Ogrom polskich firm skarży się na brak wykwalifikowanych rąk do pracy

W ogłoszonym we wtorek badaniu Polskiego Instytutu Ekonomicznego aż 91 proc. firm wskazało, że problemy ze zdobyciem pracowników o odpowiednich kompetencjach są barierą w działalności, przy czym dla jednej trzeciej jest ona bardzo silna.

45 proc. firm narzeka na deficyt branżowych kompetencji specjalistycznych. Ich niedobór najbardziej doskwiera firmom TSL (71 proc.) i IT (65 proc.), ale ma też z tym problem ponad połowa przedsiębiorstw budowlanych i handlowych. Jak jednak zwraca uwagę Katarzyna Dębkowska, szefowa zespołu foresightu gospodarczego PIE, najbardziej deficytową kompetencją okazała się teraz kreatywność, czyli łatwość znajdowania nieoczywistych rozwiązań. Jej niedobór, który odczuwa 48 proc. pracodawców, jest dotkliwy częściej niż deficyt branżowych umiejętności. W pierwszej piątce kompetencji, których najbardziej brakuje teraz firmom, przeważają te określane jako „miękkie”; w tym umiejętność współpracy z innymi, krytyczne myślenie, rozwiązywanie złożonych problemów. – Kompetencje miękkie ułatwiają odnalezienie się w różnych branżach – zwraca uwagę Dębkowska.

Potrzebne inwestycje

Zdaniem firm badanych przez PIE w przyszłości kompetencje miękkie będą miały większe znaczenie niż te twarde (cyfrowe i specjalistyczne), a kluczowa stanie się umiejętność działania w sytuacji niepewności. Jak przyznaje Katatarzyna Dębkowska, wobec niedoborów kompetencyjnych zaskoczeniem jest niewielka skala inwestycji w kapitał ludzki.

Tylko co piąta firma poczyniła w 2021 r. takie inwestycje, które w tym roku planuje 22 proc. – Dopiero, gdy firmy staną pod ścianą, zrozumieją, że ważniejsze są inwestycje w kapitał ludzki niż w rzeczowe aktywa trwałe – komentuje Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek. Dodaje, że bez inwestycji w kapitał ludzki trudno włączyć do rynku pracy uchodźców z Ukrainy. Wielu z nich ma potrzebne kompetencje, ale barierą jest brak znajomości języka polskiego. Inni z kolei potrzebują przygotowania zawodowego.