Pracownicy samorządowi bez dodatku za nadgodziny

Za pracę wykonywaną w godzinach nadliczbowych pracownikowi samorządowemu przysługuje, według jego wyboru, wynagrodzenie albo czas wolny w tym samym wymiarze. Regulacje dotyczące tych podwładnych są przepisami szczególnymi w stosunku do zawartych w kodeksie pracy.

Publikacja: 16.05.2017 03:00

Pracownicy samorządowi bez dodatku za nadgodziny

Foto: www.sxc.hu

- Pracownik samorządowy (osoba zatrudniona w urzędzie gminy na podstawie umowy o pracę, na część etatu) na polecenie przełożonego został dłużej w pracy i przepracował jeszcze dwie godziny nadliczbowe. Obecnie domaga się finansowej rekompensaty za nadgodziny. Czy jego umowa o pracę powinna określać zasady takiej rekompensaty?

Nie. Zgodnie z art. 42 ustawy o pracownikach samorządowych (dalej u.p.s.), jeżeli wymagają tego potrzeby jednostki, w której pracownik samorządowy jest zatrudniony, to - na polecenie przełożonego – wykonuje on pracę w godzinach nadliczbowych, w tym w wyjątkowych przypadkach także w porze nocnej oraz w niedziele i święta. Regulacji tej nie stosuje się do: kobiet w ciąży oraz, bez ich zgody, do pracowników samorządowych sprawujących pieczę nad osobami wymagającymi stałej opieki lub opiekujących się dziećmi w wieku do 8 lat. Pracownikowi samorządowemu za pracę wykonywaną na polecenie przełożonego w nadgodzinach przysługuje, według jego wyboru, wynagrodzenie albo czas wolny w tym samym wymiarze, z tym że wolny czas, na wniosek pracownika, może być udzielony w okresie bezpośrednio poprzedzającym urlop wypoczynkowy lub po jego zakończeniu.

W art. 43 ust. 1 u.p.s. przewidziano, że w sprawach nieuregulowanych w u.p.s. stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu pracy (dalej k.p.). W art. 151

1

k.p. ustawodawca uregulował prawo do dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych (w wysokości 50 proc. lub 100 proc. wynagrodzenia). Natomiast w art. 151 § 5 k.p. przewidziano, że w umowie o pracę z osobą zatrudnioną w niepełnym wymiarze czasu pracy, strony powinny ustalić dopuszczalną liczbę godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy tego podwładnego, których przekroczenie uprawnia go, oprócz normalnego wynagrodzenia, do dodatku za nadgodziny.

W piśmie departamentu prawnego Głównego Inspektoratu Pracy z 25 czerwca 2009 r. (znak GPP-433-4560-42/09/PE/RP, LEX nr 22804) zwrócono jednak uwagę, że art. 42 ust. 4 u.p.s. stanowi przepis szczególny w stosunku do regulacji k.p. i nie przewiduje ani 50 proc. ani 100 proc. dodatków za nadgodziny. Za ponadwymiarową pracę pracownikowi samorządowemu należy się wynagrodzenie (bez dodatku) albo czas wolny w tym samym wymiarze. Taki podwładny jest uprawniony do wyboru formy rekompensaty. Wybór wynagrodzenia albo czasu wolnego jest alternatywą rozłączną, co oznacza, że należy mu się albo wynagrodzenie, albo czas wolny.

Z uwagi na brak obowiązku wypłacania dodatków za pracę w nadgodzinach pracownikom samorządowym, w przypadku niepełnoetatowców nie jest konieczne ustalanie w ich umowach limitów, powyżej których przysługiwałby taki dodatek.

Wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 21 stycznia 2014 r. (sygn. P 26/12, Dz.U. z 2014 r. poz. 136) uznano art. 42 ust. 4 u.p.s. – w zakresie, w jakim dotyczy pracowników samorządowych zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy - za zgodny z Konstytucją RP i Europejską Kartą Społeczną. W uzasadnieniu tego wyroku zwrócono uwagę, że porównanie art. 42 ust. 4 u.p.s. z odpowiednimi przepisami innych pragmatyk pracowniczych, obowiązujących w „służbie publicznej", prowadzi do wniosku, że regulacja ta nie jest mniej korzystna dla pracowników samorządowych w porównaniu do pracowników podlegających pozostałym pragmatykom. Właściwym obiektem porównania nie jest natomiast k.p., ukierunkowany na regulację stosunków pracy z podmiotami gospodarczymi.  —Anna Puszkarska

podstawa prawna: art. 42-43 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (tekst jedn. DzU z 2016 r. poz. 902)

podstawa prawna: art. 151-1511 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. DzU z 2016 r. poz. 1666 ze zm.)

- Pracownik samorządowy (osoba zatrudniona w urzędzie gminy na podstawie umowy o pracę, na część etatu) na polecenie przełożonego został dłużej w pracy i przepracował jeszcze dwie godziny nadliczbowe. Obecnie domaga się finansowej rekompensaty za nadgodziny. Czy jego umowa o pracę powinna określać zasady takiej rekompensaty?

Nie. Zgodnie z art. 42 ustawy o pracownikach samorządowych (dalej u.p.s.), jeżeli wymagają tego potrzeby jednostki, w której pracownik samorządowy jest zatrudniony, to - na polecenie przełożonego – wykonuje on pracę w godzinach nadliczbowych, w tym w wyjątkowych przypadkach także w porze nocnej oraz w niedziele i święta. Regulacji tej nie stosuje się do: kobiet w ciąży oraz, bez ich zgody, do pracowników samorządowych sprawujących pieczę nad osobami wymagającymi stałej opieki lub opiekujących się dziećmi w wieku do 8 lat. Pracownikowi samorządowemu za pracę wykonywaną na polecenie przełożonego w nadgodzinach przysługuje, według jego wyboru, wynagrodzenie albo czas wolny w tym samym wymiarze, z tym że wolny czas, na wniosek pracownika, może być udzielony w okresie bezpośrednio poprzedzającym urlop wypoczynkowy lub po jego zakończeniu.

Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił