłoby dopuszczalne tylko do pewnego momentu.
Uprawnienia prezydenta co do referendum przez niego zarządzonego też muszą być wyłożone, gdyż nie są wprost napisane.
