To efekt wystąpienia rzecznika praw obywatelskich Marcina Wiącka do minister finansów Magdaleny Rzeczkowskiej.
RPO dostaje skargi na organy podatkowe, które nie nie respektują praw spadkobierców do skorzystania przez nich z ulg i zwolnień podatkowych. Jedna z indywidualnych interpretacji podatkowych dotyczyła ulgi termomodernizacyjnej po śmierci osoby najbliższej. Matka i córka poniosły wydatki na panele fotowoltaiczne oraz pompy ciepła, lecz faktura dokumentująca wydatek została wystawiona na ówczesnego właściciela nieruchomości - na matkę. Po jej nagłej śmierci córka zapytała fiskusa, czy może skorzystać z prawa do ulgi termomodernizacyjnej - jako jedyny spadkobierca testamentowy, gdy faktura VAT została wystawiona na zmarłą.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odpowiedział, że to niemożliwe, ponieważ w drodze dziedziczenia nie można wstąpić w prawo do ulgi przysługującej osobie zmarłej. W uzasadnieniu podkreślono, że skoro fakturę wystawiono na zmarłą matkę, to wyłącznie ją można było uznać za inwestora.
W wystąpieniu do minister finansów RPO stwierdził, że takie stanowisko organów podatkowych jest krzywdzące dla podatników. Zwrócił uwagę na orzecznictwo sądów - uznają one, iż pojęcie „majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy” powinno być rozumiane jak najszerzej, jako bezpośrednio uwarunkowane interesem ekonomicznym uprawnionego. Obejmuje następstwem prawnym wszelkie korzystne dla podatnika sytuacje prawne, w które wkracza spadkobierca.
W odpowiedzi minister Reczkowska wskazała, że w art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej ustanowiona została zasada sukcesji generalnej majątkowych praw i obowiązków spadkobierców podatnika, zgodnie z którą spadkobierca podatnika, z zastrzeżeniem treści § 1a, 2 i 2a tego artykułu, przejmuje przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy.
Czytaj więcej
Organy podatkowe nie respektują praw spadkobierców do korzystania z ulg i zwolnień podatkowych ich zmarłych bliskich. Rzecznik praw obywatelskich interweniuje w tej sprawie u minister finansów Magdaleny Rzeczkowskiej.
Od tej zasady Ordynacja podatkowa wprowadza wyjątki dotyczące uregulowania skutków i warunków przejęcia przez następców praw o charakterze niemajątkowym, związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, oraz praw i obowiązków związanych z pełnieniem przez spadkodawcę funkcji płatnika.
- Należy zgodzić się ze stanowiskiem, w myśl którego o
majątkowym charakterze prawa przesądza okoliczność, że w wyniku
spełnienia przez podatnika przesłanek faktycznych do nabycia tego prawa
podatnik nie ma obowiązku zapłaty zobowiązania podatkowego w podatku
dochodowym. Rezultatem tego jest pozostanie w majątku podatnika kwoty
pieniędzy odpowiadającej wysokości zobowiązania podatkowego, które
byłoby od niego należne, gdyby nie spełnił przesłanek uprawniających do
zwolnienia od podatku. W przypadku, gdyby podatnik nie nabył prawa do
zwolnienia od podatku, jego majątek zostałby umniejszony o kwotę
zobowiązania podatkowego - napisała minister finansów.
W jej ocenie, prawo do ulgi termomodernizacyjnej należy zaliczyć do przewidzianych w przepisach prawa podatkowego praw majątkowych.
- Przychylam się zatem do wykładni
przepisów prawa podatkowego, zgodnie z którą prawo do ulgi
termomodernizacyjnej, o której mowa w art. 26h ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych, ma wymiar majątkowy, a więc co do zasady
może podlegać przejęciu na podstawie art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej - czytamy w odpowiedzi dla RPO.
Minister Reczkowska widzi potrzebę przygotowania stosownych wyjaśnień dla organów Krajowej Administracji Skarbowej, zgodnych z przedstawionym stanowiskiem.
