Ile głosów, tyle mandatów? Nic bardziej mylnego. Doskonale pokazują to wyniki wyborów parlamentarnych 2019 r., gdzie wygrało PiS, choć dostało aż 906 tys. 889 głosów mniej niż razem opozycyjne KO, PSL i SLD. Platforma startowała wtedy w koalicji z Inicjatywą Polską Barbary Nowackiej i Zielonymi, wcześniej wchłaniając Nowoczesną, ale nie wystarczyło jej elektoratu, by pokonać partię Jarosława Kaczyńskiego – miała blisko 3 mln głosów mniej.

Co ważne, PiS nie stworzył ani koalicji, ani nowej nazwy – postawił na własny, sprawdzony szyld, mimo iż wchłonął gowinowców i ziobrystów. Uzbierał aż 8 051 935 głosów, co dało mu 43,59 proc. i 235 mandatów. Na Koalicję Obywatelską oddano 5 060 355 głosów, to jest 27,40 proc., na SLD (w tym Razem i Wiosna Roberta Biedronia) 2 319 946 głosów (12,56 proc.), a PSL – 1 578 523 (8,55 proc.). Na Konfederację zagłosowało 1 256 953 wyborców (6,81 proc.), a na komitet Bezpartyjni i Samorządowcy – 144 773 (0,78 proc. – poniżej progu wyborczego).

Czytaj więcej

Polityka

Najnowszy sondaż: Konfederacja wyprzedziła Polskę 2050 i Lewicę

Największy wzrost poparcia odnotowała Konfederacja, największy spadek - Polska 2050 Szymona Hołow...

Znana marka

PiS wygrało „matematycznie”, w wartościach bezwzględnych, w zdecydowanej większości województw, okręgów wyborczych i powiatów. Jednak gdyby zsumować wyniki osiągnięte przez komitety opozycji „anty-PiS”, de facto PiS zyskało przewagę nad opozycją tylko w pięciu województwach w kraju, na ścianie wschodniej.

Czy gdyby opozycyjne ugrupowania utworzyły wtedy jeden blok, to rządziłby Polską? – Tak prostego przełożenia nie ma – podkreśla dr hab. Bartłomiej Biskup, politolog z UW, ekspert od kampanii wyborczych. Dlaczego?

– Zapewne część wyborców nie poszłaby na wybory, bo nie utożsamia się z ugrupowaniem koalicyjnym jako całością. Pamiętajmy, że jak się połączy partie w koalicje wyborcze, to one muszą być przede wszystkim rozpoznawalną, znaną marką – nie wystarczy ją ogłosić przed wyborami. Tak jak PiS poszedł do ostatnich wyborów jako PiS, nie tworząc nowej nazwy ani logo. Bo najmocniejszy podmiot ma najlepszą markę – dodaje politolog.

Czytaj więcej

Polityka

Czarnek: Tusk napiera na jedną listę, bo chce wchłonąć opozycję

Donald Tusk, oprócz tego, że chciałby wygrać wybory – czego nie zrobi – to chciałby na pewno prze...

Promocja jedności

Ważne w sukcesie są też tzw. lokomotywy – rozpoznawalne nazwiska polityków. Np. premier Mateusz Morawiecki, „spadochroniarz” startujący z Katowic zdobył aż 133 tys. 687 głosów ze 184 tys., które PiS otrzymał w stolicy Śląska. Jarosław Kaczyński, „jedynka” w Warszawie, zgarnął ponad 248 tys. głosów na blisko 380 tys. oddanych (wygenerował 6 mandatów), Małgorzata Kidawa-Błońska (ponad 416 tys. głosów na 581 tys. oddanych w tym okręgu) i aż 9 mandatów.

Zgadza się z tym Krzysztof Brejza, polityk PO, który w 2019 r. był szefem kampanii KO. – Ludzie promują jedność i gdybym miał podać jedną najważniejszą cechę wygranej, to byłaby właśnie jedność – mówi Brejza. Jego zdaniem wyborcy chcą jednego, silnego gracza, co pokazały wybory w 2015 i 2019 r. – Ordynacją wyborczą rządzi matematyka. A większą siłę przełożenia głosów na mandaty ma duża partia, głosy partii 5–6 proc. w mniejszym stopniu materializują się w formie mandatu. Do tego dochodzi duże ryzyko z progiem wyborczym – wylicza Krzysztof Brejza.

Czytaj więcej

Polityka

Sawicki: Trzy listy opozycji dadzą jej najlepszy wynik w wyborach

Porozumienie polityczne powinno zostać zawarte do końca kwietnia - mówił Marek Sawicki, poseł PSL...

Nie ma też prostego przełożenia liczby głosów na mandat, bo sprawę komplikują okręgi (jest ich 41, a liczbę mandatów określa liczba zarejestrowanych w nim mieszkańców). Pokazują to także wyniki chociażby Konfederacji i PSL. Ludowcy dostali 1,5 mln głosów i zgarnęli 30 mandatów, a Konfederacja dostała zaledwie 11 mandatów przy niewiele mniejszym udziale głosów (ponad 1,2 mln).