SN: komorniczy spis inwentarza może być podważany nie tylko przy podziale spadku

Komorniczy spis inwentarza może być podważany nie tylko przy podziale spadku – orzekł Sąd Najwyższy.

Aktualizacja: 23.10.2020 07:39 Publikacja: 23.10.2020 07:37

SN: komorniczy spis inwentarza może być podważany nie tylko przy podziale spadku

Foto: Adobe Stock

Spis inwentarza nabiera znaczenia od zmiany prawa spadkowego przed kilku laty.Jako zasadę ustanowiła dziedziczenie z tzw. dobrodziejstwem inwentarza. Oznacza to, że spadkobierca odpowiada za długi tylko do wysokości czynnej spadku.

Spis inwentarza miewa znaczenie także gdy badany jest majątek dorobkowy, a nawet w sprawie o odszkodowanie ubezpieczeniowe.

Tak było w sprawie Beaty M. przeciwko zakładowi ubezpieczeń o odszkodowanie na podstawie art. 463 § 3 kodeksu cywilnego. Stanowi on, że sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego – tu na skutek wypadku – od sprawcy stosowne odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci znacznie się pogorszyła ich sytuacja życiowa. Dla ustalenia skali pogorszenia miała znaczenie wysokość spadku, jaki po tej śmierci odziedziczyła.

Czytaj także:

Dziedziczenie długów – czyli wszystko co musisz wiedzieć o spadku z dobrodziejstwem inwentarza

Sąd pierwszej instancji zasądził jej 564 tys. zł, a Sąd Apelacyjny w Szczecinie obniżył tę kwotę o 115 tys. zł. Sądy ustaliły, że żona mogła liczyć na uzyskanie od męża, gdyby nie doszło do śmiertelnego wypadku, 670 tys. zł. Kwota ta została pomniejszona o przysporzenie w spadkobraniu po małżonku, ale wartość tego majątku SA ustalił na podstawie protokołu ze spisu inwentarza sporządzonego przez komornika na 462 tys. zł. Z tego wdowa dziedziczyła połowę (231 tys. zł), którą odjął od ustalonego odszkodowania.

Kobieta odwołała się do Sądu Najwyższego, wskazując, że SA do rozliczenia błędnie wziął cały majątek wspólny małżonków, a powinien pomniejszyć odszkodowanie tylko o przysługującą jej połowę. Wskazywała na to w apelacji, ale SA odmówił jej przesłuchania na tę okoliczność. Dopiero SN uwzględnił jej zarzut i nakazał SA ponowne rozpatrzenie sprawy.

– Spis inwentarza to dokument urzędowy sporządzany przez komornika, a nie przez osoby uczestniczące w tej czynności, i sprowadza się do przedstawienia składu majątku spadkowego wedle poczynionych przez komornika ustaleń. Nie ma jednak przeszkód prawnych do zaprzeczania prawdziwości dokumentu urzędowego. A jest ważny dla rozstrzygnięcia sprawy o należne powódce odszkodowanie – wskazał w uzasadnieniu wyroku sędzia SN Krzysztof Strzelczyk. – Tej oceny nie zmienia fakt, że spis inwentarza powstał także na podstawie zeznań powódki, które potwierdziła na piśmie.

– Zgadzam się ze stanowiskiem SN – mówi adwokat Stefan Zientek. – Sprawa jest ciekawa. Dotychczas nie było realnej możliwości podważania dokumentu urzędowego, a jest nim spis inwentarza. Ten przypadek wiele wniesie do praktyki, bez względu na to, jak sąd apelacyjny ostatecznie spór rozstrzygnie.

Sygnatura akt: II CSK 709/18

Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów