Armenia chce uciec Rosji

Kluczem do zrozumienia sytuacji jest słabnąca w Erywaniu pozycja związanych z Rosją Ormian i trwające od miesięcy próby znalezienia porozumienia z Turcją i Azerbejdżanem. Ostatnio we wspieranym przez Armenię separatystycznym Górskim Karabachu odwołany został premier Ruben Wardanian, rosyjski miliarder, który pojawił się tam w listopadzie, po czym konflikt z Baku tylko się zaostrzył. Opowiadał się m.in. za zwiększeniem liczebności rosyjskich sił pokojowych w regionie i bronił Rosjan w czasie, gdy Erywań zarzucał Moskwie bierność w sprawie zablokowanego przez Azerów korytarza łaczyńskiego, jedynej drogi łączącej Armenię z Górskim Karabachem. Z przecieków medialnych wynikało, że władze azerskie za pośrednictwem m.in. UE wyrażały gotowość do rozmów w tej sprawie, ale pod warunkiem, że Wardanian opuści region. Został odsunięty ze stanowiska, ale odmówił opuszczenia Górskiego Karabachu.

Niepokoić Moskwę może też trwająca od miesięcy próba normalizacji stosunków pomiędzy Armenią a Turcją. Proces ruszył z miejsca po tym, jak Moskwa zignorowała prośby Armenii o wsparcie militarne w ramach sojuszu ODKB w trakcie 44-dniowej wojny o Górski Karabach, przegranej przez Ormian jesienią 2020 roku. Od tamtej pory doszło do kilku spotkań szefów dyplomacji Armenii i wspierającej Azerbejdżan Turcji. Po raz ostatni spotkali się 15 lutego, rozmawiali o otwarciu zamkniętej od 1993 roku granicy oraz nawiązaniu stosunków dyplomatycznych.

Relacje pomiędzy krajami istotnie się poprawiły po tym, jak Armenia wysłała pomoc humanitarną oraz 28 ratowników po niedawnym trzęsieniu ziemi w Turcji. Po raz pierwszy tymczasowo otwarto wtedy most w Margarze, jedyne przejście graniczne na rzece Araks. Kraje postanowiły nawet zbudować odpowiednią infrastrukturę, by można było otworzyć je na stałe. W środę szef resortu gospodarki Armenii Wagan Kerobian mówił, że otwarcie granicy będzie szansą dla armeńskiego eksportu. A co za tym idzie – zmniejszy zależność gospodarczą i polityczną kraju od Rosji.