Tajemne księgi malarza

Wystawę Zbigniewa Makowskiego Muzeum Narodowe we Wrocławiu zorganizowało z okazji 85 urodzin wybitnego artysty.

Publikacja: 12.10.2015 11:39

Foto: materiały prasowe

Można na niej zobaczyć ponad sto prac znakomitego malarza i rysownika, w większości prezentowanych po raz pierwszy, pochodzących z jego własnej kolekcji. Dominują oryginalne księgi artystyczne, które wykonuje własnoręcznie: maluje gwaszem, tuszem i akwarelą, rysuje ołówkiem, kaligrafuje, zszywa.

Te autorskie dzieła mają rozpoznawalny już na pierwszy rzut oka styl. Są wizyjne, a jednocześnie niezwykle erudycyjne. Zawierają mnóstwo odniesień do różnych kultur i dzieł sztuki, matematyki, filozofii, muzyki, kabały, nauk tajemnych. Posługuje się też wielojęzycznymi cytatami literackimi, bo obraz i słowo są w nich równorzędne.

Przyciągają uwagę żywymi barwami i nie przestają intrygować powracającymi symbolami (schody, labirynty, kule, piramidy, fragmenty antycznej architektury, kielichy, karty do gry). Opisują uniwersalne prawa życia i śmierci, chociaż mogą wydawać się trudne do rozszyfrowania. Ukryte sensy spowija aura tajemnicy i mistycyzmu.

Dzieła Makowskiego wymagają odnalezienia klucza do ich odczytania. Przypominające rebusy księgi angażują wyobraźnie i intelekt widza. Zdarza się także, że pozostają nierozwiązaną zagadką. Kompozycje artysty łączą obrazy i skojarzenia z surrealistyczną swobodą, a jednocześnie budzą podziw precyzyjną techniką wykonania.

Rozpoznawalne autorskie książki Zbigniew Makowski zaczął tworzyć w latach sześćdziesiątych po powrocie z kilkumiesięcznego pobytu w Paryżu, podczas którego brał udział w pokazie „Le Mouvement Surréaliste et le Mouvement Phases" i miał okazję zetknąć się z Andre Bretonem. Ale surrealizm to tylko jeden z impulsów rozległych pasji artysty.

Jego wcześniejsze eksperymenty ze sztuką książki miały nieco inny charakter. W pierwszych tego typu dziełach, jak pisze Magdalena Szafkowska, kuratorka wrocławskiej  wystawy  „wykorzystywał do swoich celów stare, solidne, drukowane na szlachetnym, spłowiałym papierze księgi. Ich pierwotna zawartość nie miały dla niego większego znaczenia – zamalowywał ich strony, dziurawił, nadając im nowy kształt oraz sens”.

Artysta jest laureatem Nagrody Krytyki Artystycznej im. Cypriana Kamila Norwida oraz Nagrody im. Kazimierza Ostrowskiego. Jego rozbudowaną kompozycję „Mirabilitas secundum diversos modos exire potest a rebus” rząd Rzeczpospolitej podarował genewskiej siedzibie ONZ.

Tematyka  i stylistyka obrazów Zbigniewa Makowskiego pozostaje podobna do ksiąg. Artysta wykreował niepowtarzalny świat i  konsekwentnie podąża własną drogą, nie tracąc niezależności i wiary w słuszność swoich wyborów.

Wystawa „Księgi artystyczne Zbigniewa Makowskiego” czynna do 15 listopada

Można na niej zobaczyć ponad sto prac znakomitego malarza i rysownika, w większości prezentowanych po raz pierwszy, pochodzących z jego własnej kolekcji. Dominują oryginalne księgi artystyczne, które wykonuje własnoręcznie: maluje gwaszem, tuszem i akwarelą, rysuje ołówkiem, kaligrafuje, zszywa.

Te autorskie dzieła mają rozpoznawalny już na pierwszy rzut oka styl. Są wizyjne, a jednocześnie niezwykle erudycyjne. Zawierają mnóstwo odniesień do różnych kultur i dzieł sztuki, matematyki, filozofii, muzyki, kabały, nauk tajemnych. Posługuje się też wielojęzycznymi cytatami literackimi, bo obraz i słowo są w nich równorzędne.

Ten artykuł przeczytasz z aktywną subskrypcją rp.pl

Zyskaj dostęp do ekskluzywnych treści najbardziej opiniotwórczego medium w Polsce

Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Rzetelne informacje, różne perspektywy, komentarze i opinie. Artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.

Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Rzeźba
Ai Weiwei w Parku Rzeźby na Bródnie
Rzeźba
Ponad dwadzieścia XVIII-wiecznych rzeźb. To wszystko do zobaczenia na Wawelu
Rzeźba
Lwowska rzeźba rokokowa: arcydzieła z muzeów Ukrainy na Wawelu
Sztuka
Omenaa Mensah i polskie artystki tworzą nowy rozdział Biennale na Malcie