Polska: 150 warzelni rzemieslniczych na rynku

Prace nad warzelnią Pinty w okolicach Bielska-Białej mają ruszyć wiosną przyszłego roku, a produkcja piwa ruszy tam w połowie 2018 r. Browar, w którym pracę znajdzie kilkadziesiąt osób, będzie kosztował 12 mln zł. Jego budowę dofinansuje Cedric Gendaj, współwłaściciel firmy SmakPiwa.pl, importującej do Polski piwa rzemieślnicze z Europy i Stanów Zjednoczonych.

– Po uruchomieniu naszego browaru będziemy mogli produkować 15 tys. hl piwa rocznie – mówi Ziemowit Fałat, współwłaściciel browaru Pinta. – Docelowo będziemy w stanie zwiększyć moce do 50 tys. hl – dodaje.

Lubimy niszowe trunki

Pinta, której udziałowcami są także Grzegorz Zwierzyna i Marek Semla, powstała pięć lat temu jako browar kontraktowy. To oznacza, że zleca produkcję piwa według własnych receptur innym warzelniom. Obecnie Pinta współpracuje z browarami w Zawierciu i Zarzeczu k. Żywca. Popyt na jej piwa rośnie jednak tak szybko, że możliwości obu zakładów przestają wystarczać.

– Browar, który zbudujemy, umożliwi nam nie tylko własną produkcję, ale będzie również centrum skupiającym miłośników piw rzemieślniczych z Polski – zapowiada Fałat.

A tych nad Wisłą jest coraz więcej. W ślad za tym rośnie liczba browarów rzemieślniczych, gdzie powstaje piwo autorskie (można wskazać twórcę każdej receptury). W ciągu ostatnich pięciu lat, czyli od początku piwnej rewolucji w Polsce, powstało blisko 150 takich kraftowych warzelni (od ang. craft oznaczającego rękodzieło).

W gronie tym znajdują się zarówno mikrozakłady produkcyjne, jak i browary kontraktowe czy restauracyjne. Dla porównania, jeszcze w 2013 r. nad Wisłą było w sumie 97 producentów piwa, a w 2010 r. zaledwie 65 – podaje Stowarzyszenie Regionalnych Browarów Polskich (SRBP)

Na tym z pewnością się nie skończy, bo szacuje się, że blisko 80 kolejnych browarów kraftowych jest w budowie.

– Obecnie pracujemy nad siedmioma browarami, m.in. w Poznaniu, Białymstoku, Katowicach i Budziszynie – mówi Andrzej Gałasiewicz, właściciel firmy Minibrowary.pl, która robi małe warzelnie na zamówienie. – Kolejni chętni już czekają – dodaje.

Jak zaznacza, na realizację zamówienia trzeba czekać dziewięć miesięcy, a nie pół roku, jak jeszcze kilka lat temu.

Gonimy Zachód

– W ciągu dziesięciu lat powstanie jeszcze 500 nowych browarów, w większości warzących nie więcej niż 3 tys. hl piwa rocznie – uważa Ziemowit Fałat.

To wciąż mniej niż w krajach, gdzie piwna rewolucja zaczęła się wcześniej niż w Polsce. W Stanach Zjednoczonych, gdzie ćwierć wieku temu narodziła się browarnicza awangarda, działa prawie 5 tys. warzelni. Blisko 1 tys. browarów ma kojarzona z winami czy koniakiem Francja.

Polska jest natomiast liderem piwowarstwa rzemieślniczego w Europie Środkowo-Wschodniej, a – jak zaznacza Grzegorz Zwierzyna – Niemcy, Czesi, Słowacy, Rumuni, Ukraińcy są daleko za nami.

Ponadto nasze browary rzemieślnicze dorównują pomysłowością i asortymentem warzelniom na tak dojrzałych rynkach, jak USA, Wielka Brytania, Skandynawia czy Włochy. – Siła Polski ma swoje źródła w bardzo popularnym ruchu piwowarstwa domowego – zaznacza Zwierzyna.

Szacuje się, że w Polsce piwo w domu choć raz zrobiło już 100 tys. naszych rodaków. Regularnie trunki chmielowe warzy metodami domowymi blisko 30 tys. osób.

Warzelnie rzemieślnicze są aktualnie w stanie wytworzyć łącznie około 150 tys. hl piwa. To stanowi niecałe 0,5 proc. całego rynku piwa w Polsce. Za dziesięć lat, jak szacuje branża, piwni rzemieślnicy mogą zdobyć nawet 6 proc. rynku.

Pomimo niewielkich udziałów, piwna awangarda ożywia nasycony rynek piwa w Polsce.

– Browary rzemieślnicze nadal produkują bardzo małą ilość piwa w skali całego rynku. Ich bogata i ciekawa oferta powoduje jednak, że także duże przemysłowe browary próbują urozmaicać swoje portfolio – mówi Jacek Materski, współwłaściciel Artezana, pierwszego zbudowanego od zera browaru rzemieślniczego w Polsce (powstał w 2012 r.).

W 2015 r. łączna sprzedaż piwnych specjalności, czyli m.in. piw pszenicznych i porterów, zwiększyła się o ok. 15 proc. W ofercie największych piw pojawiły się także nowofalowe style, jak np. APA. Sprzedaje je pod swoją flagową marką Grupa Żywiec, wicelider rynku piwa w Polsce.

Nowe piwa, wraz z dobrą pogodą i piłkarskim Euro 2016, sprawiły, że w pierwszej połowie 2016 r. łączna sprzedaż piw nad Wisłą mogła się zwiększyć od 4,5 do 5 proc. w porównaniu z tym samym okresem rok wcześniej. W całym 2015 r. urosła o niespełna 1 proc. Wtedy także powstało w Polsce blisko 1 tys. nowych piw, czyli dwa razy więcej niż rok wcześniej. W tym roku liczba nowości nie powinna być mniejsza. Sama Pinta w ciągu pięciu lat działalności uwarzyła 77 chmielowych trunków.

Wymagania idą w górę

Polskie piwa rzemieślnicze są też coraz bardziej znane za granicą. – Wysyłamy regularnie piwo do Włoch. Mamy zapytania z Holandii, Hiszpanii, Francji i Norwegii – mówi Jacek Materski. – Najczęściej jednak importerzy wymagają długiego terminu przydatności do spożycia. To ogranicza import, bo my specjalizujemy się w świeżym piwie – dodaje.

Pomysły Pinty, by ożywiać polski rynek piwa, nie kończą się na własnym browarze. W 2017 r. firma zamierza także uruchomić swoje lokale franczyzowe w Warszawie i we Wrocławiu. Z czasem ich liczba może się zwiększyć się do sześciu-ośmiu. Pinta ma już za sobą pierwsze kroki w biznesie gastronomicznym. Od 2014 r. w Krakowie działa firmowy pub Viva La Pinta.

Rynek piw rzemieślniczych rósłby jeszcze szybciej, gdyby nie wciąż mała siła nabywcza przeciętnego Polaka (ich ceny z powodu małej skali produkcji są wyższe od cen tzw. piw masowych). Jednocześnie rosną wymagania piwoszy. – Schemat inwestora, który kupuje sprzęt, zatrudnia pracowników i produkuje po prostu piwo, już nie przejdzie – zaznacza Jan Materski.