SR wziął pod uwagę, że na podstawie art. 23 ustawy z 6 grudnia 2013 r. przewidującej częściową likwidację OFE umorzono 51,5 proc. jednostek rozrachunkowych, dlatego w ocenie SR do podziału pozostało 48,5 proc., nieumorzonej części, i ją uwzględnił w podziale. Sąd Okręgowy w Warszawie werdykt ten utrzymał. W ocenie SO uzyskane z umorzenia środki przekazane na indywidualne subkonto w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych nie stanowią majątku wspólnego i nie sposób orzekać o ich podziale. Podziałowi podlegają wyłącznie środki zgromadzone w OFE.
Kobieta odwołała się do Sądu Najwyższego, wskazując, że sądy obu instancji powinny dokonać rozliczenia środków zgromadzonych na subkoncie w ZUS, a Sąd Najwyższy podzielił jej zastrzeżenia. Wskazał, że nieprzekonujący jest argument sądów niższych instancji o publicznoprawnym charakterze tych środków, i że z tego powodu nie stanowią majątku wspólnego.
– Powinny natomiast uwzględnić fakt, że środki na subkoncie ZUS, stanowiące zewidencjonowane tam składki, zgodnie z art. 31 § 2 pkt 4 kodeksu rodzinnego są składnikiem majątku wspólnego małżonków – wskazał w uzasadnieniu sędzia SN Kamil Zaradkiewcz.
Co mówi prawo
Sędzia wskazał z kolei, że zgodnie z art. 40e ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych zwaloryzowane kwoty składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej zewidencjonowane na subkoncie podlegają podziałowi m.in. w razie rozwodu. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych odsyła zaś w tym zakresie do ustawy z 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, która w szczególności w art. 126 stanowi, że w razie rozwodu członka OFE środki zgromadzone na jego rachunku, przypadające byłemu współmałżonkowi w wyniku podziału majątku wspólnego, są przekazywane w ramach wypłaty transferowej na rachunek tego byłego współmałżonka w otwartym funduszu. Dotyczy to również składek zgromadzonych na subkoncie w ZUS.
W konsekwencji SN zwrócił w tym zakresie sprawę sądowi okręgowemu do ponownego rozpoznania.
Sygnatura akt: V CSK 22/18